Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Informator na temat warunków życia i pracy w Irlandii

Czy warto wyjeżdżać do Irlandii w poszukiwaniu pracy?

Irlandia jest krajem, który przyciąga całe rzesze imigrantów z różnych stron świata proponując im korzystne warunki zatrudnienia, dlatego na irlandzkim rynku pracy panuje ogromna konkurencja. Na zatrudnienie mogą liczyć osoby poszukujące pracy jako sprzedawcy, pracownicy w rolnictwie
i branży biurowo-administracyjnej. Jednak najbardziej deficytową branżą jest branża IT, co powoduje że specjaliści IT są zachęcani przez pracodawców wysokimi zarobkami i dodatkowymi bonusami. Pomimo wysokich kosztów życia, Irlandia nadal jest jednym z najatrakcyjniejszych państw wyspiarskich dla osób poszukujących pracy za granicą.

 

Informacje ogólne o Irlandii

Irlandia położona jest w zachodniej części Europy, na wyspie o tej samej nazwie. Jej powierzchnia całkowita to 84 421 km2. Ludność to ok. 3,6 mln., z czego ponad 1 mln 800 tys. mieszka w samym Dublinie. Od północy i zachodu otacza ją Ocean Atlantycki, a od południa i wschodu – Morze Irlandzkie, Kanał św. Jerzego i Kanał Północny. Irlandia nazywana jest „Zieloną Wyspą” lub „Szmaragdową Wyspą” m.in. z powodu bogatej fauny roślinnej, rozciągających się wrzosowisk, torfowisk, łąk, pastwisk i zbiorników wodnych oraz charakterystycznych skalistych ścian u jej wybrzeży.

Pod względem politycznym Irlandia jest podzielona na suwerenną Republikę Irlandzką oraz Irlandię Północną, będącą częścią Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Klimat Irlandii określa się, jako dość kapryśny, ponieważ Wyspa leży w strefie klimatu umiarkowanego morskiego i wilgotnego. Rzadko, kiedy można cieszyć się słonecznymi dniami (podobno najczęściej w maju i czerwcu) za to opadów deszczu można się spodziewać codziennie (ok. 200-250 dni deszczowych w roku). Temperatura też nie rozpieszcza – w zimie waha się od 4-7 st., a latem wynosi tylko 14-16 st., Dlatego przed wyjazdem warto zaopatrzyć się w odzież przeciwdeszczową i parasol, bo nie ma nic gorszego niż przemoknięty kandydat wbiegający na rozmowę kwalifikacyjną.

Ustrój polityczny Irlandii to demokracja parlamentarna na czele, której stoi prezydent (kadencja trwa 7 lat!). Irlandzki parlament tworzą dwie izby: niższa z 166 posłami i wyższa – będąca ciałem doradczym z 60 członkami. Nie zdziw się jak dostaniesz pismo urzędowe z dopiskiem „Eire”, czyli „Irlandia” w języku iryjskim (irlandzkim), który obok angielskiego jest uznawany za język urzędowy. Nie musisz się martwić, jeśli nie znasz irlandzkiego, ponieważ tylko 4% populacji Irlandii zna ten język, większość posługuje się angielskim. Zróżnicowanie ludności Irlandii, pod względem wyznań religijnych, znalazło odzwierciedlenie w barwach flagi narodowej, gdzie: kolor zielony symbolizuje katolików, kolor pomarańczowy – protestantów, a biały – dążenie do pokoju między tymi dwoma grupami religijnymi. Patronem Irlandii jest św. Patryk, któremu Irlandczycy (i nie tylkoJ) zawdzięczają świętowanie przy hektolitrach zielonego piwa, w zielonych przebraniach i oczywiście dniu wolnym od pracy. Jeśli mowa o świętowaniu, co nieodzownie łączy się z wydawaniem pieniędzy, to nie musisz się martwić o zakup lub wymianę waluty irlandzkiej, ponieważ Irlandia od 1 stycznia 2002 roku dołączyła do strefy EURO.

 

Kilka słów o irlandzkim rynku pracy

Pandemia wirusa Sars Cov-2 w krajach Unii Europejskiej, w 2020 roku, odbiła się szczególnie niekorzystnie na irlandzkim rynku pracy. Według danych Trading Economics w 2022 roku stopa bezrobocia wśród młodych osób wynosiła 11,50%. Ogół osób bezrobotnych zarejestrowanych, w grudniu 2022 roku, wyniósł 112 tys. Przeciętne wynagrodzenie wynosi 864,32 EUR/tydzień, a przeciętne godzinowe wynagrodzenie 26,17 EUR (wrzesień 2022 roku). O pracę mogą się starać już osoby w wieku 14-15 lat, ale za pełnoprawnego pracownika możesz być uznany dopiero po ukończeniu 16 roku życia, tzn. wtedy należy ci się półgodzinna przerwa po 4,5 godziny ciągłej pracy oraz 7,91 euro stawki godzinowej. Osoby mające 20 lat i więcej mogą liczyć na stawkę godzinową wynoszącą 11,30 EUR. Minimalną stawkę za godzinę pracy ustala rząd Irlandii i od stycznia 2023 r. wynosi ona 11,30 EUR.

Jednym z najbezpieczniejszych sposobów poszukiwania pracy w Irlandii jest skorzystanie z usług FAS – to Irlandzki Urząd ds. Szkoleń i Zatrudnienia, a jego lokalne punkty (www.intero.ie)  znajdziesz na terenie całej Irlandii. Rejestracja i skorzystanie z usług urzędu odbywa się bezpłatnie, z jednym zastrzeżeniem - musisz posiadać irlandzki numer ubezpieczenia społecznego – PPS ( Personal Public Service Number), który otrzymasz na podstawie wniosku, złożonego do miejscowego Wydziału Spraw Społecznych (Department of Social Protection).

Adresy irlandzkich urzędów pracy oraz więcej informacji o PPS, znajdziesz na stronie Ministerstwa Spraw Socjalnych i Rodzinnych (Department of Social and Family Affairs) www.welfare.ie lub pod numerem telefonu 01-8748444. Dostępne, na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia, oferty pracy znajdziesz na stronie: www.jobsireland.ie Dużą popularnością wśród osób przybywających do Irlandii w celach zarobkowych, cieszy się poszukiwanie pracy za pomocą irlandzkich i zagranicznych portali internetowych, agencji pracy oraz portali społecznościowych.

 

Zawody deficytowe w Irlandii

Mimo znacznej fali emigracji, która nieustannie przetacza się przez „Zieloną Wyspę”, na terenie Irlandii nadal brakuje pielęgniarek, nauczycieli, kierowców, rzeźników, piekarzy oraz finansistów i informatyków. To właśnie w tych zawodach poszukiwanych jest obecnie tysiące specjalistów.

10 najczęściej poszukiwanych stanowisk w Irlandii wg. KE

  1. Pracownicy usług i sprzedawcy (ISCO 5)

  2. Pracownicy biurowi (ISCO 4)

  3. Technicy i inny średni personel (ISCO 3)

  4. Specjaliści (ISCO 2)

  5. Gospodarze budynków i domów (ISCO 515)

  6. Fryzjerzy, kosmetyczki i pokrewni (ISCO 514)

  7. Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (ISCO 72)

  8. Inni sprzedawcy (ISCO 524)

  9. Kierowcy samochodów ciężarowych (ISCO 8332)

  10. Kelnerzy i barmani (ISCO 513)

Oprócz wyżej wymienionych zawodów, na pracę mogą liczyć robotnicy pomocniczy w górnictwie, budownictwie i transporcie (ISCO 93), technicy i specjaliści do spraw technologii informacyjno -komunikacyjnych (ISCO 351).

Więcej o ofertach pracy w Irlandii znajdziesz na stronach:

www.activelink.ie

www.construction-jobs.ie

www.cplhealthcare.com

www.greenjobs.ie

www.hoteljobs.ie

www.irishjobs.ie

www.recruitireland.ie

www.careejet.ie

 

Przed wyjazdem do Irlandii pamiętaj o przygotowaniu i zabraniu ze sobą kilku ważnych dokumentów i ich kserokopii:

  • Aktualny paszport lub dowód osobisty.

  • Dokumenty aplikacyjne (CV + list motywacyjny) w języku angielskim.

  • Przetłumaczone referencje oraz kserokopie certyfikatów, dyplomów.

  • EKUZ - czyli Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (uzyskasz ją bezpłatnie w oddziale NFZ; sprawdź na stronie NFZ, jakie koszty badań i zabiegów, w Irlandii, pokrywa EKUZ).

  • Warto rozważyć założenie karty wielowalutowej (zanim założysz konto w irlandzkim banku).

  • Spis adresów i telefonów polskich przedstawicielstw dyplomatycznych w Irlandii.

  • Jeśli nie porozumiewasz się swobodnie w języku angielskim, zabierz ze sobą słownik lub rozmówki.

UWAGA

Znajomość języka angielskiego, przynajmniej w stopniu komunikatywnym jest wymagana nie tylko przez pracodawców, ale także przedstawicieli różnych instytucji państwowych. Pracownicy w urzędach pracy czy instytucjach pomocowych są raczej wyrozumiali dla emigrantów nieznających języka lub znających go słabo. Jednak chcąc np. załatwić sprawę w banku będziesz zmuszony przyjść z tłumaczem lub z kimś, kto będzie występował w roli tłumacza.

  • Weź ze sobą wystarczającą sumę pieniędzy na tzw. start (szczególnie, jeśli dopiero po przyjeździe zamierzasz szukać pracy).

 

Przed przyjęciem pracy upewnij się, że:

  • Pracodawca lub agencja pośrednictwa pracy, który/a oferuje Ci pracę, faktycznie istnieje. Możesz to sprawdzić kontaktując się z doradcą EURES w swoim kraju (kontakt znajdziesz na stronie internetowej: www.eures.europa.eu ) lub na stronach:

  • (książka telefoniczna),

  • (Stowarzyszenie Agencji Krajowej Federacji Rekrutacyjnej),

  • Rozumiesz wszystkie zwroty i wyrażenia zawarte w umowie o pracę.

  • Posiadasz numer PPS (aby złożyć wniosek o nadanie PPS, potrzebujesz dowodu tożsamości lub paszportu oraz potwierdzenia zameldowania, np. umowę najmu, rachunek za prąd, list od osoby, która wynajmuje Ci mieszkanie).

Po otrzymaniu PPS (na adres zamieszkania) musisz go podać pracodawcy. To on powinien skontaktować się z urzędem podatkowym, aby otrzymać twoje TAX Credits (kwotę zwolnioną od podatku). Dopóki nie otrzymasz PPS będzie Ci naliczany tzw. Emergency Tax, czyli zawyżony podatek.

  • Pracodawca przygotował dla ciebie umowę o pracę w 2 kopiach, (z czego jedną dostaniesz ty) Obie kopie powinieneś podpisać ty, jak i pracodawca. Chociaż, jak podaje eurodesk.pl: „Zgodnie z irlandzkimi przepisami, każdy zatrudniony, otrzymujący regularną zapłatę lub stałą pensję, posiada umowę o pracę z mocy prawa, bez względu na to, czy została ona sporządzona w formie pisemnej, czy też nie.”

  • Umowa zawiera wszelkie dane pracodawcy, warunki pracy i wynagrodzenia.

 

Najważniejsze formalności po przyjeździe do Irlandii

Jeśli Twój pobyt w Irlandii będzie trwał dłużej niż 3 miesiące, to możesz starać się o pozwolenie na stały pobyt (residence permit). W urzędzie imigracyjnym lub na posterunku policji (Garda) możesz wypełnić formularz i udowodnić, że stać cię na dłuższy pobyt, czyli, że pracujesz legalnie lub masz własną firmę. I oczywiście musisz pamiętać o założeniu wniosku o PPS – czyli numer ubezpieczenia społecznego, bez którego nie znajdziesz legalnej pracy.

 

Uznawalność dyplomów i kwalifikacji

Zanim podejmiesz decyzję o wyjeździe do Irlandii i szukaniu tam pracy w swoim wyuczonym zawodzie, najpierw sprawdź czy zdobyte w Polsce wykształcenie i kwalifikacje zawodowe nie wymagają uznania przez uprawnione do tego instytucje w Irlandii.

Jeśli wykonujesz zawód lekarza, pielęgniarki, prawnika czy nauczyciela to należy on to tzw. zawodów regulowanych, a wniosek o uznanie twoich kwalifikacji zostanie rozpatrzony przez instytucje właściwe dla tego zawodu.

Jeśli natomiast twój zawód należy do branży zawodów biurowych, gastronomicznych czy hotelarskich twoje kwalifikacje zawodowe będzie weryfikował pracodawca i to on będzie decydował czy twoje wykształcenie jest wystarczające na dane stanowisko.

Informacje o uznawaniu dyplomów i kwalifikacji możesz uzyskać wypełniając specjalny formularz na stronie: www.qqie.ie w zakładce: Recognition of Foreign Qualifications. Znajdziesz tam 2 kategorie uznawania kwalifikacji:

  1. Uznawanie kwalifikacji w celu podjęcia dalszej nauki lub dostępu do zawodów nieregulowanych;

  2. Uznawanie kwalifikacji w celu dostępu do zawodów regulowanych (zakładka: Professional – recognition);

 

Warunki pracy – prawa pracownika

Godziny pracy

W Irlandii tygodniowy czas pracy wynosi między 40 a 48 godzin i jest uzależniony od pracodawcy. Jeśli chcesz pracować powyżej 48 godzin, musisz podpisać stosowne oświadczenie. Najczęściej będziesz pracować od poniedziałku do piątku, chyba, że pracodawca zaoferuje ci pracę także w weekendy, co może się wiązać z wyższą stawką wynagrodzenia. Jeśli będziesz pracować w systemie zmianowym (12 godz.) to tydzień twojej pracy będzie niezależny od dni tygodnia i zamknie się w 48 godzinach pracy w tygodniu.

Podatki

W Irlandii obowiązują 2 stawki podatku PIT: 20% i 40%. Jest to podatek od dochodów osobistych (Personal Income Tax), który zależy od twojej sytuacji rodzinnej. Jeśli jesteś:

  • osobą samotną nieutrzymująca innych osób, to zapłacisz 20% podatku od dochodu do 36.800 EUR, a od nadwyżki 40%;

  • osobą samotnie wychowująca dzieci zapłacisz 20% podatku od dochodu do 38.300 EUR, a od nadwyżki 40%;

  • jako małżeństwo (lub cywilny związek), gdzie pracuje 1 osoba zapłacicie 20% podatku od dochodu do 49.000 EUR, a od nadwyżki 40%;

  • jako małżeństwo (lub cywilny związek), gdzie pracują 2 osoby zapłacicie 20% podatku od dochodu do 80 tys. EUR, a od nadwyżki 40%;

  • 40% stawki podatku płacą pozostali podatnicy.

Tak wyliczony podatek dochodowy korygowany jest o kwotę wolną od podatku, która w 2023 roku wynosi 17 tys. EUR oraz rozbudowany system odliczeń z tytułu np. spłaty kredytu hipotecznego, kosztów wynajmu mieszkania, wieku, kosztów edukacji czy też posiadania niepełnosprawnych dzieci.

Powszechne obciążenie z tyt. świadczeń socjalnych (USC)

Jeśli twój dochód brutto przekracza 12.012 euro rocznie zobowiązany jesteś do opłacenia podatku USC. Obliczany jest on na podstawie pensji tygodniowej lub miesięcznej.

W 2016 roku podatek USC wynosi dla zarabiających pomiędzy:

  1. €12.012.01 - €22.920 rocznie  – 2%

  2. €22.920.01 - €70.044 rocznie  – 4,50%

  3. €powyżej 70.044 rocznie  – 8%

  4. Dochody powyżej 100 tys. EUR (tylko dla dochodów z działalności na własny rachunek self -employed) – 11%

Osoby zarabiające poniżej €13,000 zapłacą podatek USC w wysokości 1%.

Podatek od wartości dodanej VAT (Value Addend Tax). Podstawowa stawka podatku VAT w Irlandii wynosi 23,0%. W przypadku niektórych towarów (np. określone rodzaje żywności) i usług (np. usługi remontowe) stosuje się stawkę obniżoną do wysokości 13,5%. Na wybrane usługi związane z turystyką, usługi cateringowe, hotelowe, seanse kinowe, przedstawienia teatralne, muzyczne, galerie, a także usługi sportowe, fryzjerskie, powiązane z turystyką usługi drukarskie i gazety obowiązuje stawka 9,0%. W rolnictwie stosuje się 5,2% stawkę VAT, a w obrocie zwierzętami hodowlanymi wynosi ona 4,8%.

Na niektóre towary (np. określone rodzaje żywności, książki, farmaceutyki, sprzęt rehabilitacyjny, obuwie oraz ubrania dziecięce) stosuje się stawkę zerową. Stawka zerowa obowiązuje również przy eksporcie w ramach Unii Europejskiej, gdy nabywcą jest podatnik VAT (osoby fizyczne i firmy niezarejestrowane dla podatku VAT są z tego przywileju wykluczone).

Niezależnie od tego pracodawcy zobowiązani są do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne (PRSI - Pay Related Social Insurance) w wysokości 8,50% oraz 10,75% od wynagrodzeń swoich pracowników. Niższa składka dotyczy pracowników zarabiających do 376 EUR tygodniowo.
Pracownicy płacą składki społeczne PRSI w wysokości 4% od dochodów powyżej 352 EUR tygodniowo.

Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą także zobowiązane są do opłacenia PRSI w wysokości 4% (minimum 500 EUR rocznie).

Szczegółowe informacje nt. obowiązujących w Irlandii podatków znajdziesz się na stronie internetowej Urzędu Skarbowego (Revenue Commisioners): www.revenue.ie.

Urlop

Pracując w Irlandii przysługują ci 4 tygodnie płatnego urlopu w roku. Jednak zależy to od tego, ile godzin przepracowałeś w miesiącu, i tak:

- jeśli, twój miesięczny czas pracy wynosi mniej niż 117 godzin (czyli ok. 1365 godzin w roku), to masz prawo do 4 tygodni płatnego urlopu;

- jeśli przepracujesz więcej niż 117 godzin, to masz prawo do urlopu w wysokości 1/3 tygodnia (2 dni i 8 godzin) za przepracowany miesiąc;

Jest jeszcze jeden sposób naliczania należnego ci urlopu: to 8% ilości godzin przepracowanych w rocznym okresie rozliczeniowym, czyli od kwietnia do marca, ale i w tym wypadku twój urlop nie może wynosić więcej niż 4 tygodnie.

W Irlandii dni wolne od pracy obejmują urlop: roczny, macierzyński, wychowawczy, adopcyjny, opiekuńczy oraz dni ustawowo wolne od pracy, np. święta państwowe, których na „Szmaragdowej Wyspie” jest 9 w roku kalendarzowym.

Więcej informacji o przysługujących ci dniach wolnych od pracy możesz przeczytać w Ustawie o Organizacji Czasu Pracy z 1997 roku.

Zasiłek dla bezrobotnych

W Irlandii obowiązują 2 podstawowe formy wsparcia dla bezrobotnych:

  1. Świadczenia dla poszukującego pracy – wypłacane, co tydzień, ale zależne od opłacanych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie społeczne (składki PRSI -Pay Related Social Insurance– „ubezpieczenie społeczne zależne od dochodów”), poza tym musisz być bezrobotny min. przez 6 kolejnych dni, mieć mniej niż 66 lat i być gotowym/zdolnym do podjęcia pracy.

  2. Zasiłek dla poszukującego pracy – wypłacany, co tydzień, ale jego otrzymanie zależy od oceny środków do życia, które muszą być poniżej pewnego poziomu. Prawo do zasiłku mają osoby w wieku 18 lat i te, które nie ukończyły 66 roku życia, spełniają kryterium dochodowe i warunek stałego zamieszkania (habitual residence).

Jeśli w Polsce, przez min. 4 tygodnie, pobierałeś zasiłek dla bezrobotnych, wyjeżdżając do Irlandii, możesz nadal go pobierać, w okresie - do 3 miesięcy.

Umowa o pracę

Z jednej strony prawo irlandzkie mówi, że każdy, kto otrzymuje regularną zapłatę czy stałą pensję posiada umowę o pracę, bez względu na to czy jest to umowa ustna czy sporządzona w formie pisemnej. Z drugiej strony, Irlandzki Kodeks Pracy (Terms of Employment (Information) Act) z 1994 roku, wskazuje elementy umowy, które muszą być spisane na papierze.

Należą do nich:

  • Pełne dane, imienne i teleadresowe, pracodawcy i pracownika;

  • Szczegółowe warunki pracy;

  • Termin rozpoczęcia pracy, a w przypadku umów terminowych – data jej zakończenia;

  • Miejsce wykonywania pracy;

  • Rodzaj wykonywanej pracy;

  • Informacja o dniach wolnych, urlopach i przerwach pracy, zgodnie z prawem irlandzkim.

UWAGA

Pracodawca ma max. 2 miesiące, od podjęcia przez ciebie pracy, na przedstawienie ci warunków zatrudnienia na piśmie. Jeśli twój pracodawca tego nie zrobi możesz wnieść skargę (albo jeszcze podczas pracy albo do 6 miesięcy po odejściu z pracy) do:

Workplace Relations Customer Services

Department of Jobs, Enterprise and Innovation
O'BrienRoad
Carlow
Ireland

Tel: (059) 9178990
Locall: 1890808090
www.workplacerelations.ie

 

Umowa na czas określony

Osoby pracujące na czas określony, umowę zlecenie lub umowę o dzieło mają podobne prawa, jak osoby zatrudnione na czas nieokreślony, ale jak szerokie będą to uprawnienia, będzie zależało od tego, ile godzin wypracowały w ustalonym okresie.

Irlandzkie prawo pracy nie przewiduje pojęcia „pracownika dorywczego”. Każda osoba, która pozostaje w dyspozycji pracodawcy, jest pracownikiem i jest ustawowo chronionym przed nieuzasadnionym lub niezgodnym z prawem zwolnieniem.

Okres próbny

Jest zawarty w umowie o pracę i zgodnie z warunkami w niej zawartymi może zostać przedłużony. W trakcie okresu próbnego nie chroni cię ustawa o nieuzasadnionym lub niezgodnym z prawem zwolnieniu z pracy, chyba, że przepracowałeś 1 rok lub np. należysz do związków zawodowych, a twojemu pracodawcy to się nie podoba i chce cię zwolnić, wtedy również możesz złożyć skargę.

Wypowiedzenie umowy o pracę. Minimalny okres wypowiedzenia zależy od przepracowanego stażu i wynosi:

  1. 1 tydzień – przy stażu pracy od 13 tygodni do 2 lat;

  2. 2 tygodnie – przy stażu pracy od 2 do 5 lat;

  3. 4 tygodnie – za przepracowane od 5 do 10 lat;

  4. 6 tygodni – jeśli pracowałeś od 10 do 15 lat;

  5. 8 tygodni – dla pracowników ze stażem powyżej 15 lat pracy.

 

Jeśli chcesz sam odejść z pracy, a pracowałeś nieprzerwanie przez 13 miesięcy to obowiązuje cię 1 tydzień wypowiedzenia, chyba, że twoja umowa zawiera dłuższy okres wypowiedzenia, wtedy musisz się z niego wywiązać.

 

Warunki życia i pracy w Irlandii – prawdy i mity o „Zielonej Wyspie”

Życie społeczno- kulturalne w Irlandii skupione jest wokół muzyki ludowej, która ma bogatą i głęboko zakorzenioną tradycję w historii tej pięknej wyspy. Irlandczycy znani są z zamiłowania do pieśni w języku irlandzkim, śpiewanych a cappella, ale także z opowiadania baśni i mitów o elfach, wróżkach i innych leśnych stworkach. Oczywiście nie może się to odbywać w innym miejscu niż irlandzki pub, będący trzecim – obok kościoła i targu – głównym miejsce życia towarzyskiego. To tam spotykają się mieszkańcy, nawiązują się nowe przyjaźnie i do późnych godzin nocnych trwają dysputy o codziennych problemach. Jeśli brak ci tematów do rozmów, poczytaj o irlandzkim futbolu, czyli połączeniu rugby i piłki nożnej. Natomiast wystrzegaj się rozmów o polityce i religii.

A wszystko to musi być połączone z dobrą kuchnią i sławnym na całym świecie, piwem guinness. Kuchnia tego pięknego zakątka Europy opiera się przede wszystkim na rybach. Można skosztować pysznych krewetek, sławnego fish&chips albo typowej zupy chodwer na bazie boczku, ryb i owoców morza. Jeśli czeka cię pracowity dzień, proponuję go zacząć od typowego full irish breakfast – czyli smażone jajko, bekon, kiełbaski, pieczarki, fasolka w sosie pomidorowym, pomidor, biały i czarny pudding (coś na wzór polskiej kaszanki) i hash brown (podobne do polskich placków ziemniaczanych). Jeśli zdecydujesz się na lekkie śniadanie to na lunch warto spróbować steku wołowego, jagnięciny lub zapiekanych kanapek panini. Każde menu musi zawierać deser. W Irlandii jest to najczęściej apple pie lub banoffe pie z bananami, toffi i bitą śmietaną.

A na co powinieneś uważać?

Po pierwsze, na kieszonkowców, którzy są szczególnie aktywni na dworcach kolejowych, w centrach handlowych i na zatłoczonych ulicach.
Po drugie, na nieuczciwe praktyki osób, które oferują do wynajęcia pokój lub mieszkanie (umowę o wynajem zawsze spisuj na piśmie, w obecności właściciela lokalu tzw. landlorda). Po trzecie, chociaż Irlandia jest uważana za dość bezpieczny kraj to odradzam podróżowanie transportem publicznym w nocy oraz samotne zapuszczanie się w ciemne uliczki. Po czwarte, na ruch lewostronny, ale dobry kierowca nie powinien mieć problemów z przystosowaniem się do tej małej zmiany.

 

Gdzie szukać pomocy w razie nagłych wypadków?

Telefony alarmowe i informacyjne

Numery alarmowe w Irlandii to ogólne 112 lub 999.

Nie ma odrębnych numerów na pogotowie, straż pożarną oraz policję (An Garda Síochána).

 

Adresy polskich placówek dyplomatycznych

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Dublinie

5 Ailesbury Road
Ballsbridge
Dublin 4

tel. (+353) 1 283 08 55
fax (+353) 1 269 83 09

Godziny urzędowania:

Pon-Pt – 8.30 – 16.30

E-mail:
Sekretariat - dublin@msz.gov.pl

 

Wydział Konsularny i Polonii Ambasady RP

4-8 Eden Quay
Dublin 1

D01 N5W8


Sekretariat Kierownika Wydziału:

tel. (+353) 1 871 80 20
fax (+353) 1 872 77 92
email: dublin.consul@msz.gov.pl


Dział opieki konsularnej (zgony, wypadki, aresztowania):

tel. (+353) 1 871 80 20
email: dublin.op@msz.gov.pl


TELEFON ALARMOWY: (+353) 87 22 77 085 - czynny 24h
WYŁĄCZNIE do zgłaszania przypadków nadzwyczajnych (zgony, aresztowania, szpitale etc.).
 

W celu zapisania się na spotkanie w dziale cywilno-prawnym, obowiązują zapisy internetowe za pośrednictwem serwisu E-Konsulat:
www.ekonsulat.gov.pl

 

Konsulaty honorowe RP w Irlandii

Konsulat Honorowy RP w Kilkenny

15A, Hebron Business Park, Kilkenny,

Co. Kilkenny
Tel.: +353 86 325 5840

email: polishconsulatelimerick@gmail.com

Konsul honorowy: Martin Brennan

 

Konsulat Honorowy RP w Limerick
66 O’Connell Street
Limerick
Co. Limerick
Tel. (+353) 61 27 91
email: polishconsulatelimerick@gmail.com

Konsul honorowy: Patrick O’Sullivan

 

Ubezpieczenie społeczne

Za opiekę społeczną w Irlandii odpowiada Departament Opieki Społecznej (Department of Social Protection). Od pensji pracownika potrącana jest kwota na ubezpieczenie społeczne (tzw. Pay Related Social Insurance, PRSI). Jest ona odprowadzana przez pracodawcę i przekazywana do Departamentu Opieki Społecznej. Wysokość kwoty PRSI jest uzależniona od zarobków i kategorii ubezpieczenia. Wszystkie osoby o rocznych dochodach brutto przekraczających kwotę 10 036 € zobowiązane są do opłacenia powszechnej opłaty socjalnej (Universal Social Charge)
w wysokości 2%, 4% lub 7%. W Irlandii istnieje 11 różnych kategorii ubezpieczenia społecznego. Aktualne stawki ubezpieczenia społecznego możesz znaleźć na stronie: www.welfare.ie

 

Opieka lekarska

Jeśli jesteś obywatelem kraju Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii i podróżujesz lub mieszkasz w Irlandii, to w razie zachorowania lub wypadku masz prawo do bezpłatnej opieki medycznej w szpitalach państwowej Służby Ochrony Zdrowia (Health Service Executive, HSE).

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) zapewni ci łatwiejszy i szybszy dostęp do opieki medycznej. Potwierdza ona twoje uczestnictwo w programie ubezpieczeń zdrowotnych innego kraju Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii.

Leczenie ambulatoryjne w szpitalach państwowych jest również bezpłatne. Jednak w przypadku, gdy pacjent nie otrzymał skierowania od lekarza ogólnego (General Practitioner, GP), może istnieć konieczność uiszczenia opłaty wstępnej. Pełne informacje o szpitalnych usługach w Irlandii zamieszczone są na stronie: www.citizensinformation.ie

Sporo niejasności wzbudza sprawa kart medycznych/Medical Cards. Znajduje się na nich nazwisko twojego lekarza i są wydawane na okres do 3 lat, po którym to czasie zostają zweryfikowane.
Z powodu niedoinformowania, emigrantom w Irlandii, wydaje się, że każdy może stać się posiadaczem tego dokumentu, który uprawnia do korzystania, całkowicie za darmo, z usług medycznych. Tymczasem, aby stać się szczęśliwym posiadaczem Medical Card należy spełniać dwa kryteria: mieć ukończone 70 lat, lub legitymować się ciężką sytuacją finansową.

Jeśli nie zostałeś zakwalifikowany do otrzymania karty medycznej, może przysługiwać ci karta wizyt lekarza rodzinnego, która umożliwia bezpłatne wizyty u lekarza rodzinnego. Uprawnienia do otrzymania karty wizyt lekarza rodzinnego zależą od oceny dochodów. Oznacza to, że twój dochód zostanie oceniony przez HSE w ramach procedury rozpatrywania wniosku. Jeśli twój wniosek o wydanie karty wizyt lekarza rodzinnego zostanie rozpatrzony odmownie, wówczas otrzymasz pismo z HSE informujące o tej decyzji. W piśmie będą wymienione powody, dla których twój wniosek został rozpatrzony odmownie. Jeśli decyzja ta cię nie zadowala, możesz wystąpić o ponowne rozpatrzenie wniosku.

Możesz wystąpić online o kartę medyczną, bądź kartę wizyt lekarza rodzinnego na stronie medicalcard.ie. Jest to najszybszy sposób otrzymania karty, a skompletowany formularz zostanie ci odesłany.

Więcej informacji o usługach HSE można znaleźć na stronie internetowej: www.hse.ie.

HSE udziela także informacji pod numerem telefonu dostępnym w Irlandii: 1850 24 1850.

Można również wysłać e-mail na adres: info@hse.ie.

 

Koszty życia w Irlandii

Irlandia jest jednym z najdroższych krajów w UE. Jak podaje Główny Urząd Statystyczny Irlandii (CSO), ceny nieruchomości mieszkalnych w 2022 roku wzrosły o 13,5% w Dublinie oraz 16,8% poza stolicą Irlandii. Ceny najmu mieszkań w samej stolicy, jak i poza centrum znacznie wzrosły w stosunku do lat ubiegłych. Za kawalerkę ok. 45 m2 w Dublinie zapłacisz ok. 2790 euro (luty 2023.), od 4340 euro do 6169 euro będzie cię kosztowało mieszkanie dwupokojowe. Na skromne jedzenie wydasz ok. 15 euro dziennie: lunch w barze to wydatek rzędu 6 - 12€. Doby w hostelach zaczynają się od 15€, b&b - od 30€ od osoby. Ceny przykładowych produktów spożywczych: chleb - 2€, 1,5l wody mineralnej - 1€, kawa ok. 4€, lunch 6 - 12€, obiad od 15€ w górę. Za bilet na komunikację miejską (ważny przez tydzień) zapłacisz ok. 27,50€.

 

Wykaz najprzydatniejszych zwrotów po angielsku:

 

Hi/Hello

Cześć

Good bye/Bye

Żegnaj

Thank you/Thanks

Dzięki

Please / you welcome (nie ma, za co)

Proszę

Excuse me

Przepraszam

It is nice to meet you

Miło poznać

      How are you?

Jak się masz?

      Where is...?

Gdzie jest...? 

Do you speak English?

Czy mówisz po angielsku?

I don’t understand

Nie rozumiem

What is this?

Co to jest?

Excuse me, could you tell me
what the time is?

Przepraszam, która jest godzina?

How much is this?

Ile to kosztuje?

I’m lost

Zgubiłem się

I need a doctor

Potrzebuję lekarza

One ticket to…., please

Proszę jeden bilet do….

Do you have any rooms available?

Czy są wolne pokoje?

 

A jeśli chciałbyś nauczyć się języka irlandzkiego albo tylko kilku zwrotów to polecam stronę internetową www.utalk.com

 

Przygotowała: Agnieszka Sobolewska Doradca EURES Lubelska WK OHP

Źródło:

Niniejszy informator został sporządzony w oparciu o materiały internetowe i poradniki dotyczące wyjazdów zagranicznych:

Informator EURES „Living and working in Ireland”

Informator Intreo “Employment and Support Services for Jobseekers”

http://www.polskdublin.org, portal Polskiego Ośrodka Społeczno – Kulturalnego w Dublinie

http://www.poloniairlandia.pl

htpp://www.livingwage.ie

htpp://www.panoramairl.com

http://www.irlandia.net

http://www.dublin.msz.gov.pl

http://www.tradingeconomics.com

http://www.eurodesk.pl

http://www.strefapracy.eu

http://www.irelandjobs.pl

http://www.emito.net  Polski portal w Wielkiej Brytanii

http://www.exporter.gov.pl

www.citizeninformation.ie

http://www.publicpolicy.ie

 http://www.travelplanet.pl

http://www.koniecswiata.net Portal z bardzo przydatnymi informacjami nt. Irlandii, zamieszczanymi przez osoby, które tam mieszkają lub mieszkały przez dłuższy czas.

http://www.wnieznane.pl

http://www.mojazielonairlandia.com  Przewodnik po Irlandii