Jak pomóc nastolatkowi wrócić do szkolnego rytmu po wakacjach? - Artykuł

Przeczytaj nasz tekst i sprawdź, jak wesprzeć swoje dziecko, by mogło płynnie przejść z wakacyjnego luzu do szkolnej dyscypliny.

Odbudowanie rutyny dnia codziennego

W czasie roku szkolnego kluczowe dla samopoczucia dziecka może być wcześniejsze budzenie się i chodzenie spać. Jeśli nie zdążyliście pod koniec wakacji stopniowo przesunąć godzin snu, aby przygotować nastolatka do wcześniejszego wstawania przed pierwszym dniem szkoły, warto to nadrobić. Z pewnością nie pójdzie od razu gładko, jednak dla pozytywnego efektu warto się pomęczyć.

Regularny sen jest kluczowy dla nastolatków, ponieważ wpływa na ich zdrowie fizyczne i psychiczne, poprawia koncentrację oraz reguluje nastrój. Pomaga w regeneracji organizmu, wspiera pamięć i zdolność uczenia się, a także chroni przed stresem i obniżonym nastrojem. Brak snu może prowadzić do problemów z nauką, drażliwości oraz osłabienia odporności.

Powrót do regularnych posiłków

Podobnie jak w przypadku snu, również regularne odżywianie ma kluczowy wpływ na energię, koncentrację i samopoczucie nastolatka.

Okres dojrzewania to czas intensywnych zmian fizycznych, emocjonalnych i umysłowych, a regularne odżywianie dostarcza nastolatkowi stałej energii, co zapobiega zmęczeniu i spadkom formy. Odpowiednio zbilansowana dieta wspiera koncentrację, poprawiając zdolności poznawcze i pamięć. Ponadto, regularne posiłki stabilizują nastrój, co wpływa na lepsze samopoczucie i emocjonalną równowagę. Zdrowa dieta buduje też odporność, dzięki czemu można uniknąć chorób i związanych z nimi nieobecności w szkole.

Właśnie dlatego warto z nastoletnim dzieckiem wspólne planować i gotować zdrowe, zbilansowane posiłki oraz zachęcać go do komponowanie sobie zdrowych śniadaniówek do szkoły. Samodzielnie przygotowane dania zachęcają do regularniejszego i zdrowszego odżywiania.

Organizacja czasu wolnego

W codziennej szkolnej rutynie dobra organizacja czasu to podstawa. Planowanie dni z uwzględnieniem czasu na naukę, rozrywkę i obowiązki to ideał, który czasem trudno zrealizować. Wiadomo, że jednego dnia nastolatek będzie miał więcej obowiązków, np. przez zajęcia dodatkowe po szkole, a innego – nieco więcej czasu wolnego. Na pewno nie warto tego wolnego czasu zapełniać na siłę jeszcze innymi dodatkowymi zajęciami czy obowiązkami. Równowaga między szkolnymi obowiązkami a czasem na relaks to podstawa, która pomoże funkcjonować bez presji i zarywania nocek na naukę.

Warto wspólnie przeanalizować plan zajęć szkolnych i dodatkowych, by pośród nich znaleźć czas na naukę, rozrywkę i odpoczynek. Często młodzi ludzie potrafią intuicyjnie zarządzać swoim czasem, jednak w wielu przypadkach przyda im się nie tyle nadzór, co opieka rodziców w kwestii zarządzania czasem.

Mądre i nienachalne rady będą prawdopodobnie mile widziane, ale na pewno lepiej unikać typowego zrzędzenia, np. na temat nadmiernego korzystania z ekranów czy bałaganu w pokoju. Lepiej dawać dobry przykład, spędzając swój własny wolny czas, czytając książki czy po prostu leniuchując. Warto też zachęcać dziecko do wspólnego odpoczywania, np. przy grach planszowych czy na spacerach.

Wsparcie emocjonalne i motywacyjne

Jeśli twoje dziecko nie radzi sobie z natłokiem obowiązków i początek roku szkolnego bardzo je przytłacza, czasami wystarczy to po prostu zaakceptować. Uznanie, że powrót do szkoły może wiązać się z lękiem, stresem lub brakiem motywacji może przynieść nastolatkowi ulgę. Podobnie jak myśl, że nie jest odosobnionym przypadkiem – wielu młodym ludziom ciężko odnaleźć się w szkole po wakacjach.

Dlatego warto zachęcać do otwartej rozmowy o emocjach i obawach związanych z rozpoczęciem nowego roku szkolnego. Warto zapewniać dziecko, że początkowe trudności są przejściowe oraz że lepiej skupić się na pozytywnych aspektach szkoły: spotkaniach z przyjaciółmi, nowych możliwości rozwoju i ciekawych projektach.

Dobrym sposobem na wzbudzenie motywacji oraz odnalezienie się w szkole na nowo jest ustalanie celów edukacyjnych i osobistych na nowy rok szkolny. Można to zrobić np. w formie mapy myśli lub kolażu, a wypracowany efekt powiesić w pokoju, choćby na ścianie czy na tablicy korkowej.

Polecamy tekst skierowany do młodych ludzi: Jak się zmotywować i ustalić cele na nowy rok szkolny?

Wsparcie w organizacji nauki

Pomoc dziecku w zorganizowaniu przestrzeni do nauki i zakupie potrzebnych materiałów to oczywiście podstawa. Warto też dopilnować, by na półkach z książkami i na biurku nie znajdowały się niepotrzebne rzeczy, a nowe podręczniki i zeszyty znalazły swoje miejsce. Uporządkowana przestrzeń sprzyja skupieniu i sprawniejszej nauce.

W przypadku problemów z organizacją nauki, istnieją sposoby, by nauczyć się odpowiedniego zarządzania czasem. Niektórym młodym ludziom wystarcza zwykłe planowanie w zeszycie lub na kartce, inni zapewne będą woleli wesprzeć się aplikacjami, takimi jak kalendarz Google itp. Ważne, by znaleźć coś, co faktycznie pomoże zapanować nad zadaniami i odpowiednio planować zajęcia i naukę.

Polecamy naszą listę przydatnych aplikacji, które pomagają zarządzać czasem: 5 aplikacji, które pomogą ci dobrze zorganizować naukę lub pracę

Kluczowe może być także zachęcanie do systematyczności. Krótkie powtarzanie materiału przed kolejnym dniem szkoły, np. w formie zabawy lub szybkich sesji powtórkowych, pomoże przyswoić potrzebne informacje na bieżąco i uniknąć nadmiaru nauki tuż przed sprawdzianami. Rozbijanie zadań na mniejsze części zdecydowanie wpływa na redukcję stresu związanego ze szkołą.

Aktywność fizyczna

Na koniec coś, co być może wydaje się nieoczywiste, a jednak może sprzyjać odnalezieniu się na nowo w szkolnej rzeczywistości. Mowa o regularnej aktywności fizycznej, która nie tylko poprawia kondycję, ale wpływa też na lepsze samopoczucie ogólnie.

Regularny ruch poprawia koncentrację i nastrój, ponieważ zwiększa przepływ krwi do mózgu, wspomagając jego funkcje. Ponadto, podczas ćwiczeń uwalniają się endorfiny, które działają jak naturalne „hormony szczęścia”, co pomaga redukować stres i poprawia samopoczucie. Regularne ćwiczenia sprzyjają także lepszej jakości snu, co pozytywnie wpływa na regenerację organizmu.

Badania akademickie, w tym te przeprowadzone na Uniwersytecie Stanforda (Craft & Landers, 1998), pokazały, że osoby biorące udział w programach aktywności fizycznej uzyskiwały wyższe rezultaty w testach poznawczych. Wyniki te wskazują, że regularna aktywność fizyczna może wspierać poprawę funkcji poznawczych oraz koncentracji, co jest istotne dla efektywnego procesu uczenia się. [1]

Jak widać, warto zachęcać swoje nastoletnie dzieci do aktywności fizycznej.

Pozytywna atmosfera

Pierwsze tygodnie szkoły bywają niełatwe i dla nastolatków, i dla ich rodziców. Dlatego warto wytworzyć pozytywną atmosfery związaną ze szkołą i przypominać, że to nie tylko obowiązki, ale też okazja do rozwoju i nauki nowych rzeczy. Dzięki systematyczności i planowaniu młodzi ludzie mogą nauczyć się odpowiedzialności za własne decyzje związane ze szkołą oraz budować swoje poczucie sprawczości, jeśli tylko my, jako rodzice, damy im na to przestrzeń i okażemy niezbędne wsparcie.

Powrót do szkolnego rytmu to stopniowy proces, który wymaga cierpliwości. Zachęcanie do rozmowy, dbanie o zdrowie emocjonalne i fizyczne nastolatka oraz wspieranie w organizacji obowiązków szkolnych to w tym okresie podstawa, podobnie jak znalezienie równowagi między pomocą w planowaniu a rozwijaniem samodzielności nastolatka.

Autor: Joanna Buharewicz

Źródła:

[1] https://wsparciepsychologiczne.psrp.org.pl/wplyw-aktywnosci-fizycznej-na-zdrowie-psychiczne/

https://mlodeglowy.pl/kompendium/jestem-mloda-osoba/rola-snu/

https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci-i-mlodziez/zasady-prawidlowego-zywienia-dla-mlodziezy/

https://dziecisawazne.pl/wszystkie-emocje-nastolatkow-sa-wazne-i-potrzebne-pomozmy-im-je-oswoic/

https://epedagogika.pl/aktualnosci/nowa-szkola-nowe-cele-jak-je-wyznaczac-poradnik-dla-ucznia-8207.html