Zawody regulowane – sprawdź, czym się charakteryzują - Artykuł

Zawód regulowany, czyli jaki?

Zawód regulowany, zgodnie z prawem Polski i Unii Europejskiej, to zawód, którego wykonywanie dozwolone jest tylko po spełnieniu określonych wymogów, które uregulowane są przepisami prawnymi w danym kraju. 

Mowa tu na przykład o zdaniu konkretnego egzaminu, np. państwowego, ukończeniu wymaganej praktyki zawodowej, ukończeniu właściwego szkolenia czy kształcenia lub zarejestrowaniu się w organizacji zawodowej. Każde z tych wymagań może występować osobno, mogą być zastosowane dwa z nich lub wszystkie trzy wymagania – zależnie od zawodu.[1] 

Jednym słowem, by móc podjąć pracę w zawodzie regulowanym, musimy posiadać specjalne kwalifikacje zawodowe, które są pośrednio lub bezpośrednio określone przepisami ustawowymi, wykonawczymi lub administracyjnymi Państwa Polskiego lub innego kraju UE.[2]

Zawód regulowany w Polsce i w Unii Europejskiej

Jeśli w Polsce dany zawód ma status zawodu regulowanego, nie oznacza to automatycznie że w krajach Unii Europejskiej jest podobnie.

Za granicą można wykonywać ten zawód tylko wtedy, jeśli w Polsce jest zawodem regulowanym, a w innym kraju zawodem bez regulacji lub jeśli jest to zawód regulowany w obu krajach. Wtedy można pracować w zawodzie, trzeba jedynie wystąpić o oficjalne uznanie kwalifikacji zawodowych za granicą.

Jeśli w Polsce dany zawód nie jest regulowany a w innym państwie Unii Europejskiej jest, trzeba wykazać się rocznym stażem pracy w ciągu ostatnich dziesięciu lat. Zasady te obowiązują także w części innych krajów europejskich poza UE: w Norwegii, Islandii, Liechtensteinie i Szwajcarii.

Przykłady zawodów regulowanych w Polsce:

• Chirurg plastyczny – po ukończeniu studiów z zakresu medycyny konieczne jest odbycie stażu trwającego 13 miesięcy w placówce medycznej. Staż kończy się egzaminem końcowym, który nadaje prawo do wykonywania zawodu lekarza. Następnym krokiem jest odbycie specjalizacji  z chirurgii plastycznej oraz przystąpienie do Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego.

• Instruktor nauki jazdy – aby móc przystąpić do kursu instruktora nauki jazdy i uczyć kursantów na kursie prawa jazdy kategorii B lub A, należy posiadać prawo jazdy w danej kategorii przez co najmniej 2 lata. Kurs instruktora nauki jazdy kończy się egzaminem państwowym, który uprawnia do pracy w tym zawodzie. Aby zostać instruktorem nauki jazdy kategorii B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D lub D+E, należy przez co najmniej 3 lata pracować jako instruktor nauki jazdy kategorii B, przez co najmniej rok posiadać prawo jazdy którejś z tych kategorii i skończyć dodatkowy kurs rozszerzający uprawnienia do nauczania.

• Przewodnik górski – aby zostać przewodnikiem górskim, należy posiadać wykształcenie średnie oraz odbyć szkolenie teoretyczne i praktyczne dla określonego obszaru górskiego, które kończy się egzaminem na przewodnika górskiego. Ponadto należy znać zasady udzielania pierwszej pomocy.

• Strażak – w pierwszej kolejności należy odbyć trzyletnią służbę przygotowawczą jako strażak-stażysta, żeby dostać mianowanie do służby stałej, a następnie zdać test potwierdzający sprawność fizyczną. Co ciekawe, służbę strażaka można także rozpocząć, zapisując się do Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej, zrzeszającej osoby poniżej osiemnastego roku życia. Dzięki temu można brać udział w szkoleniach i konkursach oraz uczyć się o życiu strażackim, nie upoważnia to jednak do wyjazdów na akcje, to mogą robić tylko pełnoprawni strażacy.[3]

Autorzy: Agnieszka Klepacka i Monika Perka MCK Bełchatów

Źródła:

Dyrektywa2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych

https://mapakarier.org/sciezki-kariery/?filter=regulated&page=1

https://studia.pl/zawody-regulowane-wykaz-uprawnienia/