Andrzejki – historia, wróżby i tradycje - Artykuł

Poza hucznymi zabawami, andrzejki to przede wszystkim noc wróżb.  

Pochodzenie

Wigilia św. Andrzeja obchodzona jest w nocy z 29 na 30 listopada. Pierwsze polskie wspomnienie dotyczące tego „święta” można znaleźć w „Komedyji Justyny i Konstancyjeja” Marcina Bielskiego z 1557 r.. Znajdujący się w tym dziele zapis brzmi:

„Nalejcie wosku na wodę, poznacie swoją przygodę. Słychałam od swej macierze, gdy która mówi pacierze, w wigilję Jędrzeja świętego ujrzy oblubieńca swojego”.  

Interpretując cytat, można stwierdzić, że andrzejki to czas wróżb. W tamtych czasach głównie dla dziewcząt poszukujących przyszłego partnera. Po części potwierdza to również tłumaczenie imienia Andrzej z języka greckiego (Andréas). Pochodzi ono od słowa: andrós – mąż, mężczyzna. Św. Andrzej jest patronem małżeństw.

Wróżby andrzejkowe

Poniżej znajdziesz 10 popularnych wróżb andrzejkowych. Może to fajny pomysł na zorganizowanie dobrej zabawy ze znajomymi?

Lanie wosku

Najbardziej kojarzącą się z andrzejkami wróżbą jest lanie wosku na wodę przez dziurkę od klucza. Po wyjęciu z miski zastygłego wosku, sprawdza się jaki kształt powstał i co przypomina. Powinien on przywoływać na myśl sylwetkę przyszłego adoratora lub przedmioty z nim związane. Zarys najlepiej widoczny jest jako cień padający na ścianę.

Ustawianie butów

Kolejną dość popularną wróżbą jest ustawianie butów dziewcząt, po jednym od każdej. Należy umieścić je w jak najdalszym zakątku domu lub mieszkania, a następnie przestawiać jeden za drugim. Wygrywa dziewczyna, której but jako pierwszy dojdzie do progu i na nim stanie, co oznacza, że jako pierwsza z obecnych wyjdzie za mąż.

Najdłuższa obierka

Zabawa ta przeznaczona jest dla kilku dziewczyn. Pierwsza część polega na obraniu jabłka w taki sposób, aby została z niego jak najdłuższa obierka. Zwyciężczyni tego etapu powinna cieszyć się najdłuższym stażem małżeńskim. Druga część to rzucanie obierki za plecy przez lewe ramię, aby sprawdzić, w jaką literę ułoży się obrana skórka. Imię wybranka ma się rozpoczynać literą, której kształt przybierze obierka.

Karteczki z imionami

Na kartkach należy napisać imiona chłopców. Następnie odwrócić je niezapisaną częścią do góry. Przekłuwając igłą jedną z kartek dokonujesz wyboru. W ten sposób możesz poznać imię przyszłego małżonka. Przepowiednię można wykonać również dla chłopców, wpisując na kartkach imiona dziewczyn.

Jest to współczesna wersja starej wróżby. W poprzedniej wersji kartki były rzucane za siebie. Na tej, która upadła najbliżej osoby rzucającej, zapisane było imię przyszłego wybranka.

4 filiżanki

Pod filiżanki ustawione do góry dnem trzeba włożyć liść, obrączkę i monetę. Jedna z nich ma pozostać pusta. Kolejno należy wymieszać filiżanki miejscami. W zależności od tego, co się wybierze, liść oznacza szybkie zamążpójście, obrączka – miłość, moneta – bogactwo. Pusta zaś – kolejny rok bez zmian w życiu prywatnym.

Wróżby to alternatywa na ciekawe i wesołe spędzenie wolnego czasu ze znajomymi. Obecnie tego typu przepowiedni nie traktuje się raczej poważnie, choć dawniej tak właśnie było. Część wróżb zachowała swoją tradycję do dziś, większość jednak powoli odchodzi w zapomnienie lub przybiera nowoczesną formę. Spróbuj wykorzystać przynajmniej 2-3 pomysły opisane w tekście, aby kultywować tradycję znaną przodkom.

Autor: Marta Halicka

Źródła:

https://www.cowwilanowie.pl/newsy/8869-andrzejki-2019

https://deon.pl/imiona-swietych/andrzej,569

https://pl.wikipedia.org/wiki/Andrzejki

https://www.naszeszlaki.pl/archives/53652