Włochy

Informator na temat warunków życia i pracy we Włoszech

Ogólne informacje

Włochy leżą w strefie klimatu śródziemnomorskiego, który gwarantuje turystom wspaniałą i słoneczną aurę wakacyjną oraz łagodne zimy. Średnie temperatury w lipcu na południu Włoch osiągają około 30°C, a zimą oscylują w okolicach 13°C. Od 2002 roku walutą obowiązującą na terenie Włoch jest euro (1 EUR = 4.2479 PLN, kurs NBP z dnia 26.06.2025).

Na terenie całego kraju obowiązuje język włoski, tak samo w San Marino (enklawa w obszarze Włoch), w Watykanie (enklawa na terytorium Włoch, w Rzymie). W turystycznych miejscowościach porozumiewać się można również w języku francuskim (zwłaszcza w tych położonych bliżej granicy z Francją), po angielsku, i niekiedy po niemiecku.

Ważnym elementem kultury włoskiej, typowej dla państw Europy Południowej, jest czas sjesty –przypada w porze, w której słońce znajduje się w najwyższym punkcie na niebie. Wówczas pracownicy urządzają sobie kilka godzin odpoczynku. Przerwa trwa od jednej do czterech godzin, zwykle rozpoczyna się w okolicach 12:00 – 13:00. Po powrocie do pracy trzeba zostać w niej odpowiednio długo.

Rynek pracy

Według danych Eurostatu, stopa bezrobocia we Włoszech w kwietniu 2025 roku wyniosła 5,9% (dla porównania: w Polsce wyniósł on w tym samym czasie 3,3%). Jest to najniższy poziom od kwietnia 2007 roku. Stopa bezrobocia wśród młodzieży (wskaźnik NEET) w kwietniu 2025 roku wynosiła 18%, co również jest rekordowo niskim poziomem.

Jak szukać pracy?

Można zgłosić się do Publicznych Służb Zatrudnienia, skorzystać z prywatnych agencji pośrednictwa pracy lub samodzielnie szukać ofert w Internecie. Decydując się na skorzystanie z pomocy włoskich PSZ, trzeba założyć tak zwany SPID (tożsamość cyfrową) i zadeklarować chęć korzystania z dostępnych usług publicznych (poradnictwa, aktywnego poszukiwanie pracy, poradnictwa specjalistycznego bądź pośrednictwa pracy dla osób z niepełnosprawnością) poprzez rejestrację na portalu ANPAL (https://www.anpal.gov.it/). Należy wybrać Urząd Pracy położony najbliżej miejsca zamieszkania. Dodatkowo, warto poszukać ofert pracy na portalu ANPAL, który publikuje oferty z całych Włoch. Podstawowym dokumentem w procesie rekrutacji jest CV.

Jeśli samodzielnie szukasz pracy, najlepszym sposobem jest nawiązanie bezpośredniego kontaktu z firmami poprzez przesłanie CV za pośrednictwem firmowej strony internetowej. Warto korzystać też z takich narzędzi, jak: Pagine Gialle, Guida Monaci, Kompass, Izby Handlowe oraz media społecznościowe, przede wszystkim LinkedIn. Specjalistyczne biuletyny i czasopisma oraz liczne gazety (codzienne, tygodniowe, regionalne i krajowe) są również potencjalnym źródłem ogłoszeń o pracy oraz inspiracją do jej szukania.

Na pewno warto skontaktować się w kwestii szukania zatrudnienia z doradcą EURES jeszcze przed wyjazdem z Polski. Obecnie, w świetle szybko zmieniających się kosztów codziennego życia oraz wciąż trwającej recesji gospodarczej Włoch, najbezpieczniej jest szukać pracy zdalnie i wyjechać do kraju docelowego, mając już zapewnione miejsce pracy oraz przynajmniej tymczasowe miejsce zamieszkania.

Wszyscy obywatele Unii Europejskiej mogą podjąć pracę w obszarze UE/EFTA, bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na pracę, z wyjątkiem zawodów regulowanych w danym kraju odrębnymi przepisami. We Włoszech, podobnie jak w wielu innych krajach, należą do nich między innymi zawody medyczne oraz funkcje związane z administracją publiczną.

Jak aplikować na wybrane stanowiska?

Procedury aplikacyjne są zwykle opisane w treści ogłoszeń o pracę. Strony firm zazwyczaj zawierają sekcję „Praca”, zawierającą instrukcję, jak wysłać aplikację. Należy zawsze pamiętać o dostosowaniu CV oraz listu motywacyjnego do stanowiska, o które się ubiegamy.

W Internecie można znaleźć wiele stron poświęconych tworzeniu CV. Warto w tym celu odwiedzić stronę Europass. Po rejestracji na niej wypełniamy europejski szablon Europass-u, który można pobrać w różnych formatach i aktualizować w razie potrzeby. CV przesyłane do firm muszą zawierać upoważnienie do przetwarzania danych osobowych zgodnie z dekretem ustawodawczym nr 196/2003. O ile nie jest to zaznaczone w ofercie, nie trzeba dołączać zdjęcia ani żadnych dokumentów potwierdzających kwalifikacje.

Urzędy Pracy oferują porady dotyczące pisania CV i listów motywacyjnych. Specjalna sekcja na portalu ANPAL (www.anpal.gov.it) zawiera praktyczne porady, sugestie i przykłady podań o pracę.

W przypadku niektórych lokalnych firm dobrym pomysłem może być osobista wizyta i pozostawienie CV w dziale zajmującym się kadrami.

Informacje o zawodach, czyli jakie zawody są pożądane we Włoszech?

Na pracę sezonową w kurortach nadmorskich liczyć mogą kucharze, kelnerzy i barmani oraz zbieracze winogron i cytrusów. Do grona specjalistów, którzy mogą znaleźć zatrudnienia we Włoszech, zaliczają się między innymi wykwalifikowani robotnicy, w szczególności  budowlani, jak również spawacze i kierowcy. Mile widziani na włoskim rynku pracy są również architekci, inżynierowie, graficy komputerowi oraz informatycy. Włoskie społeczeństwo, tak samo jak i polskie starzeje się – są więc potrzebne osoby do pracy z ludźmi starszymi, wymagającymi opieki, czyli zarówno wykwalifikowane pielęgniarki, jak i opiekunki czy opiekunowie osób starszych. Pracę także mogą znaleźć opiekunki do dzieci oraz osoby pomagające w prowadzeniu domu.

Włochy są turystyczną potęgą, w związku z tym w okresie sezonu turystycznego na pracę mogą liczyć pracownicy posiadający doświadczenie w sektorze hotelarko - gastronomicznym. Od kelnerów, barmanów oraz pracowników hotelowych wymaga się, żeby oprócz znajomości języka angielskiego potrafili również porozumieć się w języku włoskim.

Późne lato oraz wczesna jesień to we Włoszech czas zbiorów owoców i warzyw. Ważnym sektorem pracy są winnice i gaje oliwne.

Do wykonywania zawodów wolnych regulowanych i nieregulowanych konieczne jest uznanie dyplomu uzyskanego przez cudzoziemca za granicą. Z prawnego i administracyjnego punktu widzenia zawody te dzielą się na:

• takie, dla których wykonywania ustawodawca przewiduje obowiązek rejestracji w rejestrach lub listach zawodów,

• takie, dla których wykonywania nie wymagana jest ich rejestracja, lecz są zawodami regulowanymi ustawowo,

• nieregulowane.

Do zawodów regulowanych zalicza się między innymi: zawody techniczne, prawno-sądowe, administracyjno-ekonomiczne, natury medycznej i pokrewne oraz inne – na przykład związane z działalnością dziennikarską i publicystyczną.

Przed wyjazdem do Włoch należy pamiętać o…

Obywatele polscy korzystają z prawa do swobodnego przepływu osób w ramach Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dokumentem podróży uprawniającym do bezwizowego wjazdu i pobytu (niezależnie od jego celu) na terytorium Republiki Włoskiej do 90 dni jest paszport, bądź dowód osobisty.

Przed wyjazdem należy się upewnić, czy dokument jest w wystarczająco dobrym stanie technicznym i pozwala na stwierdzenie tożsamości.

Należy pamiętać o obowiązku meldunkowym, który należy spełnić w ciągu 48 godzin od momentu przyjazdu.

Pobyt powyżej 3 miesięcy wymaga od obywatela polskiego wystąpienia do Urzędu Gminy (Ufficio del Comune) właściwego dla miejsca pobytu o wpis do rejestru mieszkańców (iscrizione anagrafica). Warunkiem uzyskania wpisu jest przedłożenie dodatkowych dokumentów. Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się na stronie: https://www.gov.pl/web/wlochy/.

Należy pamiętać o następujących dokumentach:

• aktualnym dowodzie osobistym lub paszporcie,

• karcie EKUZ,

• legitymacji uczniowskiej, studenckiej lub kartcie EURO26,

• kserokopiach ważnych dokumentów (1 kopię należy zabrać ze sobą, 1 pozostawić w Polsce) – taki sposób postępowania ułatwia procedury w przypadku kradzieży lub zaginięciu oryginałów.

Świadectwa szkolne, dyplomy i kwalifikacje dla celów edukacyjnych i zawodowych

Świadectwa szkół podstawowych, gimnazjów i szkół średnich, wydane przez placówki edukacyjne w Polsce nie są automatycznie uznawane na terenie Włoch. Dokumenty potwierdzające ukończenie poszczególnych etapów nauki, przeznaczone do wykorzystania we Włoszech do celów kontynuacji nauki, powinny zostać przygotowane do obrotu prawnego za granicą. Uznanie we Włoszech świadectw i dyplomów na poziomie podstawowym i średnim wymaga przedłożenia władzom włoskich tzw. „Dichiarazione di Valore”, czyli wydawanego przez Konsulat Włoski w Warszawie zaświadczenia, potwierdzającego „wartość” dokumentu. Świadectwo czy dyplom polski powinny zostać opatrzone przez właściwe kuratorium Apostille i przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego w Polsce lub przez tłumacza we Włoszech. Szczegółowa procedura opisana jest na stronie internetowej Konsulatu Włoskiego w Warszawie. Warto dodać, że „Dichiarazione di Valore” daje postawę do kontynuowania nauki w kolejnej klasie bądź na studiach wyższych, natomiast nie uprawnia do przystępowania do konkursów krajowych: w tym przypadku właściwe terytorialnie kuratorium włoskie wydaje „Certificato di Equipollenza” czyli zaświadczenie potwierdzające, jakiemu wykształceniu włoskiemu odpowiada dokument uzyskany w Polsce.

Dyplomy zagraniczne nie są automatycznie uznawane we Włoszech. Obywatel polski, pragnący uznać swój dyplom na terenie Włoch, powinien zgłosić się do sekretariatu wybranego włoskiego uniwersytetu, ponieważ to włoskie uczelnie dokonują nostryfikacji. Bliższe informacje na temat procedury legalizacji oraz podejmowania nauki na włoskich uczelniach wyższych, można znaleźć na stronach Włoskiego Instytutu Kultury w Warszawie. Informacji na temat nostryfikacji polskich dyplomów ukończenia szkół wyższych udzielają również działy współpracy międzynarodowej włoskich uczelni. Zazwyczaj należy przedstawić: świadectwo maturalne, dyplom uczelni wyższej (obydwa przetłumaczone na język włoski i opatrzone zaświadczeniem „Dichiarazione di Valore’’ Konsulatu Włoskiego w Warszawie) oraz szczegółowy program studiów.

Uznawanie kwalifikacji zawodowych w Unii Europejskiej regulowane jest dyrektywą 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych. W Republice Włoskiej dyrektywa ta została wdrożona dekretem z mocą ustawy nr 206 z dn. 6 listopada 2007 r. Dekret powyższy dotyczy obywateli UE, którzy chcą wykonywać na terytorium Republiki Włoskiej, jako pracownicy zależni lub w ramach wolnych zawodów, tzw. zawód regulowany (np. lekarza, pielęgniarki, stomatologa, weterynarza, położnej, farmaceuty, architekta, adwokata) na podstawie kwalifikacji uzyskanych w państwie pochodzenia. Wykonywanie zawodu regulowanego podlega przepisom włoskim. Zgodnie z art. 53 ww. dyrektywy osoba starająca się w danym państwie członkowskim o uznanie swoich kwalifikacji zawodowych musi wykazać znajomość języka tego państwa w stopniu umożliwiającym wykonywanie danego zawodu.

Opieka zdrowotna

Obywatele włoscy i obcokrajowcy legalnie przebywający we Włoszech mają prawo do opieki zdrowotnej. Obejmuje to prawo wyboru lekarza pierwszego kontaktu dla dorosłych oraz pediatry dla dzieci do 14 roku życia.

W celu otrzymania świadczeń należy bezpłatnie zarejestrować się w systemie państwowej służby zdrowia i wybrać lekarza pierwszego kontaktu lub pediatrę, których nazwiska znajdują się na specjalnej liście dostępnej w oddziałach powiatowych agencji służby zdrowia (ASS). Po zarejestrowaniu otrzymuje się kartę zdrowia, którą okazuje się w placówkach medycznych, a także aptekach. Rewers karty pełni rolę Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ).

Obywatele UE, którzy przyjeżdżają do Włoch z kartą EKUZ, mają prawo do opieki medycznej w nagłych wypadkach.

W celu uzyskania dalszych informacji i aktualizacji należy skontaktować się z odpowiednim lokalnym urzędem ds. zdrowia (adresy znajdują się na stronie internetowej): https://www.salute.gov.it/portale/home.html.

Warunki pracy we Włoszech – czyli co musisz wiedzieć o prawach pracownika

Przepisy regulujące prawo pracy we Włoszech ujęte są w kodeksie cywilnym (Codice Civile), a w szczególności Księga Piąta „O pracy” art. 2060-2642 z 1942 r. z późniejszymi zmianami.

Warunki pracy, a także wszelkie obowiązki oraz prawa pracowników i pracodawców określone są ponadto przez zbiorowe umowy związkowe (CCNL - Contratto Colletivo Nazionale di Lavoro), istniejące osobno dla poszczególnych sektorów działalności zawodowej oraz niektórych grup zawodowych (np. rolnictwo, chemia, mechanika, tekstylia, żywność i przemysł rolny, budownictwo, poligrafia i rozrywka, handel, transport, kredyty i ubezpieczenia, firmy usługowe, administracja państwowa, instytucje prywatne, opiekunki do dzieci i osób starszych, pomoce domowe i sprzątaczki zatrudnione w domach prywatnych). Każdy z sektorów jest dodatkowo podzielony na liczne kategorie, np. w sektorze budowlanym wyróżnia się m.in. następujące: cementową, kamieniarską, drewnianą, budowlano-rzemieślniczą, czy też budowlano-przemysłową. Na stronie internetowej Krajowej Rady Gospodarki i Pracy (Consiglio Nazionale dell’Economia e del Lavoro) - www.cnel.it - można znaleźć treść CCNL właściwą dla poszczególnych sektorów.

Włoskie prawo pracy co do zasady nie narzuca formy pisemnej umowy o pracę (contratto di lavoro). Oznacza to z jednej strony, iż sam fakt, że pisemna umowa o pracę nie została sporządzona pomiędzy stronami, nie oznacza, że nie jest możliwe dochodzenie roszczeń od pracodawcy, jednak z drugiej strony brak pisemnej umowy jest dużym utrudnieniem w ewentualnie koniecznym w którymś momencie udowodnieniu istnienia realnego stosunku pracy (rapporto di lavoro).

Warunki życia we Włoszech

Jedzenie we Włoszech – koszty w restauracji lub barze

Ceny w restauracjach we Włoszech są wyższe niż w Polsce. Obiad w restauracji dla jednej osoby wyniesie około 90 – 200 PLN. Skromniejszy posiłek to wydatek rzędu 60-80 PLN. Warto zwrócić uwagę na tzw. „coperto” – opłatę za miejsce w restauracji. Jest ona doliczana do rachunku i wynosi zazwyczaj od 1 do 3 EUR.

Ceny kaw we Włoszech są niższe niż w Polsce. Jednak różnią się w zależności od tego, czy będziemy pić kawę przy barze, czy przy stoliku. Pijąc kawę przy barze, zapłacimy mniej – np. za espresso od 1 do 1,5 EUR. Cappuccino kosztuje około 1,3-2,5 EUR za filiżankę.

Przykładowe ceny produktów spożywczych:

• chleb – 4 EUR,

• bagietka – 0,75 EUR,

• jabłka 1 kg – 2 EUR,

• ryż 1 kg – 2,2 EUR,

• jajka 10 szt. – 3,2 EUR,

• mleko 1 litr – 1 EUR,

• pomarańcze 1 kg – 2,5 EUR,

• cytryny - 1 kg – 2,6 EUR,

• ser żółty 1 kg – 13 EUR,

• pomidory 1 kg – 1,6 EUR,

• pierś z kurczaka 1 kg – 9 EUR,

• mortadela marki własnej - 120 g – 1,7 EUR,

• serek Mascarpone marki własnej - 250 g – 2,2 EUR,

• makaron Spaghetti 0,5 kg – 0,9 EUR,

• Nutella - 450 g – 4 EUR,

• woda 1,5 l – 0,6 EUR,

• Coca-Cola 2 l – 2 EUR.

Transport we Włoszech – ceny paliwa i komunikacji publicznej

Ceny paliwa we Włoszech są wyższe niż w Polsce. Średnia cena benzyny wynosi około 7,72 zł za litr. Oleju napędowego kosztuje około 7,70 zł za litr (styczeń 2025). Jednak na autostradach ceny paliwa mogą być jeszcze wyższe i cały czas się zmieniają w zależności od notowań ropy naftowej.

Korzystanie z autostrad jest płatne. Opłaty za przejazd zależą od długości pokonanego odcinka, a także od rodzaju pojazdu. Średnio będzie to około 0,1 EUR za kilometr. Przykładowo, koszt przejazdu dla samochodu osobowego z Mediolanu do Rzymu wynosi około 40-50 EUR.

Ceny biletów na transport publiczny we Włoszech również są wyższe niż w Polsce. Bilet jednorazowy na lokalny transport kosztuje po przeliczeniu średnio 8 PLN. Warto zwrócić uwagę na różne zniżki i oferty specjalne. Bilety turystyczne lub karty miejskie mogą sporo obniżyć koszty podróży na własną rękę.

Korzystanie z taksówek również jest dość drogie. Przejazd 10 km kosztuje około 95 PLN. W większych miastach można korzystać z usług taksówek na aplikacjach. Przejazdy typu Uber czy Bolt, mogą oferować niższe ceny niż tradycyjne taksówki.

Włoskie atrakcje turystyczne

Włochy słyną niemalże na całym świecie ze swojej historii i swojego dziedzictwa kulturowego. Takie miasta jak Bolonia, Florencja, Rawenna, Siena, Palermo czy Rzym (stolica Włoch) są warte zobaczenia. Rzym to najczęściej odwiedzane i najbardziej znane miasto we Włoszech. Leży w ich środkowej części, w pobliżu Morza Tyrreńskiego. To raj dla turystów, pasjonatów historii i wszelkich dziedzin artystycznych. We Włoszech warto też odwiedzić Florencję, zlokalizowaną w środkowej części kraju. To miasto Dantego, Machiavellego, Michała Anioła i Leonarda da Vinci. Idealne miejsce do podziwiania sztuki, kultury oraz umiejętności wspaniałych artystów. Dla smakoszy – lokalna kuchnia, wina są wspaniałą atrakcją. Florencja jest stolicą Toskanii, leży u stóp Apeninów, dlatego aktywnych turystów czekają piękne okolice. Nie można też pominąć legendarnej Wenecji. Leży ona na północy, bezpośrednio nad Morzem Adriatyckim.

Włochy słyną przede wszystkim z potraw, które są znane i lubiane na całym świecie: spaghetti, pizzy, lazanii. Są też jednym z największych producentów win na świecie, co związane jest z tradycją uprawy pól winorośli.

Gdzie szukać pomocy w nagłych wypadkach?

Europejski numer alarmowy: 112

Policja: 113

W razie kłopotów prawnych należy pamiętać o przysługującym prawie do wnioskowania o kontakt z konsulem. Konsul ma obowiązek zadbać o prawa obywatela Polski do równego traktowania, nie odbiegającego od sposobu traktowania obywatela Włoch, może zawiadomić rodzinę o zdarzeniu pozbawienia wolności lub innych problemach mających miejsce na włoskim terytorium.

Adres Ambasady RP w Rzymie:

adres: Via P.P. Rubens 20, 00197 Roma

telefon: +39 06 36 204 200

faks: +39 06 321 78 95

e-mail: ambaroma@msz.gov.pl

adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej (epuap): AMB-Rzym/SkrytkaESP

Wydział Konsularny i Polonii Ambasady RP w Rzymie:

adres: Via di S. Valentino 12, 00197 Roma

Centrum Informacji Konsularnej: +39 06 45 258 300

Telefon wyłącznie w sprawach już rozpoczętych w konsulacie: +39 06 36 204 300

W sprawach wiz i Kart Polaka - kontakt wyłącznie poprzez e-mail: rzym.konsul@msz.gov.pl

Adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej (epuap): AMB-Rzym/SkrytkaESP

Posta Elettronica Certificata (PEC): consolatopolaccoroma@pec.it

Telefon alarmowy:

Tylko w sytuacjach losowych, wymagających natychmiastowej interwencji konsula (np. wypadki, zgony, zatrzymania) możliwy jest kontakt pod numerem telefonu: +39 335 599 5212.
 

Przydatne zwroty w języku włoskim

Si. – Tak.

No – Nie.

Boungiorno! – Dzień dobry!

Buonasera! – Dobry wieczór!

Arrivederci! – Do widzenia!

Buonanotte! – Dobranoc!

Come stai? – Jak się masz?

Scusa! – Przepraszam! (Przykro mi!)

Scusi! – Przepraszam! (np. zaczepiając osobę nieznajomą)

Grazie! – Dziękuję!

Parla italiano? – Czy mówi Pan po włosku?

Nn parlo italiano. – Nie mówię po włosku.
Parli inglese? – Czy mówisz po angielsku

Come ti chiami? – Jak się nazywasz?

Mi chiamo Anna. – Mam na imię Anna.

Di dove sei? – Skąd jesteś?

Vengo dalla Polonia. – Jestem z Polski.

Che ore sono? – Która godzina?

Un caffè, per favore. – Poproszę o kawę.

Zaktualizowała:

Dominika Paliwoda

Asystent EURES

Zachodniopomorska WK OHP

Źródła:

https://eures.ec.europa.eu/living-and-working/living-and-working-conditions/living-and-working-conditions-italy_en/

https://europa.eu/europass/it

https://www.gov.pl/web/wlochy/idp

https://www.gov.pl/web/wlochy/informacje-dla-podrozujacych-do-wloch

https://italytogo.pl/

https://www.podrozepoeuropie.pl/ceny-we-wloszech/

https://www.eurodesk.pl/mobilnosc/europraca/wlochy-kraj-slonecznego-ryzyka

https://wlochyinfo.org/

https://fly.pl/przewodnik/wlochy-2-2/