Wydawca treści
Jakie obowiązki ma pracodawca, który zatrudnia pracownika młodocianego?
2024-10-15
Zatrudnienie młodocianego w Polsce, czyli osoby, która ukończyła 15 lat, ale nie przekroczyła 18 lat, wiąże się z wieloma obowiązkami wynikającymi z przepisów prawa pracy. Sprawdź, o których warto pamiętać.
Wymogi formalne przed zatrudnieniem
Osoba niepełnoletnia, by mogła podjąć pracę, musi mieć zgodę rodzica lub opiekuna prawnego. Bez tego dokumentu nie można podpisać z nią umowy.
Podobnie jak osobę dorosłą, pracodawca musi skierować młodocianego na wstępne badania lekarskie. Lekarz medycyny pracy wystawia zaświadczenie stwierdzające brak przeciwskazań do wykonywania pracy na wskazanym stanowisku. Obowiązkowe są również okresowe i kontrolne badania lekarskie w trakcie zatrudnienia.
Przed zawarciem umowy warto poprosić młodocianego o napisanie oświadczenia, że nie jest lub jest zatrudniony u innego pracodawcy. Informacja ta jest istotna, by nie przekroczyć dobowego limitu czasu pracy, który obowiązuje łącznie u wszystkich pracodawców.
Regulamin pracy i wykaz prac lekkich
Pracodawca w regulaminie pracy lub w osobnym dokumencie określa wykaz prac lekkich, który zatwierdza inspektor pracy. Z uwagi m.in. na ochronę zdrowia młodych osób nie mogą one wykonywać prac niebezpiecznych, nadmiernie obciążających fizycznie lub psychicznie.
Nie mniej ważny jest wykaz prac wzbronionych. Został ujęty w załączniku nr 1 do Rozporządzenia w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac. Pracodawca musi więc mieć na uwadze konkretne ograniczenia wynikające z przepisów BHP.
Odprowadzanie składek ZUS
Pracodawca, tak jak w przypadku innych pracowników, obowiązkowo zgłasza młodocianego do ubezpieczeń społecznych i odprowadza składki na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne.
Czas pracy i przepisy BHP
Pracodawca powinien prowadzić ewidencję czasu pracy osób młodocianych. Według Kodeksu pracy młodociany ma prawo korzystać z przerw w czasie pracy. Czas odpoczynku obejmujący porę nocną powinien trwać nieprzerwanie 14 godzin. Gdy dobowy wymiar pracy jest dłuższy niż 4,5 godziny, pracodawca ma obwiązek zapewnić młodemu pracownikowi 30 minutową przerwę wliczaną do czasu pracy. Młodocianego nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej, między 22 a 6 rano.
Pracodawca musi zapewnić młodocianym odpowiednie warunki pracy, zgodnie z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym szkolenia z zakresu BHP.
Pamiętaj, że pracownik młodociany musi dokształcać się do ukończenia 18 lat, a jego praca nie może utrudniać mu uczęszczania na obowiązkowe zajęcia szkolne.
Obowiązki
Gdy zatrudniasz młodocianego w celu nauki zawodu, masz obowiązek:
- realizować program nauczania uwzględniający podstawę programową kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego określony w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego w zakresie nauczanego zawodu lub,
- realizować program zapewniający spełnienie wymagań egzaminacyjnych określonych w standardach będących podstawą przeprowadzania egzaminu kwalifikacyjnego na tytuł czeladnika w zawodach nieujętych w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego, określonych w przepisach dotyczących klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy,
- upewnić się, że osoby szkolące młodocianych posiadają odpowiednie kwalifikacje.
Kontrole Państwowej Inspekcji Pracy
Państwowa Inspekcja Pracy może kontrolować, czy pracodawca przestrzega obowiązujących przepisów, warunki w jakich pracują młodociani oraz rodzaje wykonywanych przez nich prac.
Zatrudnianie młodocianych pracowników to ważna decyzja. Podjęcie współpracy z młodocianym wymaga szczególnej ochrony i bezwzględnego przestrzegania przepisów.
Autor: Joanna Bogucka
Źródła:
Kodeks Pracy
https://www.pip.gov.pl/dla-sluzb-bhp/porady-prawne/zatrudnianie-pracownikow-mlodocianych
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu