Widok zawartości stron
Informator na temat warunków życia i pracy w Irlandii
Czy warto wyjeżdżać do Irlandii w poszukiwaniu pracy?
Irlandia jest krajem, który przyciąga całe rzesze imigrantów z różnych stron świata proponując im korzystne warunki zatrudnienia, dlatego na irlandzkim rynku pracy panuje ogromna konkurencja. Na zatrudnienie mogą liczyć osoby poszukujące pracy jako sprzedawcy, pracownicy w rolnictwie
i branży biurowo-administracyjnej. Jednak najbardziej deficytową branżą jest branża IT, co powoduje że specjaliści IT są zachęcani przez pracodawców wysokimi zarobkami i dodatkowymi bonusami. Pomimo wysokich kosztów życia, Irlandia nadal jest jednym z najatrakcyjniejszych państw wyspiarskich dla osób poszukujących pracy za granicą.
Informacje ogólne o Irlandii
Irlandia położona jest w zachodniej części Europy, na wyspie o tej samej nazwie. Jej powierzchnia całkowita to 84 421 km2. Ludność to ok. 5,2 mln., z czego ponad 1,5 mln mieszka w samym Dublinie. Od północy i zachodu otacza ją Ocean Atlantycki, a od południa i wschodu – Morze Irlandzkie, Kanał św. Jerzego i Kanał Północny. Irlandia nazywana jest „Zieloną Wyspą” lub „Szmaragdową Wyspą” m.in. z powodu bogatej fauny roślinnej, rozciągających się wrzosowisk, torfowisk, łąk, pastwisk i zbiorników wodnych oraz charakterystycznych skalistych ścian u jej wybrzeży.
Pod względem politycznym Irlandia jest podzielona na suwerenną Republikę Irlandzką oraz Irlandię Północną, będącą częścią Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Klimat Irlandii określa się, jako dość kapryśny, ponieważ Wyspa leży w strefie klimatu umiarkowanego morskiego i wilgotnego. Rzadko, kiedy można cieszyć się słonecznymi dniami (podobno najczęściej w maju i czerwcu) za to opadów deszczu można się spodziewać codziennie (ok. 200-250 dni deszczowych w roku). Temperatura też nie rozpieszcza – w zimie waha się od 4-7 st., a latem wynosi tylko 14-16 st., Dlatego przed wyjazdem warto zaopatrzyć się w odzież przeciwdeszczową i parasol, bo nie ma nic gorszego niż przemoknięty kandydat wbiegający na rozmowę kwalifikacyjną.
Ustrój polityczny Irlandii to demokracja parlamentarna na czele, której stoi prezydent (kadencja trwa 7 lat!). Irlandzki parlament tworzą dwie izby: niższa z 166 posłami i wyższa – będąca ciałem doradczym z 60 członkami. Nie zdziw się jak dostaniesz pismo urzędowe z dopiskiem „Eire”, czyli „Irlandia” w języku iryjskim (irlandzkim), który obok angielskiego jest uznawany za język urzędowy. Nie musisz się martwić, jeśli nie znasz irlandzkiego, ponieważ tylko 4% populacji Irlandii zna ten język, większość posługuje się angielskim. Zróżnicowanie ludności Irlandii, pod względem wyznań religijnych, znalazło odzwierciedlenie w barwach flagi narodowej, gdzie: kolor zielony symbolizuje katolików, kolor pomarańczowy – protestantów, a biały – dążenie do pokoju między tymi dwoma grupami religijnymi. Patronem Irlandii jest św. Patryk, któremu Irlandczycy (i nie tylkoJ) zawdzięczają świętowanie przy hektolitrach zielonego piwa, w zielonych przebraniach i oczywiście dniu wolnym od pracy. Jeśli mowa o świętowaniu, co nieodzownie łączy się z wydawaniem pieniędzy, to nie musisz się martwić o zakup lub wymianę waluty irlandzkiej, ponieważ Irlandia od 1 stycznia 2002 roku dołączyła do strefy EURO.
Kilka słów o irlandzkim rynku pracy
Według danych Trading Economics, w kwietniu 2024 roku stopa bezrobocia wśród młodych osób wynosiła 10,6%. Ogół osób bezrobotnych zarejestrowanych, w kwietniu 2024 roku, wyniósł 124.20 tyś. Przeciętne wynagrodzenie wyniosło 921,81 EUR/tydzień (grudzień 2023), a przeciętne godzinowe wynagrodzenie 29,82 EUR (marzec 2024 roku). O pracę mogą się starać już osoby w wieku 14-15 lat, ale za pełnoprawnego pracownika możesz być uznany dopiero po ukończeniu 16 roku życia, tzn. wtedy należy Ci się półgodzinna przerwa po 4,5 godziny ciągłej pracy oraz 8,89 euro stawki godzinowej. Osoby mające 20 lat i więcej mogą liczyć na stawkę godzinową wynoszącą 12,70 EUR. Minimalną stawkę za godzinę pracy ustala rząd Irlandii i od stycznia 2024 r. wynosi ona 12,70 EUR. Jednym z najbezpieczniejszych sposobów poszukiwania pracy w Irlandii jest skorzystanie z usług FAS – to Irlandzki Urząd ds. Szkoleń i Zatrudnienia, a jego lokalne punkty (www.intero.ie) znajdziesz na terenie całej Irlandii. Rejestracja i skorzystanie z usług urzędu odbywa się bezpłatnie, z jednym zastrzeżeniem-, aby to zrobić musisz posiadać irlandzki numer ubezpieczenia społecznego – PPS ( Personal Public Service Number), który otrzymasz na podstawie wniosku, złożonego do miejscowego Wydziału Spraw Społecznych (Department of Social Protection).
Adresy irlandzkich urzędów pracy oraz więcej informacji o PPS, znajdziesz na stronie Ministerstwa Spraw Socjalnych i Rodzinnych (Department of Social and Family Affairs) www.welfare.ie lub pod numerem telefonu 01-8748444. Dostępne, na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia, oferty pracy znajdziesz na stronie: www.jobsireland.ie Dużą popularnością wśród osób przybywających do Irlandii w celach zarobkowych, cieszy się poszukiwanie pracy za pomocą irlandzkich i zagranicznych portali internetowych, agencji pracy oraz portali społecznościowych.
.
Zawody deficytowe w Irlandii
Mimo znacznej fali emigracji, która nieustannie przetacza się przez „Zieloną Wyspę”, na terenie Irlandii nadal brakuje pielęgniarek, nauczycieli, kierowców, rzeźników, piekarzy oraz finansistów i informatyków. To właśnie w tych zawodach poszukiwanych jest obecnie tysiące specjalistów.
10 najczęściej poszukiwanych zawodów w Irlandii (listopad 2023 r.):
-
Programista/Developer
-
Analityk danych
-
Inżynietr sieciowy
-
Pielęgniarka/Pielęgniarz
-
Specjalista SEO/Specjasta Marketingu Sieciowego
-
Księgowy
-
Inżynier Budowlany
-
Nauczyciel (zwłaszcza w przedmiotach STEM: nauki przyrodnicze, technologia, inżynieria i matematyka)
-
Specjaliści HR
-
Konsultant IT
Oprócz wyżej wymienionych zawodów, na pracę, mogą liczyć robotnicy w budownictwie i transporcie, elektrycy, hydraulicy, mechanicy samochodowi, operatorzy maszyn ciężkich. Podstawowa znajomość języka angielskiego pozwoli na znalezienie pracy jako pracownik sezonowy czy pracownik fizyczny.
Więcej o ofertach pracy w Irlandii znajdziesz na stronach:
www.activelink.ie
www.construction-jobs.ie
www.greenjobs.ie
www.irishjobs.ie
www.jobs.ie
www.jobsireland.ie
grupy w mediach społecznościowych poświęcone poszukiwaniu pracy w Irlandii
Przed wyjazdem do Irlandii pamiętaj o przygotowaniu i zabraniu ze sobą kilku ważnych dokumentów i ich kserokopii:
-
Aktualny paszport lub dowód osobisty.
-
Dokumenty aplikacyjne (CV + list motywacyjny) w języku angielskim.
-
Przetłumaczone referencje oraz kserokopie certyfikatów, dyplomów.
-
EKUZ - czyli Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (uzyskasz ją bezpłatnie w oddziale NFZ; sprawdź na stronie NFZ, jakie koszty badań i zabiegów, w Irlandii, pokrywa EKUZ).
-
Warto rozważyć założenie karty wielowalutowej (zanim założysz konto w irlandzkim banku).
-
Spis adresów i telefonów polskich przedstawicielstw dyplomatycznych w Irlandii.
-
Jeśli nie porozumiewasz się swobodnie w języku angielskim, zabierz ze sobą słownik lub rozmówki.
UWAGA
Znajomość języka angielskiego, przynajmniej w stopniu komunikatywnym jest wymagana nie tylko przez pracodawców, ale także przedstawicieli różnych instytucji państwowych. Pracownicy w urzędach pracy czy instytucjach pomocowych są raczej wyrozumiali dla emigrantów nieznających języka lub znających go słabo. Jednak chcąc np. załatwić sprawę w banku będziesz zmuszony przyjść z tłumaczem lub z kimś, kto będzie występował w roli tłumacza.
-
Weź ze sobą wystarczającą sumę pieniędzy na tzw. start (szczególnie, jeśli dopiero po przyjeździe zamierzasz szukać pracy).
Przed przyjęciem pracy upewnij się, że:
-
Pracodawca lub agencja pośrednictwa pracy, który/a oferuje Ci pracę, faktycznie istnieje. Możesz to sprawdzić kontaktując się z doradcą EURES w swoim kraju (kontakt znajdziesz na stronie internetowej: www.eures.europa.eu ) lub na stronach:
-
(książka telefoniczna),
-
(Stowarzyszenie Agencji Krajowej Federacji Rekrutacyjnej),
-
Rozumiesz wszystkie zwroty i wyrażenia zawarte w umowie o pracę.
-
Posiadasz numer PPS (aby złożyć wniosek o nadanie PPS, potrzebujesz dowodu tożsamości lub paszportu oraz potwierdzenia zameldowania, np. umowę najmu, rachunek za prąd, list od osoby, która wynajmuje Ci mieszkanie).
Po otrzymaniu PPS (na adres zamieszkania) musisz go podać pracodawcy. To on powinien skontaktować się z urzędem podatkowym, aby otrzymać twoje TAX Credits (kwotę zwolnioną od podatku). Dopóki nie otrzymasz PPS będzie Ci naliczany tzw. Emergency Tax, czyli zawyżony podatek.
-
Pracodawca przygotował dla ciebie umowę o pracę w 2 kopiach, (z czego jedną dostaniesz ty) Obie kopie powinieneś podpisać ty, jak i pracodawca. Chociaż, jak podaje eurodesk.pl: „Zgodnie z irlandzkimi przepisami, każdy zatrudniony, otrzymujący regularną zapłatę lub stałą pensję, posiada umowę o pracę z mocy prawa, bez względu na to, czy została ona sporządzona w formie pisemnej, czy też nie.”
-
Umowa zawiera wszelkie dane pracodawcy, warunki pracy i wynagrodzenia.
Najważniejsze formalności po przyjeździe do Irlandii
Jeśli Twój pobyt w Irlandii będzie trwał dłużej niż 3 miesiące, to możesz starać się o pozwolenie na stały pobyt (residence permit). W urzędzie imigracyjnym lub na posterunku policji (Garda) możesz wypełnić formularz i udowodnić, że stać Cię na dłuższy pobyt, czyli, że pracujesz legalnie lub masz własną firmę. I oczywiście musisz pamiętać o założeniu wniosku o PPS, – czyli numer ubezpieczenia społecznego, bez którego nie znajdziesz legalnej pracy.
Uznawalność dyplomów i kwalifikacji
Zanim podejmiesz decyzję o wyjeździe do Irlandii i szukaniu tam pracy, w swoim wyuczonym zawodzie, najpierw sprawdź czy zdobyte w Polsce wykształcenie i kwalifikacje zawodowe nie wymagają uznania przez uprawnione do tego instytucje w Irlandii.
Jeśli wykonujesz zawód lekarza, pielęgniarki, prawnika czy nauczyciela to należy on to tzw. zawodów regulowanych, a wniosek o uznanie Twoich kwalifikacji zostanie rozpatrzony przez instytucje właściwe dla tego zawodu.
Jeśli natomiast Twój zawód należy do branży zawodów biurowych, gastronomicznych czy hotelarskich twoje kwalifikacje zawodowe będzie weryfikował pracodawca i to on będzie decydował czy twoje wykształcenie jest wystarczające na dane stanowisko. Informacje o uznawaniu dyplomów i kwalifikacji możesz uzyskać na stronach: https://qsearch.qqi.ie.
Warunki pracy – prawa pracownika
Godziny pracy
W Irlandii tygodniowy czas pracy wynosi między 40 a 48 godzin i jest uzależniony od pracodawcy. Jeśli chcesz pracować powyżej 48 godzin, musisz podpisać stosowne oświadczenie. Najczęściej będziesz pracować od poniedziałku do piątku, chyba, że pracodawca zaoferuje Ci pracę także w weekendy, co może się wiązać z wyższą stawką wynagrodzenia. Jeśli będziesz pracować w systemie zmianowym (12 godz.) to tydzień twojej pracy będzie niezależny od dni tygodnia i zamknie się w 48 godzinach pracy w tygodniu.
Podatki
W Irlandii obowiązują 2 stawki podatku PIT: 20% i 40%. Jest to podatek od dochodów osobistych (Personal Income Tax), który zależy od twojej sytuacji rodzinnej. Jeśli jesteś:
-
osobą samotną nieutrzymująca innych osób, to zapłacisz 20% podatku od dochodu do 40.000 EUR, a od nadwyżki 40%;
-
osobą samotnie wychowująca dzieci zapłacisz 20% podatku od dochodu do 44.000 EUR, a od nadwyżki 40%;
-
jako małżeństwo (lub cywilny związek), gdzie pracuje 1 osoba zapłacicie 20% podatku od dochodu do 49.000 EUR, a od nadwyżki 40%;
-
jako małżeństwo (lub cywilny związek), gdzie pracują 2 osoby zapłacicie 20% podatku od dochodu do 80 tys. EUR, a od nadwyżki 40%;
-
40% stawki podatku płacą pozostali podatnicy.
Tak wyliczony podatek dochodowy korygowany jest o kwotę wolną od podatku, która w 2024 roku wynosi 17 tys. EUR oraz rozbudowany system odliczeń z tytułu np. spłaty kredytu hipotecznego, kosztów wynajmu mieszkania, wieku, kosztów edukacji czy też posiadania niepełnosprawnych dzieci.
Powszechne obciążenie z tyt. świadczeń socjalnych (USC)
Jeśli twój dochód brutto przekracza 13.000 euro rocznie zobowiązany jesteś do opłacenia podatku USC. Obliczany jest on na podstawie pensji tygodniowej lub miesięcznej.
W 2024 roku podatek USC wynosi dla zarabiających pomiędzy:
-
dochody do €12.012 rocznie – 0,5%
-
€12.012.01 - €25.760 rocznie – 2%
-
€25.760.01 - €70.044 rocznie – 4%
-
€powyżej 70.044,01 rocznie – 8%
-
Dochody powyżej 100 tys. EUR (tylko dla dochodów z działalności na własny rachunek self -employed) – 11%
Osoby zarabiające poniżej €13,000 zapłacą podatek USC w wysokości 1%.
Podatek od wartości dodanej VAT (Value Addend Tax). Podstawowa stawka podatku VAT w Irlandii wynosi 23,0%. W przypadku niektórych towarów (np. określone rodzaje żywności) i usług (np. usługi remontowe) stosuje się stawkę obniżoną do wysokości 13,5%. Na wybrane usługi związane z turystyką, usługi cateringowe, hotelowe, seanse kinowe, przedstawienia teatralne, muzyczne, galerie, a także usługi sportowe, fryzjerskie, powiązane z turystyką usługi drukarskie i gazety obowiązuje stawka 9,0%. W rolnictwie stosuje się 5,2% stawkę VAT, a w obrocie zwierzętami hodowlanymi wynosi ona 4,8%.
Na niektóre towary (np. określone rodzaje żywności, książki, farmaceutyki, sprzęt rehabilitacyjny, obuwie oraz ubrania dziecięce) stosuje się stawkę zerową. Stawka zerowa obowiązuje również przy eksporcie w ramach Unii Europejskiej, gdy nabywcą jest podatnik VAT (osoby fizyczne i firmy niezarejestrowane dla podatku VAT są z tego przywileju wykluczone).
Niezależnie od tego pracodawcy zobowiązani są do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne (PRSI - Pay Related Social Insurance) w wysokości 8,8% (dla tygodniowych zarobków ≤ €441) oraz 11,05% (dla tygodniowych zarobków > €441) od wynagrodzeń swoich pracowników.
Pracownicy płacą składki społeczne PRSI w wysokości 4% od dochodów powyżej 352 EUR tygodniowo.
Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą także zobowiązane są do opłacenia PRSI w wysokości 4% (minimum 500 EUR rocznie).
Szczegółowe informacje nt. obowiązujących w Irlandii podatków znajdziesz się na stronie internetowej Urzędu Skarbowego (Revenue Commisioners): www.revenue.ie.
Urlop
Pracując w Irlandii przysługują Ci 4 tygodnie płatnego urlopu w roku. Jednak zależy to od tego, ile godzin przepracowałeś w miesiącu, i tak:
- jeśli, twój miesięczny czas pracy wynosi mniej niż 117 godzin, (czyli ok. 1365 godzin w roku), to masz prawo do 4 tygodni płatnego urlopu;
- jeśli przepracujesz więcej niż 117 godzin, to masz prawo do urlopu w wysokości 1/3 tygodnia (2 dni i 8 godzin) za przepracowany miesiąc;
Jest jeszcze jeden sposób naliczania należnego Ci urlopu: to 8% ilości godzin przepracowanych w rocznym okresie rozliczeniowym, czyli od kwietnia do marca, ale i w tym wypadku twój urlop nie może wynosić więcej niż 4 tygodnie.
W Irlandii dni wolne od pracy obejmują urlop: roczny, macierzyński, wychowawczy, adopcyjny, opiekuńczy oraz dni ustawowo wolne od pracy, np. święta państwowe, których na „Szmaragdowej Wyspie” jest 9 w roku kalendarzowym.
Więcej informacji o przysługujących Ci dniach wolnych od pracy możesz przeczytać w Ustawie o Organizacji Czasu Pracy z 1997 roku.
Zasiłek dla bezrobotnych
W Irlandii obowiązują 2 podstawowe formy wsparcia dla bezrobotnych:
-
Świadczenia dla poszukującego pracy – wypłacane, co tydzień, ale zależne od opłacanych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie społeczne (składki PRSI -Pay Related Social Insurance– „ubezpieczenie społeczne zależne od dochodów”), poza tym musisz być bezrobotny min. przez 6 kolejnych dni, mieć mniej niż 66 lat i być gotowym/zdolnym do podjęcia pracy.
-
Zasiłek dla poszukującego pracy – wypłacany, co tydzień, ale jego otrzymanie zależy od oceny środków do życia, które muszą być poniżej pewnego poziomu. Prawo do zasiłku mają osoby w wieku 18 lat i te, które nie ukończyły 66 roku życia, spełniają kryterium dochodowe i warunek stałego zamieszkania (habitual residence).
Jeśli w Polsce, przez min. 4 tygodnie, pobierałeś zasiłek dla bezrobotnych, wyjeżdżając do Irlandii, możesz nadal go pobierać, w okresie - do 3 miesięcy.
Umowa o pracę
Z jednej strony prawo irlandzkie mówi, że każdy, kto otrzymuje regularną zapłatę czy stałą pensję posiada umowę o pracę, bez względu na to czy jest to umowa ustna czy sporządzona w formie pisemnej. Z drugiej strony, Irlandzki Kodeks Pracy (Terms of Employment (Information) Act) z 1994 roku, wskazuje elementy umowy, które muszą być spisane na papierze.
Należą do nich:
-
Pełne dane, imienne i teleadresowe, pracodawcy i pracownika;
-
Szczegółowe warunki pracy;
-
Termin rozpoczęcia pracy, a w przypadku umów terminowych – data jej zakończenia;
-
Miejsce wykonywania pracy;
-
Rodzaj wykonywanej pracy;
-
Informacja o dniach wolnych, urlopach i przerwach pracy, zgodnie z prawem irlandzkim.
UWAGA
Pracodawca ma max. 2 miesiące, od podjęcia przez Ciebie pracy, na przedstawienie Ci warunków zatrudnienia na piśmie. Jeśli twój pracodawca tego nie zrobi możesz wnieść skargę (albo jeszcze podczas pracy albo do 6 miesięcy po odejściu z pracy) do:
Workplace Relations Customer Services
Department of Jobs, Enterprise and Innovation
O'BrienRoad
Carlow
Ireland
Tel: (059) 9178990
Locall: 1890808090
www.workplacerelations.ie
Umowa na czas określony
Osoby pracujące na czas określony, umowę zlecenie lub umowę o dzieło mają podobne prawa, jak osoby zatrudnione na czas nieokreślony, ale jak szerokie będą to uprawnienia, będzie zależało od tego, ile godzin wypracowały w ustalonym okresie.
Irlandzkie prawo pracy nie przewiduje pojęcia „pracownika dorywczego”, każda osoba, która pozostaje w dyspozycji pracodawcy, jest pracownikiem i jest ustawowo chronionym przed nieuzasadnionym lub niezgodnym z prawem zwolnieniem.
Okres próbny
Jest zawarty w umowie o pracę i zgodnie, z warunkami w niej zawartymi, może zostać przedłużony. W trakcie okresu próbnego nie chroni Cię ustawa o nieuzasadnionym lub niezgodnym z prawem zwolnieniu z pracy, chyba, że przepracowałeś 1 rok lub np. należysz do związków zawodowych, a twojemu pracodawcy to się nie podoba i chce cię zwolnić, wtedy również możesz złożyć skargę.
Wypowiedzenie umowy o pracę. Minimalny okres wypowiedzenia zależy od przepracowanego stażu i wynosi:
-
1 tydzień – przy stażu pracy od 13 tygodni do 2 lat;
-
2 tygodnie – przy stażu pracy od 2 do 5 lat;
-
4 tygodnie – za przepracowane od 5 do 10 lat;
-
6 tygodni – jeśli pracowałeś od 10 do 15 lat;
-
8 tygodni – dla pracowników ze stażem powyżej 15 lat pracy.
Jeśli chcesz sam odejść z pracy, a pracowałeś nieprzerwanie przez 13 miesięcy to obowiązuje cię 1 tydzień wypowiedzenia, chyba, że twoja umowa zawiera dłuższy okres wypowiedzenia, wtedy musisz się z niego wywiązać.
Warunki życia i pracy w Irlandii – prawdy i mity o „Zielonej Wyspie”
Życie społeczno- kulturalne w Irlandii skupione jest wokół muzyki ludowej, która ma bogatą i głęboko zakorzenioną tradycję w historii tej pięknej wyspy. Irlandczycy znani są z zamiłowania do pieśni w języku irlandzkim, śpiewanych a cappella, ale także z opowiadania baśni i mitów o elfach, wróżkach i innych leśnych stworkach. Oczywiście nie może się to odbywać w innym miejscu niż irlandzki pub, będący trzecim – obok kościoła i targu – głównym miejsce życia towarzyskiego. To tam spotykają się mieszkańcy, nawiązują się nowe przyjaźnie i do późnych godzin nocnych trwają dysputy o codziennych problemach. Jeśli brak ci tematów do rozmów, poczytaj o irlandzkim futbolu, czyli połączeniu rugby i piłki nożnej. Natomiast wystrzegaj się rozmów o polityce i religii.
A wszystko to musi być połączone z dobrą kuchnią i sławnym na całym świecie, piwem guinness. Kuchnia tego pięknego zakątka Europy opiera się przede wszystkim na rybach. Można skosztować pysznych krewetek, sławnego fish&chips albo typowej zupy chodwer na bazie boczku, ryb i owoców morza. Jeśli czeka cię pracowity dzień, proponuję go zacząć od typowego full irish breakfast – czyli smażone jajko, bekon, kiełbaski, pieczarki, fasolka w sosie pomidorowym, pomidor, biały i czarny pudding (coś na wzór polskiej kaszanki) i hash brown (podobne do polskich placków ziemniaczanych). Jeśli zdecydujesz się na lekkie śniadanie to na lunch warto spróbować steku wołowego, jagnięciny lub zapiekanych kanapek panini. Każde menu musi zawierać deser. W Irlandii jest to najczęściej apple pie lub banoffe pie z bananami, toffi i bitą śmietaną.
A na co powinieneś uważać?
Po pierwsze, na kieszonkowców, którzy są szczególnie aktywni na dworcach kolejowych, w centrach handlowych i na zatłoczonych ulicach.
Po drugie, na nieuczciwe praktyki osób, które oferują do wynajęcia pokój lub mieszkanie (umowę o wynajem zawsze spisuj na piśmie, w obecności właściciela lokalu tzw. landlorda). Po trzecie, chociaż Irlandia jest uważana za dość bezpieczny kraj to odradzam podróżowanie transportem publicznym w nocy oraz samotne zapuszczanie się w ciemne uliczki. Po czwarte, na ruch lewostronny, ale dobry kierowca nie powinien mieć problemów z przystosowaniem się do tej małej zmiany.
Gdzie szukać pomocy w razie nagłych wypadków?
Telefony alarmowe i informacyjne
Numery alarmowe w Irlandii to ogólne 112 lub 999.
Nie ma odrębnych numerów na pogotowie, straż pożarną oraz policję (An Garda Síochána).
Adresy polskich placówek dyplomatycznych
Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Dublinie
5 Ailesbury Road
Ballsbridge
Dublin 4
tel. (+353) 1 283 08 55
fax (+353) 1 269 83 09
Godziny urzędowania:
Pon-Pt – 8.30 – 16.30
E-mail:
Sekretariat - dublin@msz.gov.pl
Wydział Konsularny i Polonii Ambasady RP
4-8 Eden Quay
Dublin 1
D01 N5W8
Sekretariat Kierownika Wydziału:
tel. (+353) 1 871 80 20
fax (+353) 1 872 77 92
email: dublin.consul@msz.gov.pl
Dział opieki konsularnej (zgony, wypadki, aresztowania):
tel. (+353) 1 871 80 20
email: dublin.op@msz.gov.pl
TELEFON ALARMOWY: (+353) 87 22 77 085 - czynny 24h
WYŁĄCZNIE do zgłaszania przypadków nadzwyczajnych (zgony, aresztowania, szpitale etc.).
W celu zapisania się na spotkanie w dziale cywilno-prawnym, obowiązują zapisy internetowe za pośrednictwem serwisu E-Konsulat:
www.ekonsulat.gov.pl
Konsulaty honorowe RP w Irlandii
Konsulat Honorowy RP w Kilkenny
15A, Hebron Business Park, Kilkenny,
Co. Kilkenny
Tel.: +353 86 325 5840
email: polishconsulatelimerick@gmail.com
Konsul honorowy: Martin Brennan
Konsulat Honorowy RP w Limerick
66 O’Connell Street
Limerick
Co. Limerick
Tel. (+353) 61 27 91
email: polishconsulatelimerick@gmail.com
Konsul honorowy: Patrick O’Sullivan
Ubezpieczenie społeczne
Za opiekę społeczną w Irlandii odpowiada Departament Opieki Społecznej (Department of Social Protection). Od pensji pracownika potrącana jest kwota na ubezpieczenie społeczne (tzw. Pay Related Social Insurance, PRSI). Jest ona odprowadzana przez pracodawcę i przekazywana do Departamentu Opieki Społecznej. Wysokość kwoty PRSI jest uzależniona od zarobków i kategorii ubezpieczenia. Wszystkie osoby o rocznych dochodach brutto przekraczających kwotę 10 036 € zobowiązane są do opłacenia powszechnej opłaty socjalnej (Universal Social Charge)
w wysokości 2%, 4% lub 7%. W Irlandii istnieje 11 różnych kategorii ubezpieczenia społecznego. Aktualne stawki ubezpieczenia społecznego możesz znaleźć na stronie: www.welfare.ie
Opieka lekarska
Jeśli jesteś obywatelem kraju Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii i podróżujesz lub mieszkasz w Irlandii, to w razie zachorowania lub wypadku masz prawo do bezpłatnej opieki medycznej w szpitalach państwowej Służby Ochrony Zdrowia (Health Service Executive, HSE).
Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) zapewni ci łatwiejszy i szybszy dostęp do opieki medycznej. Potwierdza ona twoje uczestnictwo w programie ubezpieczeń zdrowotnych innego kraju Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii.
Leczenie ambulatoryjne w szpitalach państwowych jest również bezpłatne. Jednak w przypadku, gdy pacjent nie otrzymał skierowania od lekarza ogólnego (General Practitioner, GP), może istnieć konieczność uiszczenia opłaty wstępnej. Pełne informacje o szpitalnych usługach w Irlandii zamieszczone są na stronie: www.citizensinformation.ie
Sporo niejasności wzbudza sprawa kart medycznych/Medical Cards. Znajduje się na nich nazwisko twojego lekarza i są wydawane na okres do 3 lat, po którym to czasie zostają zweryfikowane.
Z powodu niedoinformowania, emigrantom w Irlandii, wydaje się, że każdy może stać się posiadaczem tego dokumentu, który uprawnia do korzystania, całkowicie za darmo, z usług medycznych. Tymczasem, aby stać się szczęśliwym posiadaczem Medical Card należy spełniać dwa kryteria: mieć ukończone 70 lat, lub legitymować się ciężką sytuacją finansową.
Jeśli nie zostałeś zakwalifikowany do otrzymania karty medycznej, może przysługiwać ci karta wizyt lekarza rodzinnego, która umożliwia bezpłatne wizyty u lekarza rodzinnego. Uprawnienia do otrzymania karty wizyt lekarza rodzinnego zależą od oceny dochodów. Oznacza to, że twój dochód zostanie oceniony przez HSE w ramach procedury rozpatrywania wniosku. Jeśli twój wniosek o wydanie karty wizyt lekarza rodzinnego zostanie rozpatrzony odmownie, wówczas otrzymasz pismo z HSE informujące o tej decyzji. W piśmie będą wymienione powody, dla których twój wniosek został rozpatrzony odmownie. Jeśli decyzja ta cię nie zadowala, możesz wystąpić o ponowne rozpatrzenie wniosku.
Możesz wystąpić online o kartę medyczną, bądź kartę wizyt lekarza rodzinnego na stronie medicalcard.ie. Jest to najszybszy sposób otrzymania karty, a skompletowany formularz zostanie ci odesłany.
Więcej informacji o usługach HSE można znaleźć na stronie internetowej: www.hse.ie.
HSE udziela także informacji pod numerem telefonu dostępnym w Irlandii: 1850 24 1850.
Można również wysłać e-mail na adres: info@hse.ie.
Koszty życia w Irlandii
Irlandia jest jednym z najdroższych krajów w UE. Jak podaje Główny Urząd Statystyczny Irlandii (CSO), średnia cena wynajmu mieszkania w Dublinie wynosi obecnie 1869 euro miesięcznie. Za dwuosobowy pokój trzeba zapłacić około 1600 euro miesięcznie. Na skromne jedzenie wydasz ok. 20 euro dziennie, lunch w barze to wydatek rzędu 16 – 30€. Ceny w hostelach zaczynają się od 15€, b&b - od 30€ od osoby. Ceny przykładowych produktów spożywczych: chleb – 2€, 1,5l wody mineralnej – 1,30€, kawa ok. 4€, obiad od 15€ w górę. Za bilet na komunikację miejską (ważny przez tydzień) zapłacisz ok. 27,50€.
Wykaz najprzydatniejszych zwrotów po angielsku:
Hi/Hello |
Cześć |
Good bye/Bye |
Żegnaj |
Thank you/Thanks |
Dzięki |
Please / you welcome (nie ma, za co) |
Proszę |
Excuse me |
Przepraszam |
It is nice to meet you |
Miło poznać |
How are you? |
Jak się masz? |
Where is...? |
Gdzie jest...? |
Do you speak English? |
Czy mówisz po angielsku? |
I don’t understand |
Nie rozumiem |
What is this? |
Co to jest? |
Excuse me, could you tell me |
Przepraszam, która jest godzina? |
How much is this? |
Ile to kosztuje? |
I’m lost |
Zgubiłem się |
I need a doctor |
Potrzebuję lekarza |
One ticket to…., please |
Proszę jeden bilet do…. |
Do you have any rooms available? |
Czy są wolne pokoje? |
A jeśli chciałbyś nauczyć się języka irlandzkiego albo tylko kilku zwrotów to polecam stronę internetową www.utalk.com
Przygotowała: Agnieszka Sobolewska Doradca EURES Lubelska WK OHP
Źródło:
Niniejszy informator został sporządzony w oparciu o materiały internetowe i poradniki dotyczące wyjazdów zagranicznych:
Informator EURES „Living and working in Ireland”
Informator Intreo “Employment and Support Services for Jobseekers”
http://www.polskdublin.org, portal Polskiego Ośrodka Społeczno – Kulturalnego w Dublinie
http://www.poloniairlandia.pl
htpp://www.livingwage.ie
htpp://www.panoramairl.com
http://www.irlandia.net
http://www.dublin.msz.gov.pl
http://www.tradingeconomics.com
http://www.eurodesk.pl
http://www.strefapracy.eu
http://www.irelandjobs.pl
http://www.emito.net Polski portal w Wielkiej Brytanii
http://www.exporter.gov.pl
www.citizeninformation.ie
http://www.publicpolicy.ie
http://www.travelplanet.pl
http://www.koniecswiata.net Portal z bardzo przydatnymi informacjami nt. Irlandii, zamieszczanymi przez osoby, które tam mieszkają lub mieszkały przez dłuższy czas.
http://www.wnieznane.pl
http://www.mojazielonairlandia.com Przewodnik po Irlandii