Egzamin czeladniczy - artykuł

Egzamin czeladniczy jest formą sprawdzenia wiedzy i umiejętności praktycznych w danym zawodzie. Odbywa się w izbie rzemieślniczej i jest istotnym etapem w procesie kształcenia. Jak wygląda i kto może do niego przystąpić?

Kim jest czeladnik?

Czeladnik to osoba posiadająca kwalifikacje zawodowe umożliwiające samodzielne wykonywanie pracy w danym zawodzie. Tytuł czeladnika można uzyskać po zdaniu egzaminu czeladniczego, który potwierdza zarówno wiedzę teoretyczną, jak i umiejętności praktyczne.

Kto może przystąpić do egzaminu czeladniczego?

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z 10 stycznia 2017 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych (z późniejszymi zmianami), do egzaminu czeladniczego może przystąpić osoba, która spełnia co najmniej jeden z poniższych warunków: 

1. ukończyła naukę zawodu u rzemieślnika jako młodociany pracownik oraz dokształcanie teoretyczne młodocianych pracowników w szkole lub w formach pozaszkolnych;
2. 1a) jest uczniem klasy III branżowej szkoły I stopnia, w której realizuje dokształcanie teoretyczne młodocianych pracowników, oraz młodocianym pracownikiem zatrudnionym w celu nauki zawodu u rzemieślnika;
3. posiada świadectwo ukończenia gimnazjum albo ośmioletniej szkoły podstawowej oraz ukończyła kształcenie ustawiczne w formie pozaszkolnej, dotyczące umiejętności zawodowych wchodzących w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin;
4. jest uczestnikiem praktycznej nauki zawodu dorosłych, o której mowa w art. 53c ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy;
5. posiada świadectwo ukończenia gimnazjum albo ośmioletniej szkoły podstawowej i co najmniej trzyletni okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin;
6. posiada świadectwo ukończenia szkoły ponadpodstawowej, dotychczasowej szkoły ponadgimnazjalnej albo szkoły ponadpodstawowej działającej w systemie oświaty przed dniem 1 stycznia 1999 r., prowadzących kształcenie zawodowe o kierunku związanym z zawodem, w którym zdaje egzamin;
7. posiada tytuł zawodowy w zawodzie wchodzącym w zakres zawodu, w którym zdaje egzamin, oraz co najmniej półroczny okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin;
8. posiada świadectwo ukończenia gimnazjum albo ośmioletniej szkoły podstawowej oraz zaświadczenie o zdaniu egzaminu sprawdzającego lub świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie lub certyfikat kwalifikacji zawodowej, a także co najmniej roczny okres wykonywania zawodu, w którym zdaje egzamin, po uzyskaniu zaświadczenia o zdaniu egzaminu sprawdzającego lub świadectwa potwierdzającego kwalifikację w zawodzie lub certyfikatu kwalifikacji zawodowej.

Dokumenty i koszty

Aktualna lista wymaganych dokumentów oraz opłat za egzamin dostępna jest na stronach internetowych izb rzemieślniczych i cechów. Koszt egzaminu w pierwszym terminie w przypadku pracowników młodocianych pokrywa zatrudniający ich pracodawca.

Etapy egzaminu czeladniczego

Egzamin składa się z etapu teoretycznego (część pisemna i ustna) i praktycznego.

Egzamin teoretyczny odbywa się w izbie rzemieślniczej lub w innych jednostkach egzaminacyjnych podczas sesji wyjazdowych. Część pisemna polega na rozwiązaniu testu wyboru. W trakcie etapu ustnego udziela się odpowiedzi na wylosowane pytania.

W trakcie części praktycznej, która odbywa się w zakładach rzemieślniczych u członka komisji egzaminacyjnej, kandydat samodzielnie wykonuje zadania egzaminacyjne. Ten etap odbywa się pod nadzorem członków komisji egzaminacyjnej. Podczas oceny stosowane są kryteria zatwierdzone przez izbę rzemieślniczą.

Wyniki

Egzamin ocenia komisja egzaminacyjna, biorąc pod uwagę wyniki obu części: teoretycznej i praktycznej. Pozytywne zaliczenie obu etapów skutkuje uzyskaniem świadectwa czeladniczego.

Uzyskanie tytułu czeladnika to ważny krok na ścieżce zawodowej. Potwierdza on nie tylko kompetencje, ale także gotowość do samodzielnej pracy w wyuczonym zawodzie.

Autor: Agnieszka Banasik

Źródła:

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 stycznia 2017 r. w sprawie egzaminu czeladniczego, egzaminu mistrzowskiego oraz egzaminu sprawdzającego, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych z późn. zm.

https://www.izbarzem.olsztyn.pl/egzamin-czeladniczy

https://www.irpoznan.com.pl/strona,egzamin-czeladniczy-2.html