Dania

Informator na temat warunków życia i pracy w Danii

Informacje ogólne

Dania (oficjalnie Królestwo Danii) to najmniejsze z krajów nordyckich. Położona w Europie Północnej, graniczy z Niemcami na południu, a także ze Szwecją przez cieśninę Sund. Dania leży pomiędzy dwoma morzami – Morzem Północnym i Morzem Bałtyckim – i składa się z Półwyspu Jutlandzkiego oraz ponad 400 wysp. W jej skład wchodzą także Grenlandia i Wyspy Owcze. Kraj ma 43 098 km² powierzchni i 7314 km linii brzegowej.

Dania podzielona jest na pięć regionów, w tym stolicę – Kopenhagę, gdzie mieszka blisko 800 tysięcy osób. Cała populacja wynosi 5,8 miliona. Mieszkańcy Danii to głównie Duńczycy  (87%), ale są też przedstawiciele innych narodowości, jak Turkowie, Polacy czy Syryjczycy. Językiem urzędowym jest duński, ale wielu Duńczyków płynnie posługuje się angielskim i niemieckim. Walutą jest korona duńska (DKK).

Dania to także monarchia konstytucyjna z królową Małgorzatą II na czele. Parlament, Folketing, składa się z 179 deputowanych, którzy wybierani są co 4 lata.

Klimat i jakość życia

Dania ma klimat umiarkowany ciepły, morski, z chłodnym latem i łagodnymi, krótkimi zimami. Opady roczne wynoszą od 550 do 800 mm, a kraj utrzymuje się na czołowej pozycji w międzynarodowych rankingach jakości życia, oferując wysoki standard życia, dobrze rozwiniętą opiekę społeczną i publiczną.

Formalności przed wyjazdem

Aby wjechać do Danii, wystarczy dowód osobisty lub ważny paszport. Obcokrajowcy mogą przebywać tu do trzech miesięcy bez rejestracji (turyści), a poszukujący pracy mogą zostać na sześć miesięcy. Dłuższy pobyt wymaga zezwolenia na pobyt, które obywatele UE uzyskują przez rejestrację w Urzędzie Regionalnym (Statsforvaltningen). Warto pamiętać, że nielegalna praca w Danii grozi karą grzywny lub więzienia.

Praca w Danii

Dania jako członek UE oferuje swobodny przepływ pracowników. Obywatele UE nie muszą ubiegać się o pozwolenie na pracę czy pobyt. Pracownicy mogą również przywieźć swoich członków rodzin, o ile przedstawią odpowiednie dokumenty potwierdzające więzi rodzinne. Zatrudniony obywatel UE, który planuje pozostać w Danii dłużej niż 3 miesiące, musi zarejestrować się w urzędzie i uzyskać świadectwo rejestracji.

Warunki pracy

W Danii kodeks pracy nie istnieje w tradycyjnej formie. Zamiast tego, warunki pracy są ustalane na poziomie umowy między Duńską Konfederacją Pracodawców i Duńską Federacją Związków Zawodowych. Związki zawodowe odgrywają ważną rolę, a pracownicy często są ich członkami.

Czas pracy w Danii wynosi 37 godzin tygodniowo, a pracownicy mają prawo do 5 tygodni urlopu rocznie. Nadgodziny są wynagradzane wyższą stawką, a praca w weekendy i święta również wiąże się z dodatkowymi wynagrodzeniami.

Dania nie określa minimalnej pensji, ale wynagrodzenie ustalają układy zbiorowe branżowe. Średnie miesięczne wynagrodzenie w Danii wynosi około 20 000-30 000 DKK (12 000-18 000 zł).

Warunki życia

Koszt życia w Danii jest wysoki, szczególnie w dużych miastach, ale większość Duńczyków mieszka w własnych domach lub apartamentach. Wynajem mieszkania w Kopenhadze jest kosztowny, a średnia cena wynajmu dwupokojowego mieszkania wynosi od 7 000 do 11 000 DKK. Z kolei wynajem kawalerki to koszt około 5 000 DKK.

Transport w Danii jest dobrze zorganizowany, z rozbudowaną siecią rowerową i transportem publicznym. Wiele osób rezygnuje z samochodów na rzecz rowerów lub komunikacji miejskiej, której miesięczny bilet kosztuje około 174 EUR.

Edukacja

Edukacja w Danii obejmuje przedszkole, szkołę podstawową, średnią i wyższą. Obowiązek szkolny dotyczy dzieci w wieku 6-16 lat. Szkoła podstawowa (Folkeskole) trwa 9 lat i jest bezpłatna. Po jej ukończeniu uczniowie mogą wybierać między szkołą średnią a zawodową.

Wysokiej jakości szkolnictwo wyższe w Danii jest bezpłatne, a studenci mają obowiązek odbycia praktyk zawodowych, za które otrzymują wynagrodzenie.

Opieka medyczna

Opieka medyczna w Danii jest bezpłatna dla obywateli i mieszkańców posiadających numer CPR. Wizyta u lekarza rodzinnego jest dostępna w godzinach 8:00-16:00, a w nagłych przypadkach można udać się bez skierowania do szpitala. Leczenie stomatologiczne jest bezpłatne tylko dla dzieci do 18 roku życia, natomiast dorośli muszą pokryć część kosztów, chociaż państwo do wielu usług dopłaca.

Opieka przed porodem

Opieka prenatalna (przedporodowa):

Bezpieczeństwo zdrowotne: Kobiety w ciąży w Danii mają prawo do bezpłatnej opieki medycznej, która obejmuje regularne wizyty u lekarza lub położnej w celu monitorowania przebiegu ciąży. Częstotliwość wizyt zależy od indywidualnych potrzeb kobiety, ale zazwyczaj wynosi od 8 do 10 wizyt.

Położna: W Danii położne pełnią ważną rolę. Często to położna jest głównym punktem kontaktowym w trakcie ciąży, oferując wsparcie i edukację w zakresie zdrowia i przygotowania do porodu.

Badania prenatalne: W ciągu ciąży przeprowadza się standardowe badania, takie jak ultrasonografia, badania krwi oraz testy przesiewowe, które pomagają monitorować rozwój dziecka i zdrowie matki.

Programy edukacyjne: Wiele szpitali i klinik oferuje kursy przygotowujące do porodu i macierzyństwa, gdzie przyszli rodzice uczą się, jak przygotować się na poród i opiekę nad noworodkiem.

Poród w Danii

Wybór miejsca porodu:

Kobiety w Danii mają możliwość wyboru miejsca porodu – mogą zdecydować się na poród w szpitalu, domu porodowym lub nawet poród w domu, pod warunkiem, że ciąża przebiega prawidłowo i nie ma przeciwwskazań medycznych. W przypadku porodu w szpitalu, dostępna jest zarówno opieka tradycyjna, jak i możliwość korzystania z alternatywnych metod, takich jak poród w wodzie.

Znieczulenie:

W Danii dostępne są różne opcje znieczulenia podczas porodu, w tym znieczulenie zewnątrzoponowe (epiduralne), które jest dostępne na życzenie kobiety, jeśli nie ma przeciwwskazań medycznych.

Obecność partnera:

Partner kobiety ma prawo być obecny przy porodzie, niezależnie od miejsca porodu. W Danii bardzo kładzie się nacisk na wspólne przeżywanie tej chwili, co zwiększa komfort kobiety rodzącej.

Opieka poporodowa:

Po porodzie matki otrzymują opiekę ze strony położnych i lekarzy. Zazwyczaj matka i dziecko spędzają w szpitalu kilka dni, aby upewnić się, że zarówno mama, jak i dziecko są w dobrym stanie zdrowia. Przed wypisem położna i lekarz sprawdzają stan zdrowia matki, a także oferują wsparcie w zakresie karmienia piersią i opieki nad noworodkiem.

Wsparcie położnej:

Po porodzie kobieta może liczyć na wizyty poporodowe w domu. Położna odwiedza matkę w jej domu, aby monitorować proces zdrowienia po porodzie, sprawdzać stan zdrowia matki i dziecka, oraz pomagać w nauce karmienia i pielęgnacji niemowlęcia. Jest to usługa finansowana przez państwo, która ma na celu wspieranie matki w pierwszych tygodniach po porodzie.

Karmienie piersią:

Karmienie piersią jest promowane i wspierane w Danii. Położne i doradcy ds. laktacji są dostępni, aby pomagać matkom w problemach związanych z karmieniem piersią, zarówno w szpitalu, jak i po powrocie do domu.

Dodatkowe wsparcie:

Po porodzie matki mogą korzystać z poradni dla młodych matek oraz grup wsparcia, które oferują pomoc w zakresie zdrowia psychicznego, emocjonalnego, jak i praktycznego wsparcia w opiece nad dzieckiem. Istnieje także możliwość uzyskania pomocy w przypadku problemów z depresją poporodową.

Urlop macierzyński i ojcowski

Urlop macierzyński:

W Danii matki mają prawo do 18 tygodni urlopu macierzyńskiego. W zależności od tego, gdzie pracują, mogą otrzymywać zasiłek macierzyński, który pokrywa część ich pensji. Często istnieje także możliwość przedłużenia urlopu, jeśli matka zdecyduje się nie wracać do pracy od razu po upływie tych 18 tygodni.

Urlop ojcowski:

Ojcowie mają prawo do 2 tygodni urlopu ojcowskiego w momencie narodzin dziecka, który jest płatny przez państwo. Ponadto, istnieje możliwość podziału urlopu rodzicielskiego między matkę i ojca, co daje rodzinom większą elastyczność w podziale obowiązków związanych z opieką nad dzieckiem.

Urlop rodzicielski:

Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego rodzice mogą skorzystać z urlopu rodzicielskiego, który może trwać do 32 tygodni (w zależności od sytuacji). Jest on dostępny zarówno dla matki, jak i dla ojca, co pozwala na dzielenie się obowiązkami wychowawczymi.

Opieka nad matkami rodzącymi w Danii jest na wysokim poziomie i zapewnia szerokie wsparcie na każdym etapie – od ciąży, przez poród, aż po opiekę poporodową. Dodatkowo państwowy system opieki zdrowotnej gwarantuje szeroką pomoc i wsparcie w czasie całego procesu macierzyństwa.

Co robić w czasie wolnym?

Dania oferuje wiele atrakcji turystycznych, zarówno dla rodzin, jak i osób szukających aktywnego wypoczynku. Oto niektóre z najciekawszych miejsc:

Tivoli –  to jeden z najstarszych i najbardziej znanych parków rozrywki na świecie, który znajduje się w sercu Kopenhagi. Został otwarty w 1843 roku i od tego czasu przyciąga miliony turystów, oferując niezapomniane wrażenia zarówno dzieciom, jak i dorosłym.

Tivoli to nie tylko klasyczny park rozrywki z licznymi atrakcjami, ale także piękny ogród, który zachwyca swym urokiem przez cały rok. Znajdziesz tu karuzele, roller coastery, domy strachu, teatry, restauracje oraz liczne sklepy. W parku odbywają się również koncerty i przedstawienia, które sprawiają, że wizyta staje się jeszcze bardziej wyjątkowa.

Bakken – najstarszy park rozrywki na świecie, oferujący setki atrakcji i różnorodne wydarzenia, takie jak Kongres Mikołajów.

Natur Bornholm – centrum edukacyjne, które pozwala na interaktywną zabawę z przyrodą.

Lalandia – ogromny Aquapark z licznymi atrakcjami zarówno dla dzieci, jak i dorosłych.

Geo Center MonsKlint – jedno z najciekawszych miejsc geologicznych w Danii, położone w regionie Møn, znane przede wszystkim z imponujących, białych klifów, które wznoszą się na wysokość 128 metrów nad poziomem morza. To idealne miejsce zarówno dla miłośników natury, jak i dla osób pasjonujących się geologią.

Warto wybrać się na spacer po samych klifach. Są one jednym z najpiękniejszych naturalnych widoków w Danii, a szlak turystyczny biegnący wzdłuż nich oferuje niesamowite panoramy i bliski kontakt z naturą. Z samego szczytu klifów rozpościera się widok na Morze Bałtyckie.

• Ciepło i przytulność – rozświetlone świecami wnętrza, miękkie kocyki, aromatyczne napoje.

• Spędzanie czasu z bliskimi – towarzystwo przyjaciół i rodziny, wspólne gotowanie, rozmowy.

• Prostota – umiejętność cieszenia się małymi rzeczami, takimi jak filiżanka kawy, ulubiona książka czy spacer w lesie.

• Relaks i spokój – unikanie stresu, dbanie o równowagę między pracą a odpoczynkiem.

• Hygge stało się symbolem duńskiej szczęśliwości, ponieważ Dania od lat jest uznawana za jeden z najszczęśliwszych krajów na świecie, a filozofia hygge odgrywa istotną rolę w tym sukcesie.

   

   

  Informacje turystyczne w Kopenhadze

• Adres: Bernstorffsgade 1

• Telefon: +45 7022 2442

• Fax: +45 7022 2452

• E-mail: touristinfo@woco.dk

Policja w Kopenhadze:

Numer telefonu: +45 33 25 14 48

SOS Lotnisko w Kopenhadze:

Numer telefonu: +45 32 45 14 48

Ambasada RP w Kopenhadze:

Adres: Richelieus Alle 12, 2900 Hellerup

Telefon: (+45) 39 46 77 00

Fax: (+45) 39 46 77 66

E-mail: copenhagen.info@msz.gov.pl

Wydział Konsularny:

• Adres: Richelieus Alle 12, 2900 Hellerup

• Telefon: (+45) 39 46 77 00

• Fax: (+45) 39 46 77 88

• E-mail: kopenhaga.amb.wk@msz.gov.pl

Ambasada Królestwa Danii w Polsce:

Adres: Ul. Marszałkowska 142, 00-061 Warszawa

Telefon: (+48) 22 565 29 00

E-mail: wawamb@um.dk

Strona internetowa o Danii (w języku angielskim):

Link: www.denmark.dk

Podstawowe zwroty:

• Dzień dobry – Godmorgen (rano) / Goddag (w ciągu dnia)

• Dobry wieczór – Godaften

• Dobranoc – Godnat

• Cześć – Hej / Hallo

• Do widzenia – Farvel

• Proszę – Vær så god

• Dziękuję – Tak

• Dziękuję bardzo – Mange tak

• Przepraszam – Undskyld

• Nie rozumiem – Jeg forstår ikke

• Mówi Pan/Pani po angielsku? – Taler du engelsk?

• Tak, mówię po angielsku – Ja, jeg taler engelsk

• Proszę powtórzyć – Kan du gentage det?

• Pomocy! – Hjælp!

• Gdzie jest toaleta? – Hvor er toilettet?

• Ile to kosztuje? – Hvor meget koster det?

• Czy mogę zapłacić kartą? – Kan jeg betale med kort?

• Jestem turystą – Jeg er turist

• Mam rezerwację – Jeg har en reservation

• Jak się nazywasz? – Hvad hedder du?

• Nazywam się… – Jeg hedder…

• Jestem z Polski – Jeg er fra Polen

Zwroty związane z podróżowaniem:

• Gdzie jest dworzec? – Hvor er stationen?

• Gdzie jest przystanek autobusowy? – Hvor er busstoppestedet?

• Kiedy odjeżdża następny autobus/pociąg? – Hvornår går næste bus/tog?

• Jak dojadę do…? – Hvordan kommer jeg til…?

• Czy jest to daleko? – Er det langt væk?

• Czy mogę prosić o mapę? – Kan jeg få et kort?

• Pójdę pieszo – Jeg vil gå til fods

• Gdzie mogę kupić bilet? – Hvor kan jeg købe en billet?

• Potrzebuję taksówki – Jeg har brug for en taxa

• Czy jest blisko? – Er det tæt på?

W restauracji:

• Jeden stolik dla dwóch osób, proszę – Et bord til to personer, tak

• Czy możemy zamówić? – Kan vi bestille?

• Proszę menu – Menu, tak tak

• Co poleca pan/pani? – Hvad anbefaler du?

• Poproszę wodę – Jeg vil gerne have vand

• Poproszę piwo – Jeg vil gerne have en øl

• Co to jest? – Hvad er det?

• Dziękuję, było pyszne – Tak, det var lækkert

• Rachunek, proszę – Regningen, tak tak

W sytuacjach awaryjnych:

• Potrzebuję lekarza – Jeg har brug for en læge

• Gdzie jest najbliższy szpital? – Hvor er det nærmeste hospital?

• Mam problem zdrowotny – Jeg har et helbredsproblem

• Zgubiłem portfel – Jeg har mistet min pengepung

• Zgubiłem paszport – Jeg har mistet mit pas

• Zatrzymała mnie policja – Jeg er stoppet af politiet

• Bardzo źle się czuję – Jeg føler mig meget dårlig

Opracowanie: Justyna Galla – doradca EURES, OWK OHP

• https://www.dst.dk/da/Statistik/emner/sociale-forhold/levevilkaar

• https://www.borger.dk/familie-og-boern/barsel-oversigt?cookiebanner=true

• Meik Wiking „The Little Book of Hygge: The Danish Way to Live Well”

• https://pl.wikipedia.org/

• https://ec.europa.eu/eures

• http://denmark.dk

• https://www.visitdenmark.com/

• http://encyklopedia.pwn.pl

• http://dania.lovetotravel.pl/przydatne_telefony_w_danii

• https://www.star.dk/en/

• https://www.workindenmark.dk/

• http://www.visitdenmark.pl/pl/denmark/dla-dzieci/turystyczne-atrakcje-rodzinne-w-danii ?

• https://visitbornholm.com/pl/atrakcje/dla-rodzin

• https://navtur.pl/

• https://viaskandynawia.pl/

• https://www.pf-travel.com/atrakcje-w-skandynawii/atrakcje-w-danii/

• https://www.bluecollar.pl/aktualnosci/dlaczego-warto-pracowac-w-danii/

• https://pl.europa.jobs/art-koszty-zycia-w-danii/