Czy można zatrudnić młodocianego na umowę zlecenie?

Pracownicy młodociani należą do grupy szczególnie chronionej. Umowa o pracę zabezpiecza ich, gwarantując bezpieczeństwo i stabilność zatrudnienia. Co z umową cywilnoprawną? Z artykułu dowiesz się, czy pracodawca może przyjąć młodocianego na umowę zlecenie i na jakich warunkach.

Zgodnie z przepisami istnieje możliwość zawarcia z młodocianym umowy zlecenia.

Warunki, jakie należy spełnić

Podobnie jak przy zatrudnianiu na umowę o pracę, aby przyjąć młodocianego na umowę zlecenie, przedsiębiorca musi spełnić kilka warunków. Mimo, że zgodnie z definicją art. 190 § 1 Kodeksu Pracy młodocianym jest osoba między 15 a 18 rokiem życia, to pracodawca może zawrzeć umowę zlecenie z młodocianym, który ukończył 16 lat.

Kolejnym warunkiem jest zakończenie ośmioletniej nauki w szkole podstawowej. Obowiązkowym dokumentem jest też zgoda rodziców albo opiekunów prawnych młodocianego. Pracownik młodociany jest również zobligowany do przedstawienia orzeczenia lekarskiego, w którym lekarz medycyny pracy stwierdza, że praca którą zamierza podjąć młodociany, nie zagraża jego życiu i zdrowiu.

Przedsiębiorco, pamiętaj, że zgodnie z przepisami możesz podpisać umowę zlecenie z młodocianym w wieku 16-18 lat tylko do wykonywania prac lekkich.

Forma zawarcia umowy

Umowa zlecenie nie musi być zawarta na piśmie. Ustna jest również ważna, choć w razie jakichkolwiek problemów dochodzenie praw łatwiejsze jest do udowodnienia w sytuacji, gdy umowa była zawarta w formie pisemnej.

Prace lekkie

Prace lekkie to takie, które nie zagrażają zdrowiu, życiu i rozwojowi psychofizycznemu. Nie mogą to być prace nazbyt obciążające młody organizm, takie jak podnoszenie ciężarów czy wymuszona pozycja ciała.

Zgodnie z zapisami Kodeksu Pracy pracodawca ma obowiązek ustalenia wykazu prac lekkich i ujęcia go w regulaminie firmy. Jeśli nie dotyczy go ten obowiązek, musi zawrzeć wykaz w odrębnym dokumencie. Wykaz powinien powstać we współpracy z lekarzem medycyny pracy, a dokładnie, po otrzymaniu zgody na wykonywanie danego rodzaju pracy przez młodocianego.

Dopełnieniem procedury jest zatwierdzenie wykazu prac lekkich przez odpowiedniego inspektora pracy. Tworząc ten dokument należy pamiętać, aby nie zawierał prac wzbronionych opisanych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 roku w sprawie wykazu prac wzbronionych. Pracodawca ma obowiązek zapoznać młodocianego z wykazem prac lekkich jeszcze przed rozpoczęciem pracy.

Przykładami prac lekkich są: zbiór owoców i warzyw, sprzątanie oraz prace biurowe.

Wykonywanie pracy przez młodocianego nie może kolidować z uczęszczaniem na zajęcia szkolne.

Wynagrodzenie

Od 1 stycznia 2025 roku stawka godzinowa przysługująca za wykonywanie innej pracy zarobkowej, jaką jest m.in. umowa zlecenie, wynosi 30,50 zł brutto. Dotyczy ona również pracowników młodocianych.

Wyjątek

Pracodawca chcący przyjąć do pracy młodocianego w wieku 15-16 lat na umowę zlecenie, ma taką możliwość, o ile działa w branży: artystycznej, kulturalnej, reklamowej lub sportowej. W takiej sytuacji oprócz zgody przedstawiciela ustawowego czy opiekuna, zezwolenie musi wydać również właściwy inspektor pracy. Informacja pozytywna lub negatywna wydawana jest jako decyzja administracyjna.

Aby osoba w tym wieku mogła podjąć umowę zlecenie wymagane są 2 dodatkowe dokumenty: opinia dyrektora szkoły, do której uczęszcza młodociany oraz opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej, w której zostanie stwierdzone, że nie ma przeciwskazań do podjęcia pracy.

Kodeks Pracy a umowa zlecenie

Kodeks pracy generalnie reguluje przepisy dotyczące zatrudnienia, czyli umów o pracę. Mimo to, art. 3045 zawiera zapis o ochronie osoby młodocianej wykonującej prace na umowę cywilnoprawną. Mowa w nim o tym, że pracodawca musi zapewnić warunki pracy zgodne z zasadami bhp, czyli bezpieczeństwa i higieny pracy.

Umowy cywilnoprawne, jaką jest umowa zlecenie, reguluje Kodeks Cywilny. W przypadku osób młodocianych, niezależnie czy pracodawca podpisuje z nim umowę o pracę czy umowę zlecenie, w obu przypadkach powinien spełnić te same warunki. Co więcej, w związku z tym, że jest to grupa pracowników szczególnie chroniona, mimo podpisania umowy zlecenia, należy stosować do niej również przepisy Kodeksu Pracy.

Autor: Marta Halicka

Źródła:

Kodeks Pracy

https://www.pip.gov.pl/dla-pracownikow/porady-prawne/zatrudnianie-pracownikow-mlodocianych#title_4

https://prawawpracy.pl/pytania-i-odpowiedzi