Francja

Informator na temat warunków życia i pracy we Francji

Informacje ogólne, czyli co powinieneś wiedzieć o Francji przed wyjazdem

Wieża Eiffla, Luwr, croissanty….

To również kraj kontrastów i niezapomnianych wrażeń. Ma do zaoferowania turystom historyczne miasta, wspaniałe krajobrazy, Alpy, słoneczne plaże, zamki nad Loarą, winnice Szampanii i niezapomnianą kuchnię, jedyny w Europie Disneyland i wiele innych atrakcji.
Francja jest pięknym i atrakcyjnym krajem, jednym z najbardziej zróżnicowanych w całej Europie. Nie dziwi fakt, że wiele osób z przyjemnością chciałoby tam zamieszkać na stałe. Rocznie przyciąga miliony turystów urokami Paryża, wieżą Eiffela oraz alpejskimi stacjami narciarskimi, ale jednym z warunków podjęcia pracy jest znajomość drugiego języka obcego, najlepiej angielskiego lub niemieckiego, dlatego do Francji wyjeżdżają głównie studenci, praktykanci oraz osoby, którym zaproponowano pracę i nie musieli jej szukać.

Jeśli więc myślisz o wyjeździe do pracy we Francji warto wcześniej zapoznać się z przydatnymi informacjami dotyczącymi tego kraju…

Najdłuższą rzeką jest Loara (1020 km), nad którą wznosi się ok. 300 malowniczych zamków. Mont Blanc (4807 m n.p.n.m.) w Alpach Sabudzkich to najwyższy szczyt Europy. Stolicą Republiki Francuskiej jest Paryż, często nazywany miastem zakochanych ze względu na swoją romantyczną atmosferę. Godne odwiedzenia w Paryżu są m.in. Muzeum Luwr (Louvre), dzielnica Łacińska, Ogrody Luksemburg, Pola Elizejskie (Champs Elysees), Montmartre, ale Paryż to nie cała Francja. Równie atrakcyjne i godne polecenia są: Wersal (Versailles), Fontainebleau, Dolina Loary (Chateaux region), Bretania, Normandia, Prowansja, Langwedocja i Roussillon, Alpy, Riwiera Francuska, Bordeaux, Tuluza (Toulouse), Lourdes, Chartres, zabytki rzymskie i średniowieczne m.in. w Lyonie, Avignonie. Francja oferuje tak wiele różnorodnych wrażeń.

Wybierając się do Francji, należy pamiętać o różnicach mentalnych mieszkańców z prowincji i stolicy. Paryż jest miastem, w którym nie wystarcza miejsca dla wszystkich. Dlatego w restauracji, na ulicy, w agencji nieruchomości - dosłownie wszędzie można odczuć tłok. Dlatego paryżanie mają do turystów niekiedy nieprzyjemny stosunek. Taka postawa jest zaskakująca nie tylko dla Anglików, w których kraju grzeczność jest sprawą pierwszorzędną, ale także dla Polaków, którzy z reguły starają się być ludźmi gościnnymi. W Paryżu, zresztą nie tylko w nim, należy pamiętać, że ludzie niekontrolujący swojego zachowania nie są mile widziani. Jedną z najgorszych możliwy gaf jest rozpoczęcie rozmowy od "Do you speak English?". Francuzi mają głębokie przekonanie, że każdy obywatel świata powinien znać podstawowe zwroty grzecznościowe typu "Bonjour", "Pardon"czy "Merci" dlatego warto się z nimi zapoznać.

Słów kilka o francuskim rynku pracy

Mile widziani we Francji są pracownicy służby zdrowia, handlowcy, specjaliści bankowości i ubezpieczeń, księgowi, menadżerowie, budowlańcy. Większość osób, które chciałyby znaleźć we Francji pracę w jednym z tych zawodów, musi biegle posługiwać się językiem francuskim – dotyczy to szczególnie specjalistów. Angielski wystarczy tylko w wyjątkowych sytuacjach.
W sezonie rolnicy chętnie zatrudniają Polaków przy zbiorze winogron, jabłek, borówek.

Oferty pracy dla małoletnich

Możesz szukać szczęścia nad Sekwaną, jeśli masz skończone 16 lat. Nie będziesz jednak mógł pracować dłużej niż 8 godzin dziennie, ani brać nocnych zmian. Twoje wynagrodzenie musi wynosić co najmniej 90 proc. płacy minimalnej (dopóki nie skończysz 18 lat). Średnio co 4,5 godziny masz prawo do co najmniej 30-minutowej przerwy.
Osoby pomiędzy 14. a 16. rokiem życia mogą podejmować lekkie prace w trakcie wakacji. Nie mogą one trwać dłużej niż 7 godzin dziennie.

Poszukiwany/poszukiwana czyli jakie zawody są we Francji deficytowe?

Od 1 lipca 2008 roku obywatele polscy mają wolny dostęp do rynku pracy we Francji, na takich samych zasadach jak obywatele francuscy. Oznacza to, że podejmujący pracę na terenie Francji nabywają prawa i obowiązki wynikające z francuskiego kodeksu pracy oraz innych regulacji (np. w zakresie ubezpieczeń społecznych) i nie mają obowiązku posiadania zezwolenia na pracę (permis de travail). Każdy Polak mieszkający we Francji ma prawo zarejestrować się w urzędzie pracy (Pôle emploi) i z jego pomocą poszukiwać zatrudnienia.

Francja jest dobrze rozwiniętym gospodarczo krajem, a na rynku pracy wciąż brakuje specjalistów i wykwalifikowanych pracowników technicznych i inżynieryjnych. Ponadto, zatrudnienie na pewno znajdą tłumacze języka francuskiego i lektorzy. Głównymi gałęziami rozwoju gospodarczego są farmaceutyka, automatyka, budowa maszyn, kosmonautyka, turystyka, gastronomia. Dużą szansę mają też osoby wykonujące zawody mało popularne wśród Francuzów, np.: przewoźnicy, cieśle, robotnicy do prac remontowo-budowlanych, drwale, a także pomoce kuchenne. Do legalnej pracy wyjeżdża także sporo polskich au pair oraz studentów np. do opieki nad osobami starszymi. Potrzebne jest również personel medyczny - zarówno pielęgniarki, jak i lekarze.

10 najczęściej poszukiwanych stanowisk we Francji (według danych Komisji Europejskiej, ec.europa.eu/eures/page/index)

Technicy i inny średni personel (ISCO 3)
Pracownicy usług i sprzedawcy (ISCO 5)
Pracownicy biurowi (ISCO 4)
Kelnerzy i barmani (ISCO 513)
Sprzedawcy (ISCO 52)
Kierownicy do spraw handlu detalicznego i hurtowego (ISCO 1420)
Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (ISCO 8)
Pracownicy przy pracach prostych (ISCO 9)
Inni sprzedawcy (ISCO 524)
Mechanicy maszyn i urządzeń (ISCO 723)

Jeżeli zostałeś zaproszony na rozmowę wstępną, dobrze się przygotuj. Pamiętaj, że osoba rekrutująca poszukuje kandydata spełniającego jej potrzeby, tak więc upewnij się, że oferowane stanowisko jest stanowiskiem, które ci odpowiada. Zdecydowanie zaleca się, aby zasięgnąć wcześniej informacji o przedsiębiorstwie i jego działalności (z Internetu, panoram firm takich jak Kompass, itp.).
Rozmowy kwalifikacyjne różnią się czasem trwania (od 15 minut do pełnego dnia). Rozmowa może być indywidualna (bezpośrednia) lub zbiorowa (rzadziej). Możesz przynieść kserokopie swoich dyplomów i świadectw pracy, a także wszelkie inne dokumenty, które mogą interesować osobę prowadzącą rekrutację. Rozmowie kwalifikacyjnej mogą towarzyszyć testy osobowościowe, psychologiczne i umiejętności, trwające od jednej godziny do pełnego dnia. Możesz poprosić o powiadomienie o wynikach aplikacji, a także o tym, czy odbędzie się druga rozmowa kwalifikacyjna, a jeśli tak, to kiedy. Pożyteczne może się okazać napisanie listu do osoby rekrutującej z podziękowaniem za spotkanie, a jeśli to konieczne, z ponownym wyjaśnieniem, dlaczego jesteś zainteresowany pracą oraz w jaki sposób odpowiada ona twoim oczekiwaniom i potrzebom.

Na stanowiska w służbie cywilnej przeprowadzany jest pisemny egzamin (konkurs) oraz egzamin ustny. W MŚP (Małych i Średnich Przedsiębiorstwach), rekrutacja jest często przeprowadzana przez menedżera spółki. W dużych firmach, jest ona przeprowadzana przez menedżera ds. personalnych (lub menedżera ds. zasobów ludzkich), czasami wraz ze specjalistą z danego działu. Pewne procedury rekrutacyjne są powierzane profesjonalistom (agencjom, konsultantom), którzy przedstawiają swoim klientom tylko dwóch do czterech kandydatów. Po złożeniu formularza aplikacyjnego, przedsiębiorstwa często przesyłają kandydatom specjalny lub standardowy kwestionariusz lub formularz do wypełnienia i odesłania z powrotem.

Najwięcej ofert pracy we Francji zamieszczanych jest w internetowych serwisach z ofertami. Warto zapoznać się na przykład z tym umieszczanymi w takich portalach jak:
www.anpe.fr
www.travail.gouv.fr
www.cadremploi.fr
Można też szukać pracy na Portalu Mobilności Zawodowej (ec.europa.eu/eures/).

Ogłoszenia o wolnych miejscach pracy we Francji można znaleźć na stronach internetowych:
www.keljob.com
www.anpe.fr
www.travail.gouv.fr
www.travail-emploi.com
www.emploi.france5.fr
www.creyfs.fr
www.planetanim.com
www.monster.fr
www.cadremploi.fr
www.apec.fr
www.cadresonline.fr
www.prisme.eu
www.action-emploi.net
www.expectra.fr
www.planetanim.com
www.startpeople.fr

Przed wyjazdem do Francji pamiętaj o…

Przed wyjazdem do Francji powinieneś pamiętać o zabraniu ze sobą ważnych dokumentów:

Ważny paszport lub dowód osobisty UE/EOG.
Curriculum Vitae przetłumaczone, listy motywacyjne i referencyjne z poprzednich miejsc zatrudnienia, kserokopia dyplomów akademickich i certyfikaty kursów.
Warto też zabrać ze sobą CV i list motywacyjny w formacie elektronicznym, aby móc je modyfikować czy uzupełniać.
Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) wydaną przez NFZ
Tłumaczenie przysięgłe dyplomu, tylko w określonych przypadkach.
Inne zezwolenia i licencje, które uzna się za stosowne, np. prawo jazdy, itp.

Przed przyjęciem pracy upewnij się, że:

Zrozumiałeś klauzule i warunki umowy o pracę. Upewnij się, kto pokrywa koszty dojazdu i mieszkania, pracownik czy pracodawca.
Znasz sposób i terminy wypłaty wynagrodzenia.
Posiadasz miejsce zamieszkania we Francji - zapoznaj się z warunkami zakwaterowania w miejscu, do którego się udajesz. Koszt wynajęcia mieszkania zależy od miejscowości, w której chcesz to zrobić, w Paryżu i innych większych miastach będzie on wyższy. Znalezienie mieszkania możliwe jest poprzez ogłoszenia zamieszczane w gazetach. Studenci powinni udać się do biura CROUS przy najbliższym uniwersytecie.
Posiadasz odpowiednią opiekę lekarską - sprawdź czy masz ważną Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego lub prywatne ubezpieczenie zdrowotne, a także ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków.
Jesteś w posiadaniu wystarczających środków na przeżycie, aż do momentu otrzymania pierwszego wynagrodzenia lub na powrót do domu, gdyby było to konieczne.

Szukając zakwaterowania we Francji na własną rękę najlepiej skorzystać z takich serwisów jak:

www.green-acres.com/pl
www.seloger.com
www.acheter-louer.fr
www.pap.fr

Uznawalność dyplomów i kwalifikacji dla celów zawodowych

Generalnie, system uznawalności dyplomów nie sprowadza się do automatycznego uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w kraju pochodzenia. Każde podanie złożone we Francji czy innym kraju UE/EOG jest rozpatrywane indywidualnie przez kompetentne władze.
Aby otrzymać informacje dotyczące uznawalności świadectw i dyplomów należy zwrócić się do informacyjnego centrum uznawalności wykształcenia, ENIC - NARIC National Academic Recognition Information Centre, który posiada swoje siedziby w każdym państwie członkowskim.

We Francji departament uznawalności dyplomów NARIC France mieści się przy CIEP (Centre International d`Etudes Pedagogiques)
1 avenue Leon Journault, 92-310 Sevres
Tel.: +33 70 19 30 31
email: enic-naric@ciep.fr
www.enic-naric.net (strona internetowa międzynarodowa)

Warunki pracy - czyli co musisz wiedzieć o prawach pracownika!

Rodzaje umów

Umowa o pracę może mieć formę:

umowy stałej (CDI),
umowy na czas określony (CDD),
umowy tymczasowej,
umowy w niepełnym wymiarze godzin,
umowy zatrudnienia okresowego.

Według prawa francuskiego umowa musi definiować obie strony umowy, kwalifikacje pracownika, wynagrodzenie i miejsce pracy.

Godziny pracy

Francuzi należą do najkrócej pracujących narodów Europy – ich tydzień pracy liczy jedynie 35 godzin. Ograniczenie to nie dotyczy niektórych grup pracowników, m.in. przedstawicieli handlowych, kierowników czy służby domowej. Za pracę powyżej tygodniowego limitu pracownik musi dostać dodatek, którego wysokość jest ustalana układem zbiorowym dla danego sektora (nie może być niższy niż 10%).

Podatki

Podstawowa stawka podatku od dochodów osobistych wynosi we Francji 30 proc. (przy rocznych dochodach od 26 do 70 tys. euro), a VAT – 19,6 proc. Uwaga! We Francji obowiązek odprowadzania podatku w pełni spoczywa na pracowniku. Zaliczki na poczet podatku dochodowego nie są potrącane z pensji, jak to ma miejsce w Polsce.

Urlop

Pracownik ma prawo do płatnego urlopu w wysokości dwóch i pół dnia roboczego za każdy przepracowany miesiąc – w sumie daje to 30 dni lub pięć tygodni wolnego rocznie. Płatny urlop macierzyński trwa co najmniej 16 tygodni (6 przed i 10 po porodzie).

Zasiłek dla bezrobotnych

Zasiłek (ARE – Allocation d’Aide au Retour a l’Emploi) przysługuje osobom do 60. roku życia, które zarejestrują się (również przez internet) w urzędzie pracy (Pôle emploi), są zdolne do podjęcia zatrudnienia i przepracowały co najmniej cztery miesiące (lub 610 godzin) w ciągu ostatnich 28 miesięcy (36 miesięcy – w przypadku osób po 50. roku życia). Uwaga – by nie stracić prawa do zasiłku, należy się zarejestrować najpóźniej 12 miesięcy po utracie pracy.
Wysokość zasiłków i okres ich wypłacania zależy od dotychczasowego wynagrodzenia wnioskującego i długości stażu. ARE składa się z części stałej w wysokości 11,57 euro dziennie (2013 r.) oraz z części, która wynosi 40,4 proc. średniego wynagrodzenia dziennego.
Za każdy przepracowany miesiąc przysługuje miesiąc zasiłku. Maksymalny czas pobierania zasiłku wynosi 730 dni (2 lata) dla bezrobotnych poniżej 50. roku życia (liczy się data zakończenia umowy o pracę) i 1 095 dni (3 lata) dla osób po 50. roku życia.

Na swoim - czyli jak założyć firmę

Własna działalność. We Francji wyróżniane są cztery grupy działalności: rzemieślnicza, przemysłowa, handlowa oraz wolne zawody reglamentowane i niereglamentowane. W ramach każdej z tych kategorii możesz podjąć samodzielną pracę (auto-entrepreneur).
Procedury są zróżnicowane: jako rzemieślnik musisz uzyskać wpis do Rejestru Zawodów (Repertoire des metiers) prowadzonego przez Centrum Formalności Przedsiębiorstw (CFE – Centre de formalites des entreprises) działające przy właściwej terytorialnie Izbie Rzemieślniczej. Działalność przemysłową i handlową rejestruje się w Rejestrze Handlowym i Spółek (Registre du commerce et des societes), prowadzonym przez Centrum Formalności Przedsiębiorstw znajdujące się przy miejscowej Izbie Handlowo-Przemysłowej. Do wykonywania wolnego zawodu potrzebne jest zarejestrowanie w URSSAF (Unions pour le recouvrement des cotisations de Securite Sociale et d'Allocations Familiales), czyli francuskim odpowiedniku ZUS.
Do załatwienia formalności w każdym przypadku będziesz potrzebował m.in. dowód osobisty, poświadczenie adresu i oświadczenie o niekaralności (déclaration sur l`honneur de non-condamnation).
Zgodnie z francuskim prawem, osoby samozatrudnione (auto-entrepreneur) nie płacą żadnych opłat ani składek, jeśli nie mają dochodów. Nie muszą też przejmować się VAT-em. Podatek od dochodu mogą płacić na takich zasadach, jak przedsiębiorstwa lub rozliczając się wspólnie z małżonkiem. Samozatrudnieni nie mają obowiązku posiadania osobnego konta bankowego. Jeśli jednak ich roczne zyski przekroczą określony pułap (81,5 tys. euro w przypadku handlu, 32,6 tys. euro w przypadku usług), zaczynają być traktowani jak jednoosobowe spółki.
Osoby wykonujące wolne zawody mogą też skorzystać z innych form prawnych – zostać handlowcem (commerçant) czy pracownikiem niezależnym (travailleur independant).
Przed rozpoczęciem działalności we Francji warto skorzystać ze szkoleń dla młodych przedsiębiorców (więcej na stronie Paryskiej Izby Przemysłowo-Handlowej). Warto też zajrzeć na stronę Paryskiej Izby Rzemiosła oraz na stronę www.auto-entrepreneur.fr.

Problemy z pracodawcą

W sytuacji bezprawnego zwolnienia z pracy lub niewypłacenia pensji, należności za godziny nadliczbowe czy płatny urlop, pracownik możne udać się do sądu pracy ( Conseil des prud`hommes) właściwego dla miejsca siedziby przedsiębiorstwa. W sądzie pracy można bronić się samemu lub mieć pełnomocnika, którym może być kolega z pracy, członek rodziny czy przedstawiciel związku zawodowego. Jednak najlepiej powierzyć prowadzenie sprawy profesjonaliście, ponieważ przedsiębiorstwa są prawie zawsze reprezentowane przez adwokata.

Pracownik zatrudniany nielegalnie może złożyć pozew przeciwko pracodawcy, który nie wypłacił mu pensji, nie zadeklarował go mimo obietnic i zażądać odszkodowania. Tylko pracodawca może być ścigany za nielegalne zatrudnianie pracowników. Jeżeli sąd potwierdzi nielegalną pracę, pracodawca będzie musiał wypłacić pracownikowi zaległą pensję i odszkodowanie w wysokości 6-miesięcznych poborów. Sam zaś może być skazany na 3 lata więzienia i 45 000 € grzywny.

Opieka medyczna

Dokumentem ubezpieczenia zdrowotnego we Francji jest tzw. „Carte Vitale”. Karta taka jest wydawana obywatelom Francji lub osobom rezydującym na terenie tego kraju. Z karty mogą korzystać również członkowie rodziny. Karta wydawana jest osobom powyżej 16 roku życia. Nowa Carte Vitale zawiera podstawowe informacje o ubezpieczonym: dane osoby ubezpieczonej i członków rodziny uprawnionych do ubezpieczenia, zdjęcie, numer rejestracyjny, zakres ubezpieczenia, dane identyfikacyjne kasy ubezpieczenia zdrowotnego, do której przynależy ubezpieczony, ewentualne ubezpieczenie dodatkowe, a także dane osoby, którą należy powiadomić w razie wypadku jak też stanowisko ubezpieczonego dotyczące zgody na pobranie narządów.

Obywatel Polski przebywający czasowo na terenie Francji ma dostęp do świadczeń medycznych na podstawie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego EKUZ. Na podstawie EKUZ przysługują świadczenia medyczne w zakresie niezbędnym z medycznego punktu widzenia. Lekarz udzielający pomocy ustala, czy dane świadczenie jest niezbędne w konkretnym przypadku, biorąc pod uwagę jego charakter oraz przewidywany okres pobytu ubezpieczonego w danym państwie członkowskim.

Gdzie szukać pomocy w razie nagłych wypadków?

Pogotowie ratunkowe (SAMU) 15,
Policja i żandarmeria 17,
Straż pożarna 18,
Informacja telefoniczna 12,
Centrala międzynarodowa 13,
Zegarynka 3699,
SOS Medecins (lekarze) 11,
Numer alarmowy - połączenia z tel. komórkowych 112

Pomoc w Paryżu
SOS Medecins (lekarze) 0147077777
SOS Dentaire (dentyści) 0143375100
Centre anti-poisons (w razie zatrucia) 0140370404
Pomoc drogowa: na autostradzie są telefony alarmowe bezpłatne (kolor pomarańczowy).
Numer kierunkowy z Polski do Francji: 0033 (+ numer abonenta bez zera).
Numer kierunkowy z Francji do Polski: 0048 (numer kierunkowy miasta bez zera + numer abonenta).

Ambasada RP
Ambasador: Tomasz Orłowski 1 rue de Talleyrand, 75343 Paris Cedex 07, France tel. (0-033) 14 31 73 405 fax (0-033) 14 31 73 407
Wydział Konsularny Ambasady RP w Paryżu
Konsul Generalny: Mikołaj Kwiatkowski
Francja, Paryż, 5, rue de Talleyrand, 75007
Tel.: + 33 1 43 17 34 22, + 33 1 43 17 34 74
Tel. dyżurny: +33 6 80 58 02 20
e-mail: info@consulat-pologne-paris.com.fr
strona: www.pariskg.polemb.net

Konsulat Generalny RP w Lille
Konsul Generalny: Bogdan Bernaczyk - Słoński
Francja, Lille, 45 Bld Carnot, 59000
Tel.: +33 320144180
e-mail: consulat.lille@msz.gov.pl
strona: www.lillekg.polemb.net

Konsulat Generalny RP w Lyonie
Konsul Generalny: Wojciech Tyciński
Francja, Lyon, 79 rue Crillon, 69458 Lyon 06
Tel.: +33 478931485
Tel. dyżurny: +33 680425917
e-mail: lyon.kg.sekretariat@msz.gov.pl
strona: www.lyonkg.polemb.net

Stałe Przedstawicielstwo Rzeczypospolitej Polskiej przy Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju w Paryżu
Ambasador - st. przedstawiciel (OECD): Paweł Wojciechowski
Francja, Paryż, 136, rue de Longchamp, 75116
Tel.: +33 156 285760
strona: www.paryzoecd.polemb.net
e-mail: paryz.oecd.sekretariat@msz.gov.pl

Stałe Przedstawicielstwo RP przy Radzie Europy w Strasburgu
Ambasador - stały przedstawiciel (RE): Urszula Gacek
Francja, Strasburg, 2, rue Geiler, 67000
Tel.: +33 388 372 300
strona: www.strasburgre.polemb.net
e-mail: strasburg.re.sekretariat@msz.gov.pl

Konsulat RP w Nicei
Konsul Honorowy: Wiesław K. Forkasiewicz (j. polski, francuski)
Francja, Nicea, 205 Avenue de la Lanterne, 06 200
Tel.: (00-33-4) 937-147-28
e-mail: forkasiewicz@gmail.com ; forka.invest@hotmail.fr

Konsulat RP w Rennes
Konsul Honorowy: Michel Dorin (język konsula francuski)
Francja, Rennes, 4 H Avenue des Peupliers - Technoparc, 35510 Cesson Sevigne
Tel.: (00-33-2) 998-381-82
Faks: (00-33-2) 998-391-95
e-mail: consulat@dories.com

Instytut Polski w Paryżu
I radca - dyrektor IP: Klaudia Podsiadło
Francja, Paryż, 31, rue Jean Goujon, 75008
Tel.: +33 1 53 93 90 10
Faks: +33 1 45-62-07-90
strona: www.institutpolonais.fr
e-mail: info@institutpolonais.fr

Dni wolne we Francji

01.01 – Nowy Rok
24.04 – Wielkanoc
25.04 – Poniedziałek Wielkanocny
01.05 – Święto Pracy i Święto Konwalii
08.05 – Dzień Zwycięstwa
12.06 – Zielone Świątki
23.06 – Boże Ciało
14.07 – Rocznica Zburzenia Bastylii
15.08 – Wniebowstąpienie NMP
01.11 – Wszystkich Świętych
11.11 – Rocznica Rozejmu
25.12 – Boże Narodzenie

Wykaz najprzydatniejszych zwrotów po francusku

Oui - Tak
Non - Nie
Merci - Dziękuję
Excusez-moi - Przepraszam
Pardon - Przepraszam
Pardon? - Proszę?
Bonjour Monsieur, Madame! - Dzień dobry Panu, Pani!
Bonsoir! - Dobry wieczór!
Bonne nuit! - Dobranoc!
Au revoir - Do widzenia
Comment tu t'appelles? - Jak się nazywasz?
Je m'appelle Paul - Mam na imię Paweł
Parlez vous français? - Czy mówi Pan po francusku?
D'où viens-tu? - Skąd jesteś?
Je viens de Polonge - Jestem z Polski
Combien ça coute? - Ile to kosztuje?
Enchante - Miło Cię poznać
Aidez-moi, s'il vous plaît! - Proszę mi pomóc!
Je me sens mal - Źle się czuję
J'ai besoin d'un médecin! - Potrzebuję lekarza!

Podstawowe zwroty dotyczące pracy dla wtajemniczonych

le travail - praca
travailler - pracować
aller au travail - chodzić do pracy
le chef - szef
l'employé (m) - pracownik
l'entreprise (f) - firma
le collegue - kolega z pracy
chercher un travail - szukać pracy
embaucher qn - zatrudniać kogoś
licencier qn - zwolnić kogoś
le salaire - pensja
le chômeur - bezrobotny
faire des heures supplémentaires - pracować w nadgodzinach
le congé de maladie - zwolnienie lekarskie
Ou travailles-tu? - Gdzie pracujesz?
Je travaille dans une école / dans une banque / dans un magasin - Pracuje w szkole / banku / sklepie
Est-ce que je peux prendre un jour de congé? - Czy mogę wziąć dzień urlopu?

Przygotowała:
Małgorzata Plaskota, Doradca EURES, Warmińsko- Mazurska WK OHP

Źródła:
Niniejszy informator został sporządzony w oparciu o materiały internetowe i poradniki dotyczące wyjazdów zagranicznych:
Broszura EURES Finding Employment in France
Informator EURES „Warunki życia i pracy w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego-Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Departament Rynku Pracy” (przygotowane przez Doradcę EURES Jolantę Tkaczyk z Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Lublinie, listopad 2014r.)
Informator EURES „Living and working in France”
Kilka słów o Francji...
WorkServices
Warunki życiai pracy we Francji
Euractive
Życie we Francji