Francja

Informator na temat warunków życia i pracy we Francji

Informacje ogólne, czyli co powinieneś wiedzieć o Francji przed wyjazdem

Wieża Eiffla, Luwr, croissanty…

To również kraj kontrastów i niezapomnianych wrażeń. Ma do zaoferowania turystom historyczne miasta, wspaniałe krajobrazy, Alpy, słoneczne plaże, zamki nad Loarą, winnice Szampanii i niezapomnianą kuchnię, jedyny w Europie Disneyland i wiele innych atrakcji.

Francja jest pięknym i atrakcyjnym krajem, jednym z najbardziej zróżnicowanych w całej Europie. Nie dziwi fakt, że wiele osób z przyjemnością chciałoby tam zamieszkać na stałe. Rocznie przyciąga miliony turystów urokami Paryża, wieżą Eiffela oraz alpejskimi stacjami narciarskimi, ale jednym z warunków podjęcia pracy jest znajomość drugiego języka obcego, najlepiej angielskiego lub niemieckiego, dlatego do Francji wyjeżdżają głównie studenci, praktykanci oraz osoby, którym zaproponowano pracę i nie musieli jej szukać.

Jeśli więc myślisz o wyjeździe do pracy we Francji warto wcześniej zapoznać się z przydatnymi informacjami dotyczącymi tego kraju…
Najdłuższymi rzekami kraju są: Loara, Rodan, Sekwana, Garmonna i Marna. Największe jeziora kraju znajdują się w Alpach i są to: Jezioro Genewskie, Bourget i Annecy. Liczne jeziora występują także na międzyrzeczu Loary i Cherpamiętać o różnicach mentalnych mieszkańców z prowincji i stolicy. Paryż jest miastem, w którym nie wystarcza miejsca dla wszystkich. Dlatego w restauracji, na ulicy, w agencji nieruchomości - dosłownie wszędzie można odczuć tłok. Praca nad Sekwaną może być lekka i przyjemna, bo Francja wciąż ma najkrótszy czas pracy w Europie. Z tego dobrodziejstwa będą mogli jednak korzystać tylko ci, którzy swobodnie komunikują się w języku gospodarzy. Francuzi są na tym punkcie przeczuleni, a zawodów, w których wystarczy ci znajomość języka angielskiego jest niewiele. Francuzi mają głębokie przekonanie, że każdy obywatel świata powinien znać podstawowe zwroty grzecznościowe typu "Bonjour", "Pardon"czy "Merci" dlatego warto się z nimi zapoznać i od zwrotu francuskiego zacząć rozmowę.

 

Słów kilka o francuskim rynku pracy

Jeśli chodzi o francuski rynek pracy, mnożą się stereotypy. Niektórym Francja kojarzy się ze strajkami, innym z długimi obiadami lub dniami pracy, które kończą się o 17:00. Rzeczywistość leży gdzieś pośrodku nieporozumień. Tak czy inaczej, we Francji znajdują się jedne z największych firm na świecie, a pracownicy rzeczywiście cieszą się godną pozazdroszczenia równowagą między życiem zawodowym a prywatnym, ale bezrobocie jest wysokie i, jak wszędzie indziej, znalezienie pracy może być trudne.

 

Oferty pracy dla małoletnich

Praca jest możliwa od 16. roku życia. Nie będziesz mógł pracować dłużej niż 8 godzin dziennie, ani brać nocnych zmian. Do momentu ukończenia 18 lat twoje wynagrodzenie musi wynosić co najmniej 90 proc. płacy minimalnej. We Francji podjęto specjalne działania, które mają ułatwić wchodzenie młodym ludziom na rynek pracy – możliwe jest podpisanie umowy o staż. Możesz to zrobić, jeżeli jesteś wieku 16-25 lat, ukończyłeś obowiązkową edukację i chcesz zdobyć kwalifikacje zawodowe. Umowa może być podpisana na 3 lata. W zależności od wieku i roku stażu, zarobisz na niej od 25 do 78 proc. gwarantowanej płacy minimalnej.

 

Poszukiwany/poszukiwana czyli jakie zawody są we Francji deficytowe?

Europejskie Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego ( CEDEFOP ) określiło pięć najbardziej wykwalifikowanych zawodów, którym brakuje siły roboczej: ICT, lekarze, specjaliści STEM (nauki ścisłe, technologia, inżynieria i matematyka), pielęgniarki i położne oraz nauczyciele. Do tego dochodzi sektor prawniczy i budowlany. Ponadto, po globalnej pandemii Covid-19, sektor medyczny, a zwłaszcza sektor szpitalny, uwydatnił znaczny brak personelu medycznego.

 

Kogo chce rynek pracy?

We Francji pracę znajdą monterzy, murarze, hydraulicy, elektromechanicy, pracownicy produkcji, opiekunowie osób starszych, pracownicy służby zdrowia, a także bankowcy, księgowi oraz menedżerowie. W większości z tych zawodów wymagana jest znajomość języka francuskiego. Nie będzie ona konieczna w pracy sezonowej, np. przy zbiorach winogron.

Jeżeli zostałeś zaproszony na rozmowę wstępną, dobrze się przygotuj. Pamiętaj, że osoba rekrutująca poszukuje kandydata spełniającego jej potrzeby, tak więc upewnij się, że oferowane stanowisko jest stanowiskiem, które ci odpowiada. Zdecydowanie zaleca się, aby zasięgnąć wcześniej informacji o przedsiębiorstwie i jego działalności (z Internetu, panoram firm takich jak Kompass, itp.).

Rozmowy kwalifikacyjne różnią się czasem trwania (od 15 minut do pełnego dnia). Rozmowa może być indywidualna (bezpośrednia) lub zbiorowa (rzadziej). Możesz przynieść kserokopie swoich dyplomów i świadectw pracy, a także wszelkie inne dokumenty, które mogą interesować osobę prowadzącą rekrutację. Rozmowie kwalifikacyjnej mogą towarzyszyć testy osobowościowe, psychologiczne i umiejętności, trwające od jednej godziny do pełnego dnia. Możesz poprosić o powiadomienie o wynikach aplikacji, a także o tym, czy odbędzie się druga rozmowa kwalifikacyjna, a jeśli tak, to kiedy. Pożyteczne może się okazać napisanie listu do osoby rekrutującej z podziękowaniem za spotkanie, a jeśli to konieczne, z ponownym wyjaśnieniem, dlaczego jesteś zainteresowany pracą oraz w jaki sposób odpowiada ona twoim oczekiwaniom i potrzebom.

Na stanowiska w służbie cywilnej przeprowadzany jest pisemny egzamin (konkurs) oraz egzamin ustny. W MŚP (Małych i Średnich Przedsiębiorstwach), rekrutacja jest często przeprowadzana przez menedżera spółki. W dużych firmach, jest ona przeprowadzana przez menedżera ds. personalnych (lub menedżera ds. zasobów ludzkich), czasami wraz ze specjalistą z danego działu. Pewne procedury rekrutacyjne są powierzane profesjonalistom (agencjom, konsultantom), którzy przedstawiają swoim klientom tylko dwóch do czterech kandydatów. Po złożeniu formularza aplikacyjnego, przedsiębiorstwa często przesyłają kandydatom specjalny lub standardowy kwestionariusz lub formularz do wypełnienia i odesłania z powrotem.

 

Oferty pracy

Najwięcej ofert pracy we Francji zamieszczanych jest w internetowych serwisach z ofertami. Warto zapoznać się na przykład z tym umieszczanymi w takich portalach jak:
www.eures.ec.europa.eu
www.anpe.fr
www.travail.gouv.fr
www.cadremploi.fr

Jak już jesteś we Francji i szukasz pracy udaj się do Centrum Zatrudnienia-  Pôle Emploi. Jest to Urząd Pracy, w którym możesz się zarejestrować, skorzystać ze szkoleń oraz zasiłku jeśli Ci będzie przysługiwać.

Ogłoszenia o wolnych miejscach pracy we Francji można znaleźć na stronach internetowych:
www.keljob.com
www.anpe.fr
www.travail-emploi.com
www.monster.fr
www.cadremploi.fr
www.apec.fr
www.action-emploi.net
www.expectra.fr
www.startpeople.fr

Przed wyjazdem do Francji pamiętaj o…- Legalizacja pobytu powyżej 3 miesięcy. Jeśli chcesz mieszkać we Francji dłużej niż 90 dni, musisz uzyskać kartę stałego pobytu w lokalnym merostwie. Dostaniesz ją bez większego problemu, jeśli podejmiesz pracę lub studia. Jeśli szukasz zatrudnienia – będziesz musiał udowodnić urzędnikom, że masz odpowiednie ubezpieczenie zdrowotne (polskie lub francuskie) i środki pozwalające na utrzymanie się.
- Formalności przy podejmowaniu pracy. Umowa o pracę musi zawierać informację o stronach porozumienia, kwalifikacjach pracownika, miejscu pracy i wynagrodzeniu. Pracownik musi również dostać na piśmie informacje dotyczące m.in. nazwy układu zbiorowego, do którego należy przedsiębiorstwo, daty wypłaty i długości okresu wypowiedzenia. Masz prawo poprosić o przetłumaczenie umowy na język ojczysty. W przypadku rozbieżności, wiążąca będzie wersja w języku ojczystym.
Przed przyjęciem pracy upewnij się, że:
•    Zrozumiałeś klauzule i warunki umowy o pracę. Upewnij się, kto pokrywa koszty dojazdu i mieszkania, pracownik czy pracodawca.
•    Znasz sposób i terminy wypłaty wynagrodzenia.
•    Posiadasz miejsce zamieszkania we Francji - zapoznaj się z warunkami zakwaterowania w miejscu, do którego się udajesz. Koszt wynajęcia mieszkania zależy od miejscowości, w której chcesz to zrobić, w Paryżu i innych większych miastach będzie on wyższy. Znalezienie mieszkania możliwe jest poprzez ogłoszenia zamieszczane w gazetach.  Studenci powinni udać się do biura CROUS przy najbliższym uniwersytecie.
•    Posiadasz odpowiednią opiekę lekarską - sprawdź czy masz ważną Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego lub prywatne ubezpieczenie zdrowotne, a także ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków.
•    Jesteś w posiadaniu wystarczających środków na przeżycie, aż do momentu otrzymania pierwszego wynagrodzenia lub na powrót do domu, gdyby było to konieczne.

 

Uznawalność dyplomów i kwalifikacji dla celów zawodowych

Generalnie, system uznawalności dyplomów nie sprowadza się do automatycznego uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w kraju pochodzenia. Każde podanie złożone we Francji czy innym kraju UE/EOG jest rozpatrywane indywidualnie przez kompetentne władze.
Aby otrzymać informacje dotyczące uznawalności świadectw i dyplomów należy zwrócić się do informacyjnego centrum uznawalności wykształcenia, ENIC - NARIC National Academic Recognition Information Centre, który posiada swoje siedziby w każdym państwie członkowskim.

We Francji departament uznawalności dyplomów NARIC France mieści się przy CIEP (Centre International d`Etudes Pedagogiques)
ENIC-NARIC Francja
1 avenue Léon Journault
92318 Sèvres Cedex
Telefon: +33 1 70 19 30 31
Faks: + 33 1 45 07 63 02
email: enic-naric@ciep.fr
www.enic-naric.net (strona internetowa międzynarodowa)

 

Warunki pracy - czyli co musisz wiedzieć o prawach pracownika

•    Ustawowy wymiar czasu pracy to 35 godzin;
•    Maksymalny czas trwania: 10 godzin dziennie i 48 godzin tygodniowo.
•    Godziny nocne są między 21:00 a 6:00 rano;

Francuzi należą do najkrócej pracujących narodów Europy – ich tydzień pracy liczy jedynie 35 godzin. Ograniczenie to nie dotyczy niektórych grup pracowników, m.in. przedstawicieli handlowych, kierowników czy służby domowej. Za pracę powyżej tygodniowego limitu pracownik musi dostać dodatek, którego wysokość jest ustalana układem zbiorowym dla danego sektora (nie może być niższy niż 10%).

Tygodniowym dniem odpoczynku trwającym maksymalnie 24 godziny jest niedziela, tego dnia należy szanować, ale można przyznać stałe zwolnienia ze względu na specyfikę działalności.

•    Opłacone wakacje
2,5 dnia roboczego płatnego urlopu miesięcznie; dni robocze to wszystkie dni tygodnia z wyjątkiem niedziel i dni ustawowo wolnych od pracy.
Odpowiada to zatem 30 dniom lub 5 tygodniom urlopu rocznie.
•    Wiek emerytalny
67 lat, ale po opłaceniu przez pracownika wystarczającej ilości składek na obowiązkowy system emerytalny, może odejść z pracy w wieku 62 lat.

•    Minimalna pensja
Minimalne wynagrodzenie we Francji nosi nazwę SMIC (fran. Salaire Minimum Interprofessionnel de Croissance). W 2023 roku wynosi ono 11,27€ brutto na godzinę lub 1709,28€ brutto za miesiąc. Jest o 1,81% wyższe niż w w poprzednim roku.

Przybliżony koszt pracownika we Francji
W zakresie minimalnego wynagrodzenia składki pracownicze kształtują się na poziomie ok. 25 %, natomiast składki, którymi obciążony jest pracodawca wynoszą 4 % wynagrodzenia brutto. Tak więc minimalne wynagrodzenie miesięczne „na rękę” wynosi około 1.300 €, podczas gdy koszty zatrudnienia pracownika ponoszone przez pracodawcę dochodzą w przybliżeniu do kwoty 1.750 €.

Podatek dochodowy od osób fizycznych (Impôt sur le revenu)
Jest to podatek, który obejmuje całość naszych przychodów pomniejszonych o koszty uzyskania przychodu za dany rok podatkowy. Jest to tzw. podatek progresywny, co oznacza, że jego wysokość rośnie wraz z wysokością uzyskanych przez nas przychodów. Progi podatkowe zmieniają się każdego roku.
Opodatkowaniu podlega:
•    dochód uzyskany ze stosunku pracy, emerytury lub z renty
•    dochód uzyskany z działalności poza-handlowej w tym m.in. dochód uzyskiwany z wykonywania wolnych zawodów, z działalności wykonywanej osobiście
•    dochód z nieruchomości
•    dochód z najmu
•    dochód uzyskany
•    dochód uzyskany z działalności produkcyjnej lub handlowej
•    dochód z działalności rolniczej
•    z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych

Urlop
Każdy, niezależnie od tego na jaką umowę, gdzie i w jakim wymiarze godzin jest zatrudniony, ma prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego. Prawo to nabywa się po 10 dniach pracy w danej firmie. Długość urlopu zależy od ilości przepracowanych dni w ciągu tzw. roku urlopowego. Za każdy przepracowany miesiąc pracownikowi przysługuje 2.5 dnia urlopu, co daje 30 dni roboczych (5 tygodni) w ciągu roku urlopowego.

Zasiłek dla bezrobotnych
To jeden z najwyższych świadczeń przyznawanych bezrobotnym w UE.

Jego długość jest ruchoma i zależy od stażu pracy. Po sześciu przepracowanych we Francji miesiącach otrzymuje się świadczenie na siedem miesięcy. Przy roku zatrudnienia w ciągu ostatnich 20 miesięcy - na 12 miesięcy, a przy przepracowaniu 16 miesięcy w ciągu 26 miesięcy - 23 miesiące. Dla pracowników, którzy ukończyli 50 lat, w przypadku przepracowania przez nich 27 miesięcy w ciągu ostatnich 36 miesięcy, zasiłek wypłacany jest przez trzy lata.

Zasiłek (ARE – Allocation d’Aide au Retour a l’Emploi) przysługuje osobom do 60. roku życia, które zarejestrują się (również przez internet) w urzędzie pracy (Pôle emploi), są zdolne do podjęcia zatrudnienia i przepracowały co najmniej cztery miesiące.
Wysokość zasiłków i okres ich wypłacania zależy od dotychczasowego wynagrodzenia wnioskującego i długości stażu.  Obliczane jest najpierw średnie wynagrodzenie dzienne (SJR).

Jest ono ilorazem sumy wynagrodzeń brutto (łącznie z premiami) z okresu zatrudnienia branym pod uwagę do wyliczania ARE iilością dni przepracowanych w tym czasie.
Istnieją dwa sposoby wyliczania zasiłku ARE:
•    40,4% średniego wynagrodzenia dziennego (SJR) do którego jest dodawana część stała w wysokości 11,72 € dziennie (od 01/07/2014);
•    57,4% średniego wynagrodzenia dziennego.
Urząd pracy wybierze korzystniejszy dla bezrobotnego sposób wyliczania zasiłku.
Wysokość ARE nie może być niższa niż 57,4% i wyższa niż 75% SJR
Wysokość ARE nie może być niższa niż 28,58 € dziennie.

Na swoim - czyli jak założyć firmę
Po przystąpieniu Polski do UE otworzyły się nowe możliwości podejmowania działalności gospodarczej na terytorium Francji. Obowiązują ich te same zasady przy podejmowaniu działalności gospodarczej, co obywateli Francji.
We Francji wyróżniane są cztery grupy działalności: rzemieślnicza, przemysłowa, handlowa oraz wolne zawody reglamentowane i niereglamentowane. W ramach każdej z tych kategorii możesz podjąć samodzielną    pracę    (auto-entrepreneur).
Procedury są zróżnicowane: jako rzemieślnik musisz uzyskać wpis do Rejestru Zawodów (Repertoire des metiers) prowadzonego przez Centrum Formalności Przedsiębiorstw (CFE  – Centre de formalites des entreprises) działające przy właściwej terytorialnie Izbie Rzemieślniczej. Działalność przemysłową i handlową rejestruje się w Rejestrze Handlowym i Spółek (Registre du commerce et des societes), prowadzonym przez Centrum Formalności Przedsiębiorstw znajdujące się przy miejscowej Izbie Handlowo-Przemysłowej. Do wykonywania wolnego zawodu potrzebne jest zarejestrowanie w URSSAF (Unions pour le recouvrement des cotisations de Securite Sociale et d'Allocations Familiales), czyli francuskim odpowiedniku ZUS.
Do załatwienia formalności w każdym przypadku będziesz potrzebował m.in. dowód osobisty, poświadczenie adresu i oświadczenie o niekaralności (déclaration sur l`honneur de non-condamnation).
Zgodnie z francuskim prawem, osoby samozatrudnione (auto-entrepreneur) nie płacą żadnych opłat ani składek, jeśli nie mają dochodów. Nie muszą też przejmować się VAT-em. Podatek od dochodu mogą płacić na takich zasadach, jak przedsiębiorstwa lub rozliczając się wspólnie z małżonkiem. Samozatrudnieni nie mają obowiązku posiadania osobnego konta bankowego.
Osoby wykonujące wolne zawody mogą też skorzystać z innych form prawnych – zostać handlowcem (commerçant) czy pracownikiem niezależnym (travailleur independant).
Przed rozpoczęciem działalności we Francji warto skorzystać ze szkoleń dla młodych przedsiębiorców (więcej na stronie Paryskiej Izby Przemysłowo-Handlowej). Warto też zajrzeć na stronę Paryskiej Izby Rzemiosła oraz na stronę www.auto-entrepreneur.fr.
Problemy z pracodawcą
Inspekcja pracy działa we Francji w ramach struktury DIRECCTE. Ten państwowy organ grupuje różne instytucje kontrolne, m. in. Inspekcję Pracy oraz URSSAF (odpowiednik polskiego ZUS-u) i ma niektóre kompetencje jak polski ZUS.
W sytuacji bezprawnego zwolnienia z pracy lub niewypłacenia pensji, należności za godziny nadliczbowe czy płatny urlop, pracownik możne udać się do sądu pracy (Conseil des prud`hommes) właściwego dla miejsca siedziby przedsiębiorstwa. W sądzie pracy można bronić się samemu lub mieć pełnomocnika, którym może być kolega z pracy, członek rodziny czy przedstawiciel związku zawodowego. Jednak najlepiej powierzyć prowadzenie sprawy profesjonaliście, ponieważ przedsiębiorstwa są prawie zawsze reprezentowane przez adwokata.
Pracownik zatrudniany nielegalnie może złożyć pozew przeciwko pracodawcy, który nie wypłacił mu pensji, nie zadeklarował go mimo obietnic i zażądać odszkodowania. Tylko pracodawca może być ścigany za nielegalne zatrudnianie pracowników. Jeżeli sąd potwierdzi nielegalną pracę, pracodawca będzie musiał wypłacić pracownikowi zaległą pensję i odszkodowanie w wysokości 6-miesięcznych poborów.

Opieka medyczna
Dokumentem ubezpieczenia zdrowotnego we Francji jest tzw. „Carte Vitale”. Karta taka jest wydawana obywatelom Francji lub osobom rezydującym na terenie tego kraju. Z karty mogą korzystać również członkowie rodziny. Karta wydawana jest osobom powyżej 16 roku życia. Nowa Carte Vitale zawiera podstawowe informacje o ubezpieczonym: dane osoby ubezpieczonej i członków rodziny uprawnionych do ubezpieczenia, zdjęcie, numer rejestracyjny, zakres ubezpieczenia, dane identyfikacyjne kasy ubezpieczenia zdrowotnego, do której przynależy ubezpieczony, ewentualne ubezpieczenie dodatkowe, a także dane osoby, którą należy powiadomić w razie wypadku jak też stanowisko ubezpieczonego dotyczące zgody na pobranie narządów.

Jak działa Carte Vitale?
Carte Vitale powinniśmy mieć przy sobie zawsze, gdy wybieramy się do lekarza. Podczas wizyty lekarz wprowadza ją do czytnika, a na połączonym z nim komputerze wpisuje informacje wcześniej znajdujące się w kartotece. Informacje przesyłane są do Kasy Chorych. Lekarz potwierdza operację podpisem na swojej służbowej karcie.

Obywatel Polski przebywający czasowo na terenie Francji ma dostęp do świadczeń medycznych na podstawie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego EKUZ. Na podstawie EKUZ przysługują świadczenia medyczne w zakresie niezbędnym z medycznego punktu widzenia.

 

Gdzie szukać pomocy w razie nagłych wypadków?

•    Pogotowie ratunkowe (SAMU): 15
•    Policja i żandarmeria: 17
•    Straż pożarna: 18
•    Pomoc bezdomnym: 115
•    Informacja telefoniczna: 12
•    Centrala międzynarodowa: 13
•    SOS Medecins (lekarze): 11
•    Numer alarmowy – połączenia z tel. komórkowych: 112
W Paryżu:
•    SOS Medecins (lekarze): 0147077777
•    SOS Dentaire (dentyści): 0143375100
•    Centre anti-poisons (w razie zatrucia): 0140370404
•    Pomoc drogowa: na autostradzie są telefony alarmowe bezpłatne (kolor pomarańczowy).
•    Numer kierunkowy z Polski do Francji: 0033 (+ numer abonenta bez zera).
•    Numer kierunkowy z Francji do Polski: 0048 (numer kierunkowy miasta bez zera + numer abonenta)

Ambasada RP w Paryżu
adres: 1, rue de Talleyrand, 75007 Paryż
telefon: +33 1 43 17 34 00
faks:  +33 1 43 17 34 01
e-mail: paryz.amb.sekretariat@msz.gov.pl
Wydział Konsularny Ambasady RP w Paryżu
adres: 3, rue de Talleyrand, 75007 Paryż

Centrum Informacji Konsularnej (udziela odpowiedzi na pytania w sprawach konsularnych np. paszportowych, utraty dokumentów, obywatelstwa polskiego, stanu cywilnego
czynne w dni robocze w Polsce
(w godzinach 9:00 – 17:00): +33 1 70 39 10 00
telefon wyłącznie w sprawach już rozpoczętych w konsulacie i sprawach wizowych: + 33 1 43 17 34 22
faks: +33 1 43 17 34 34
e-mail: paris.wk.info@msz.gov.pl
godziny przyjmowania:
poniedziałki, wtorki, czwartki i piątki: 8:15 - 13:30; środy: 11:00 - 16:00
dni wolne od pracy w 2023 r.: 6 stycznia; 10 kwietnia; 1, 3, 8, 18, 29 maja;  8 czerwca; 14 lipca; 15 sierpnia; 1, 11 listopada; 25-26 grudnia.

 

Wykaz najprzydatniejszych zwrotów po francusku

•    Oui - Tak
•    Non - Nie
•    Merci - Dziękuję
•    Excusez-moi - Przepraszam
•    Pardon - Przepraszam
•    Pardon? - Proszę?
•    Bonjour Monsieur, Madame! - Dzień dobry Panu, Pani!
•    Bonsoir! - Dobry wieczór!
•    Bonne nuit! - Dobranoc!
•    Au revoir - Do widzenia
•    Comment tu t'appelles? - Jak się nazywasz?
•    Je m'appelle Paul - Mam na imię Paweł
•    Parlez vous français? - Czy mówi Pan po francusku?
•    D'où viens-tu? - Skąd jesteś?
•    Je viens de Polonge - Jestem z Polski
•    Combien ça coute? - Ile to kosztuje?
•    Enchante - Miło Cię poznać
•    Aidez-moi, s'il vous plaît! - Proszę mi pomóc!
•    Je me sens mal - Źle się czuję
•    J'ai besoin d'un médecin! - Potrzebuję lekarza!
 
Podstawowe zwroty dotyczące pracy :
•    le travail - praca
•    travailler - pracować
•    aller au travail - chodzić do pracy
•    le chef - szef
•    l'employé (m) - pracownik
•    l'entreprise (f) - firma
•    le collegue - kolega z pracy
•    chercher un travail - szukać pracy
•    embaucher qn - zatrudniać kogoś
•    licencier qn - zwolnić kogoś
•    le salaire - pensja
•    le chômeur - bezrobotny
•    faire des heures supplémentaires - pracować w nadgodzinach
•    le congé de maladie - zwolnienie lekarskie
•    Ou travailles-tu? - Gdzie pracujesz?
•    Je travaille dans une école / dans une banque / dans un magasin - Pracuje w szkole / banku / sklepie
•    Est-ce que je peux prendre un jour de congé? - Czy mogę wziąć dzień urlopu?
 

Na koniec parę ciekawostek:
- We Francji znajduje się aż trzynaście stref czasowych. Od Polinezji Francuskiej aż po Wallis i Futune.
- „Salut” ma dwa znaczenia: jest używane jako powitanie i pożegnanie. I zawsze można tak zaczynać i kończyć rozmowę.
- Najpopularniejszym francuskim przywitaniem jest powitanie w postaci dwóch pocałunków.
- We Francji przy okazji spotkań towarzyskich przyjeżdżanie z 15-minutowym opóźnieniem jest uznawane za kulturalne. Nazywa się to le quart d’heure de politesse, czyli kwadrans grzeczności i należy to do niepisanych francuskich zasad.
- Na ulicach Francji znajduje się najwięcej rond na świecie, a dokładniej 30 000, co stanowi około połowy wszystkich rond na całej ziemi!
- We Francji znajduje się bardzo dużo miejscowości o śmiesznych nazwach. Na przykład znajdziemy tam Mingecobs, co można przetłumaczyć na „jedz cebulę”, Beaufou, czyli „piękny szalony” oraz Saligos, czyli „brudna świnia”
- We Francji obowiązuje przepis dotyczący wymiarów oraz składu… bagietki. Powinna ona ważyć 250 gram, mieć wymiary 5 cm x 3 cm x 65 cm, a jej składnikami mają być tylko mąka, woda, drożdże oraz sól.

 

Autor: Małgorzata Plaskota, Doradca EURES, Warmińsko- Mazurska WK OHP

Niniejszy informator został sporządzony w oparciu o materiały internetowe i poradniki dotyczące wyjazdów zagranicznych:
STRONY:
www.polonika.fr
https://www.ifrancja.fr/
www.pole-emploi.fr/region
www.expat.com/fr/guide/europe/france
www.eurodesk.pl/mobilnosc/europraca/francja-bonjour-krotkiej-pracy
www.m.tradesolutions.bnpparibas.com/fr/implanter/france/connaitre-les-conditions-de-travail
www.copernic-avocats.pl/wynagrodzenie-we-francji
https://fajnepodroze.pl/

Źródła:
Broszura EURES Finding Employment in France
Informator EURES,
EURES „Living and working in France”
Kilka słów o Francji...
WorkServices
Warunki życia i pracy we Francji
Euractive
Życie we Francji