Work-life integration - czy warto łączyć życie prywatne z zawodowym? - Artykuł

Balans kontra łączenie

O idei work-life integration najłatwiej opowiedzieć w odniesieniu do koncepcji work-life balance. Szukanie harmonii pomiędzy życiem prywatnym a zawodowym okazało się na tyle istotne, że Unia Europejska wprowadziła dyrektywę work-life balance, którą w 2023 roku przyjął także polski rząd. Przyniosło to wiele pozytywnych zmian w prawach pracowniczych.

Jednocześnie ostatnie zjawiska, które miały wpływ na rynek pracy (np. pandemia czy rozwój technologiczny) sprawiły, że wielu pracowników zaczęło korzystać z pracy zdalnej – całkowitej lub hybrydowej. Praca na home-offie pokazała, że z powodzeniem da się łączyć życie prywatne z zawodowym, a te dwie strefy nie muszą być od siebie oddzielone grubą kreską, mogą natomiast przenikać się i wzajemnie wspierać. Właśnie na tym opiera się idea work-life integration, która ma na celu wypracowanie ogólnego dobrostanu. Masz czuć się dobrze nie tylko po pracy, ale również w jej trakcie.

Czy to coś dla ciebie?

Jeśli lubisz mieć określone godziny pracy oraz zapominać o niej zaraz po jej zakończeniu, jesteś raczej typem pracownika, który potrzebuje oddzielić od siebie te dwie strefy życia. Jeśli jednak lubisz mieć większą elastyczność i nie przeszkadza ci praca w domu, przerywana innymi aktywnościami, idea work-life integration może być czymś dla ciebie.

Znakiem, że warto spróbować zintegrować życie osobiste i prywatne jest potrzeba poczucia spójności pomiędzy tymi dwiema sferami. Jednocześnie, by tego dokonać, musisz dać sobie wewnętrzną zgodę na przenikanie się tych obszarów.

Warto też pamiętać, że nie każdy zawód można uprawiać z domu. Idea life-work integration najlepiej sprawdza się w zawodach, które oferują elastyczne godziny pracy, możliwość pracy zdalnej oraz dają swobodę w zarządzaniu obowiązkami. Poniżej przykłady zawodów, w których wdrożenie work-life integration może się udać (choć wszystko zależy oczywiście od indywidualnego przypadku):

• freelancer (grafik, copywriter, programista, tłumacz, fotograf),
• dziennikarz, bloger, influencer,
• programista, analityk danych, UX/UI designer,
• specjalista ds. marketingu cyfrowego, SEO, e-commerce,
• konsultant biznesowy, prawnik, doradca podatkowy,
• instruktor jogi, trener personalny, dietetyk online,
• osoba rozwijająca startup,
• właściciel sklepu internetowego,
• nauczyciel online, trener, korepetytor,
• niektóre zawody rzemieślnicze w przypadku pracy na własny rachunek (ceramik, jubiler, stolarz).

Jak odpowiednio wdrożyć idę w życie?

By osiągnąć work-life integration potrzebne jest nie tylko własne przekonanie i czynniki, o które można zatroszczyć się samodzielnie, ale często także czynniki zewnętrzne.

Samodzielnie musisz zadbać o:

• dobrą organizację pracy,
• wydzielenie oddzielnej przestrzeni do pracy (domowe biuro lub pracownia/warsztat),
• czas na odpoczynek i rozwijanie zainteresowań,
• technologie wspierające pracę zdalną (np. aplikacje do rozmów online czy do zarządzania zadaniami).

Potrzebne czynniki zewnętrzne to np.:

• kultura firmy, w której pracujesz, wspierająca ideę work-life integration (m.in. umożliwienie pracownikom pracy zdalnej, akceptowanie elastycznych godzin pracy, szkolenia na temat łączenia pracy z życiem osobistym, wparcie zdrowia psychicznego, np. dostęp do psychologów czy zajęć relaksacyjnych),
• otwartość klientów, którym świadczysz usługi, na zdalne ustalanie spraw lub spotkania na mieście/w domu klienta/online, a także akceptowanie przez nich elastycznych godzin pracy.

Zalety i wady work-life integration

Łącznie pracy z życiem osobistym, które w dużej mierze polega na pracowaniu w domu, ma oczywiście swoje plusy i minusy oraz jak zawsze – nie jest wyborem dla każdego. Przed podjęciem decyzji o takiej formie pracy, warto przeanalizować jej wady i zalety.

Do zdecydowanych plusów należą na pewno:

1. Duża autonomia – samodzielność w podejmowaniu decyzji oraz w organizacji pracy.
2. Brak uciążliwych dojazdów do miejsca pracy. Konieczność zjawienia się w firmie lub spotkania z klientem są dużo rzadsze, a więc mniej obciążające niż codzienne dojazdy. Wyjątkiem są zawody rzemieślnicze wymagające częstszych dojazdów do klientów, by wykonać u nich jakieś dzieło.
3. Spokój i możliwość skupienia (brak pokusy rozmów ze współpracownikami).
4. Możliwość podróżowania i zwiedzania – w przypadku niektórych zawodów, które wymagają tylko posiadania komputera i łącza internetowego, pracę można wykonywać z dowolnego miejsca. Podróżowaniu będą sprzyjać także elastyczne godziny pracy. Można np. wyjechać gdzieś na jakiś czas, zwiedzać/odpoczywać w dzień, a pracować wieczoroami lub tylko przez część dnia.
5. Większa produktywność i lepsze zarządzanie czasem.

Wadami mogą okazać się:

1. Zatarcie granic pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym. (Na tym polega omawiana idea, więc jeśli ci to przeszkadza – work-life integration nie jest dla ciebie).
2. Konieczność samodyscypliny. Osoby prokrastynujące (czyli odkładające wszystko na nieokreślone później) mogą mieć duży problem, podobnie jak osoby, które nie potrafią same zorganizować sobie pracy i potrzebują odgórnych wytycznych.
3. Rutyna, brak zmiennych, które mają miejsce w pracy biurowej.
4. Przeciążenie technologiami – nieustanna praca z komputerem może męczyć.
5. Brak osobistego kontaktu z innymi ludźmi na żywo.

Typy pracowników zdalnych - raport

Zastanawiając się nad wdrożeniem w życie idei work-life balance, warto zapoznać się z raportem pt. Ewolucja pracy zdalnej. Analiza zmian, wyzwań i korzyści w nowej rzeczywistości zawodowej przygotowanym przez portal Praca.pl i Experience Institute. Wśród wielu ciekawych danych i informacji, mowa w nim także o czterech typach pracowników zdalnych (Cyfrowych Nomadach, Poszukujących, Dostosowujących się i Tradycjonalistach), które odznaczają się innym podejściem do home-office.

Jak podaje raport: 

Analiza przeprowadzona w kontekście integracji pracy i życia pozwoliła na wyodrębnienie czterech grup pracowników, które charakteryzują się różnym podejściem do pracy zdalnej oraz harmonogramu pracy, a także mają różne oczekiwania dotyczące równowagi między pracą a życiem prywatnym. Pierwszą z tych grup są Poszukujący, którzy wyrażają chęć pracy zdalnej, jednak mają trudności z organizacją czasu pracy. Kolejną grupę stanowią Cyfrowi Nomadzi, którzy są entuzjastami pracy zdalnej i często pracują zdalnie w pełnym lub częściowym wymiarze czasu. Natomiast Dostosowujący Się to grupa pracowników, którzy mają ambiwalentny stosunek do pracy zdalnej i elastycznych form zatrudnienia, ale starają się dostosować do warunków pracy w firmie. Ostatnią grupą są Tradycjonaliści, którzy preferują pracę stacjonarną i nie są zbyt zainteresowani pracą zdalną. Starają się wyraźnie oddzielać pracę zdalną od życia prywatnego. Każda z tych grup ma różne oczekiwania i preferencje dotyczące pracy zdalnej, harmonogramu pracy oraz warunków pracy, co ma istotne znaczenie dla efektywności i zadowolenia z pracy. [1]

Najlepszym typem do wdrożenia idei work-life integration jest Cyfrowy Nomad. Natomiast nieefektywnym typem pracownika zdalnego jest Tradycjonalista.

Biorąc pod uwagę wszystkie za i przeciw, typ pracownika zdalnego, jakim jesteś oraz zawody, w których idea work-life integration jest możliwa do zrealizowania, dość łatwo odpowiedzieć sobie na pytanie Czy to coś dla mnie? Można pokusić się o stwierdzenie, że w przypadku wielu osób przenikanie się życia zawodowego z prywatnym może przyczynić się do ogólnego dobrostanu oraz wyższego poczucia satysfakcji zawodowej i życiowej.

Autor: Joanna Buharewicz

Źródła:

[1] Ewolucja pracy zdalnej Analiza zmian, wyzwań i korzyści w nowej rzeczywistości zawodowej, raport portalu Praca.pl i Experience Institute, maj 2024

https://www.praca.pl/poradniki/rynek-pracy/work-life-integration-cyfrowy-nomada-czy-okupant-biur-kim-jestes-raport-praca-pl-i-experience-institute_pr-8362.html

https://zaprojektujswojbiznes.pl/czym-jest-work-life-integration/

https://betterworkplace.pl/blog/work-life-integration-czym-jest-i-jakie-przynosi-korzysci-w-pracy/

https://akademiawellbeing.pl/work-life-integration-a-zrownowazona-kariera/

https://sklep.infor.pl/artykul-co-wprowadzila-dyrektywa-work-life-balance