Kwalifikacje, predyspozycje, kompetencje… czyli pojęciowy zawrót głowy

Wydawca treści Wydawca treści

Czym są kwalifikacje zawodowe? Czy to to samo co kompetencje? A predyspozycje czy to jeszcze coś innego? Czego właściwie wymagają od nas pracodawcy? Co dzisiaj cenią najbardziej?

W serwisach branżowych dotyczących rynku pracy, ogłoszeniach internetowych i prasowych, różnego typu poradnikach poświęconych poszukiwaniu pracy możemy znaleźć wiele pojęć i zwrotów niby oczywistych, a jednak nie do końca jasnych. Poniżej wyjaśniamy trzy najczęściej spotykane pojęcia.

Kwalifikacje zawodowe

To ściśle określone umiejętności zawodowe potwierdzone między innymi świadectwem szkolnym, dyplomem uczelni wyższej, zaświadczeniem czy certyfikatem instytucji szkolącej. Kwalifikacje zawodowe zdobywamy zatem w procesie sformalizowanego uczenia się. Są one przydatne, a często niezbędne do wykonywania konkretnej pracy w danym zawodzie. Jest to np. umiejętność tworzenia oprogramowania komputerowego, umiejętność obsługi programów księgowych, znajomość prawa podatkowego itp.

Predyspozycje i osobowość

„Predyspozycje zawodowe to wrodzone skłonności do wykonywania określonego zawodu." ¹ Każdy człowiek szuka zawodu i środowiska pracy adekwatnie do swoich skłonności i zdolności (talentów). John Holland, twórca teorii karier zawodowych, wyszczególnił 6 typów osobowości (realistyczny, badawczy, artystyczny, społeczny, przedsiębiorczy, konwencjonalny) i 6 typów środowiska pracy. Im bardziej typ osobowości dopasowany jest do środowiska pracy, tym lepiej pracownik z danym typem osobowości wykonuje swoje obowiązki np. typ społeczny będzie się realizował pracując z ludźmi, a typ przedsiębiorczy ze swoją skłonnością do ryzyka, chętnie założy własną firmę. Zanim wybierzesz zawód, profil w szkole średniej czy kierunek studiów – sprawdź swoje predyspozycje zawodowe u doradcy zawodowego!

Kompetencje

Dziś wiadomo, że nawet najwyższe kwalifikacje zawodowe już nie wystarczą. Pracodawcy poszukują osób o określonych kompetencjach. Pojęcie „kompetencji" jest pojęciem bardzo szerokim, obejmującym wiele czynników składających się na nasz zawodowy wizerunek. Do worka z napisem „kompetencje" włożymy więc kwalifikacje zawodowe i zdobyte doświadczenie, ale także nasze predyspozycje oraz tzw. umiejętności „miękkie" (kompetencje „miękkie") takie, jak umiejętność planowania i organizacji, wielozadaniowość, umiejętność pracy w zespole, umiejętność adaptacji i radzenia sobie ze stresem, umiejętność autoprezentacji i wiele innych. Pamiętaj, kompetentny pracownik to pracownik, który dzięki swoim kwalifikacjom zawodowym, doświadczeniu, predyspozycjom i umiejętnościom „miękkim", wykonuje swoją pracę na bardzo wysokim poziomie.

Autor: Joanna M. Poskrobko, specjalista ds. rozwoju zawodowego w CEIPM w Białymstoku

Przypis:

¹ https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-dlaczego-warto-zbadac-predyspozycje-zawodowe-pracownikow

Źródła:

Liwosz E., Nowak M., Pankiewicz K., Szukam pracy. Program szkolenia w Klubie Pracy, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2009

https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-dlaczego-warto-zbadac-predyspozycje-zawodowe-pracownikow