Najczęstsze błędy przy zatrudnianiu młodocianych

Pracodawca, który zatrudnia osobę młodocianą, czyli pracownika, który ukończył 15 lat, ale nie przekroczył 18 roku życia, często nieświadomie może popełniać wiele błędów. Wynikają one głównie z nieznajomości przepisów prawa pracy i traktowania młodocianego jak „zwykłego pracownika”. Mogą one skutkować m.in. naruszeniem praw pracownika i karami prawnymi. W tekście przedstawiamy te, które pojawiają się najczęściej.

Brak właściwej umowy

Jednym z najczęściej popełnianych błędów przy zatrudnianiu młodocianych jest nieprawidłowy rodzaj zawieranej umowy. Pracownik młodociany jest objęty szczególną ochroną prawną i przy zatrudnieniu wymagane są określone procedury i dokumenty.

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy młodociany może być zatrudniony tylko na podstawie umowy o pracę. Pierwszy rodzaj umowy dotyczy umów w celu przygotowania zawodowego, czyli nauki zawodu lub przyuczenia do wykonywania określonej pracy. Kolejny, w celu wykonywania prac lekkich, czyli takich, które nie zagrażają zdrowiu, bezpieczeństwu ani rozwojowi młodocianego. W tym przypadku pracodawca ma obowiązek sporządzić wykaz prac lekkich, który obowiązkowo powinien być zatwierdzony przez właściwego inspektora pracy. Obie formy nie powinny kolidować z obowiązkiem szkolnym pracownika.

Nieprzestrzeganie obowiązków ewidencyjnych i czasu pracy

Kolejnym, często popełnianym błędem przy zatrudnianiu młodocianych jest brak prawidłowego prowadzenia ewidencji czasu pracy i dokumentacji pracowniczej. W przypadku młodocianych ma to szczególne znaczenie, ponieważ przepisy przewidują dla nich odrębne zasady dokumentowania zatrudnienia, które wynikają z ich wieku i ograniczeń dotyczących czasu pracy.

Brak rzetelnej ewidencji może prowadzić do poważnych naruszeń przepisów o czasie pracy i skutkować sankcjami podczas ewentualnej kontroli Państwowej Inspekcji Pracy.

Pracodawcy zapominają o:

zgłoszeniu młodocianego do ZUS,
prowadzeniu akt osobowych,
wydaniu świadectwa pracy po zakończeniu zatrudnienia.

Młodociany ma ściśle ograniczony czas pracy. Osoby poniżej 16 roku życia mogą pracować maksymalnie 6 godzin dziennie, a te powyżej 16 roku życia – 8 godzin dziennie.

Nie wolno zatrudniać młodocianych w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Niestosowanie się do tych zasad jest częstym i poważnym naruszeniem prawa pracy.

Brak badań lekarskich i szkolenia BHP

Dość poważnym uchybieniem jest brak badań lekarskich przed dopuszczeniem do pracy. Każdy młodociany musi mieć aktualne orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku. Bez tego nie wolno dopuścić go do pracy.

Obowiązkiem pracodawcy i warunkiem legalnego zatrudnienia jest to, by młodociany rozpoczął pracę po przeszkoleniu z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.

Brak właściwego nadzoru i opieki

Pracownik młodociany to osoba, która dopiero uczy się zawodu i stawia pierwsze kroki na rynku pracy. Powinna mieć opiekuna (instruktora), który będzie odpowiedzialny za jego wdrożenie i nadzorowanie postępów. Pozostawienie go „samego sobie” i traktowanie go jak doświadczonego pracownika jest błędem wychowawczym i organizacyjnym.

Brak zgody rodziców lub opiekunów

W przypadku zatrudnienia młodocianego bez względu na rodzaj umowy wymagana jest pisemna zgoda rodzica lub opiekuna prawnego. Pominięcie tego dokumentu może skutkować unieważnieniem umowy.

Firmy, które zatrudniają młodocianych, szczególnie w branżach, w których coraz trudniej o wykwalifikowaną kadrę, wspierając przy tym lokalne szkoły, inwestują w ludzi i w przyszłość zawodu. Ale zatrudnianie młodocianych niejednokrotnie może być sporym wyzwaniem dla pracodawcy. Dbałość o właściwe warunki pracy, bezpieczeństwo i edukację młodych ludzi to ogromna odpowiedzialność. Warto unikać błędów, by zatrudnianie młodocianych było korzyścią, a nie ryzykiem.

Autor: Joanna Bogucka

Źródła:

Kodeks pracy

https://hrstandard.pl/2013/07/10/jakich-bledow-nie-popelnic-zatrudniaja-mlodocianych/

https://staniekandpartners.pl/blog/zatrudnianie-mlodocianych-pracownikow-przepisy-i-procedury/