Zatrudnienie osoby, która ma mniej niż 15 lat

Przepisy prawa w Polsce przewidują możliwość zatrudnienia przez pracodawcę pracownika młodocianego w wieku między 15 a 18 lat. Dopuszczają także zatrudnienie osoby, która ma mniej niż 15 lat. Jakie warunki wówczas trzeba spełnić? Kiedy jest to możliwe? Dowiesz się z tego tekstu.

Zatrudnienie osoby przed 15 rokiem życia

Zgodnie z Kodeksem Pracy pracownikiem młodocianym jest osoba w wieku między 15 lat a 18 lat. Zabronione jest zatrudnianie osoby, która nie ukończyła 15 lat, ale istnieją od tego pewne wyjątki.

Pracodawcy mogą zatrudniać tylko tych młodocianych, którzy ukończyli co najmniej ośmioletnią szkołę podstawową i przedstawią świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu. (art. 191 §1 KP)

Kodeks pracy przewiduje jednak przypadki, gdy osoba niepełnoletnia może wykonywać pracę i może to nastąpić wtedy, gdy:

ukończyła szkołę podstawową i nie ma 15 lat – może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu w roku kalendarzowym, w którym kończy 15 lat. (art. 191 §2 (1) KP)
ukończyła szkołę podstawową, nie ma 15 lat – może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu (art. 191 §2 (2) KP)
nie ukończyła szkoły podstawowej i nie ma 15 lat – może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy. (art. 191 §2(3) KP)

Osoba, która ma odbywać przygotowanie zawodowe w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy, powinna uzyskać zezwolenie dyrektora ośmioletniej szkoły podstawowej, w której obwodzie mieszka, na spełnianie obowiązku szkolnego poza szkołą.

Pracownik młodociany, który nie ukończył 15 lat może odbywać naukę zawodu lub przyuczenie do wykonywania określonej pracy i jest to dozwolone, gdy uzyska zgodę przedstawiciela ustawowego lub opiekuna prawnego oraz pozytywną opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Wyjątki

Dziecko, które ma mniej niż 15 lat, do ukończenia przez nie 16 rok życia, może być zatrudnione w celu wykonywania pracy lub innych zajęć zarobkowych wyłącznie na rzecz pracodawcy, który prowadzi działalność artystyczną, kulturalną, reklamową, sportową. Wymaga to zgody opiekuna lub przedstawiciela ustawowego, a także zezwolenia inspektora pracy. (art. 304 (5) KP)

Inspektor pracy może odmówić wydania takiego zezwolenia, jeżeli wykonywanie przez dziecko pracy powoduje zagrożenie dla życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego dziecka lub zagraża wypełnianiu obowiązku szkolnego.

Inspektor może również wycofać wydane dla dziecka zezwolenie na pracę, z urzędu lub na wniosek przedstawiciela ustawowego lub opiekuna, gdy stwierdzi, że warunki pracy nie odpowiadają warunkom określonym w zezwoleniu.

Więcej informacji na stronie: https://dokariery.pl/-/co-warto-wiedziec-o-zatrudnianiu-dzieci-ponizej-16-roku-zycia

Autor: Sylwia Gąsowska

Źródła:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.)

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1465)

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2010 z późn. zm.)

https://www.pip.gov.pl/dla-sluzb-bhp/porady-prawne/zatrudnianie-pracownikow-mlodocianych

https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-zatrudnienie-maloletniego-ponizej-15-roku-zycia